Úkimet jańa oqý jylyna daıyndyq máselesin pysyqtaıdy

ASTANA. KAZINFORM – Búgin saǵat 10:00-de Úkimet úıinde Úkimet otyrysy ótedi. Kún tártibine jańa oqý jylynyń bastalýyna daıyndyq máselesi shyǵarylyp otyr.

Otyrys qorytyndysy boıynsha ótetin baspasóz konferentsııasynda:

- Oqý-aǵartý mınıstri Ǵanı Beısembaev,

- Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstri Saıasat Nurbek BAQ ókilderi tarapynan týyndaıtyn saýaldarǵa jaýap beredi.

Aıta keteıik, 2025–2026 oqý jylynda shamamen 300 myń oqýshy ornyna arnalǵan 200-den astam jańa mektep ashý josparlanǵan. Onyń ishinde 206 myń oryndyq 112 mektep «Keleshek mektepteri» ulttyq jobasy aıasynda salynady. Jobalardy iske asyrý nátıjesinde 15 apatty mektep joıylyp, úsh aýysymdy oqytý toqtatylady, shamamen 150 myń oryn tapshylyǵy qysqarady, sondaı-aq aýyl mektepterindegi oqý jaǵdaıy qalalyq standarttarǵa jaqyndaıdy.

Sonymen qatar 245 mektepte aýqymdy jańǵyrtý jumystary bastaldy. Bul jumystarǵa shatyrdy aýystyrý, qasbetter men terezelerdi jańartý, ınjenerlik jelilerge kúrdeli jóndeý júrgizý, mektep aýlasyn abattandyrý jáne kógaldandyrý kiredi.

Qosymsha 1000 aýyldyq mektepte jóndeý jumystary júrip jatyr. Kitaphanalar, ashanalar, qaýipsizdik júıeleri jańǵyrtylyp, jıhazdar jańartylýda. Hımııa, fızıka, bıologııa, robototehnıka jáne STEM baǵyttary boıynsha 1000 zamanaýı pán kabıneti satyp alyndy.

Jańa oqý jylynyń qarsańynda elimizde «Jalpyǵa birdeı bilim berý» qory aıasynda oqýshylardy mektepke daıyndaý jumystary júrgizilip jatyr. Bıyl 500 myńnan astam balaǵa qoldaý kórsetilmek. Qor dástúrli túrde jetim, ata-ana qamqorlyǵynsyz qalǵan balalarǵa, az qamtylǵan jáne ataýly áleýmettik kómek alatyn otbasy balalaryna kómek beredi. Sonymen qatar, ómirlik qıyn jaǵdaıǵa tap bolǵan balalar da nazardan tys qalmaıdy.

Kómek ata-analardyń esepshottaryna aýdarylady, bul olarǵa mektep formasyn, aıaq kıim jáne keńse taýarlaryn ózdiginen tańdaýǵa múmkindik beredi. 2025 jyly bir balaǵa beriletin eń tómengi soma kólemi — 46 228 teńge.

Esterińizge sala ketsek, 5 tamyzda ótken Úkimet otyrysynda saýda salasyn tsıfrlyq transformatsııalaý barysy men damý bolashaǵy jáne ana men bala ólimin azaıtý baǵytynda qabyldanyp jatqan sharalar talqyǵa túsken edi.

Birinshi másele boıynsha baıandama jasaǵan Saýda jáne ıntegratsııa mınıstri Arman Shaqqalıev otandyq taýarlar saýdasyn ilgeriletý maqsatynda ulttyq taýarlar katalogi jáne elektrondyq taýarlar katalogi qurylatynyn aıtty.

- «Saýdanyń tsıfrlyq aına» modeli óndirýshiden tutynýshyǵa deıingi taýar qozǵalysynyń tolyq tsıfrlandyrdy. Bul model taýardyń kod berý men ákelýden bastap dúkendegi satylym men tutynýshyǵa jetkizilýine deıingi barlyq kezeńdi tirkep otyrady. Osylaısha biz taýardyń tutas tsıklin qamtıtyn tolyq tsıfrlyq ekojúıeni quramyz, - dedi ol.

Sondaı-aq mınıstr pılottyq joba aıasynda ataýly áleýmettik kómek alýshylarǵa azyq-túlik vaýcheri beriletinin, jańa satý jáne saýda jasaý platformasy iske qosylatynyn aıtqan bolatyn.

Kóterilgen máseleni qorytyndylaǵan Premer-mınıstr Oljas Bektenov ortalyq jáne jergilikti atqarýshy organdarǵa mynadaı tapsyrmalar berdi:

1. Saýda, Qarjy mınıstrlikteri múddeli memlekettik organdarmen birlesip, osy jyldyń 1 qazanyna qaraı taýarlar, jumystar men kórsetiletin qyzmetterdiń jalpy jikteýishi júıesinde taýarlyq toptardy bólýdi aıaqtaýy tıis.

2. Vedomstvolyq aqparattyq júıelerdiń Taýarlardyń ulttyq katalogimen sapaly ıntegratsııasyn qamtamasyz etý úshin normatıvtik quqyqtyq aktilerge taldaý júrgizip, olardy jańartý qajet. Osyǵan baılanysty Qarjy mınıstrligi múddeli memlekettik organdarmen birlesip, tıisti jumys júrgizýi kerek.

3. Áleýmettik mańyzy bar taýarlarǵa belgilenetin saýda ústemelerin baqylaýdy kúsheıtý maqsatynda Saýda mınıstrligi osy jyldyń 1 qazanyna deıin Kókshetaý jáne Pavlodar qalalarynda tsıfrlyq azyq-túlik vaýcherleriniń pılottyq jobasyn iske qosýy qajet.

Al otyrystyń kún tártibindegi ekinshi másele boıynsha sóz alǵan Densaýlyq saqtaý mınıstri Aqmaral Álnazarova elimizde 2030 jylǵa deıin ana men bala densaýlyǵyn saqtaý qyzmetin damytý jospary bekitilgenin, ana men bala densaýlyǵy boıynsha Ornyqty damý maqsattarynyń ındıkatorlaryna qol jetkizilgenin aıtty.

– Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy men ıÝNISEF-tiń perınataldyq kómekti óńirlendirý jáne ana qaýipsizdigi qaǵıdattarynyń tıimdi tehnologııalary boıynsha usynymdaryn engizý arqyly 2024 jyly ana óliminiń kórsetkishi 12%-ǵa, náreste óliminiń kórsetkishi 11%-ǵa tómendegen. Al bıylǵy 6 aıda ana óliminiń kórsetkishi 10%-ǵa, náreste ólimi kórsetkishi 26%-ǵa tómendedi, – dedi mınıstr.

Osy oraıda Úkimet basshysy Oljas Bektenov bıylǵy 1 qarashaǵa deıin zamanaýı perınataldyq ortalyqtardyń qurylysyna qatysty barlyq qajetti qujattamany daıyndaýdy aıaqtap, Shymkent pen Qaraǵandyda osyndaı ortalyqtardyń qurylysyn bastaý qajettigin aıtty.

- Áıelderdi júktilikke daıyndaýǵa, aýrýlardy ýaqtyly dıagnostıkalaý men saýyqtyrýǵa baǵyttalǵan «Analar saýlyǵy» baǵdarlamasyn sapaly ári barlyq óńirde tolyqqandy iske asyrý kerek. Eldiń ortalyǵynan eń shalǵaıdaǵy aýyldarǵa deıin barlyq turǵyndardyń sapaly ári qoljetimdi medıtsınalyq kómek alýyn qamtamasyz etý qajet. Atalǵan jumystardyń barlyǵynda ortalyq jáne jergilikti deńgeıdegi memlekettik organdardyń is-qımylyn úılestirgen jón, - dedi Premer-Mınıstr.

Munan bólek, Oljas Bektenov Densaýlyq saqtaý mınıstrligi men oblys ákimdikterine mynadaı tapsyrmalar berdi:

- Densaýlyq saqtaý mınıstrligi ákimdiktermen birlesip, qoldanystaǵy jáne jańadan iske qosylatyn densaýlyq saqtaý obektilerin medıtsınalyq mamandarmen jasaqtaý jóninde túbegeıli sharalar qabyldaýy kerek;

- jyl saıyn kadr tapshylyǵyn azaıtý qajet. Bul kórsetkish Densaýlyq saqtaýdy damytýdyń 2030 jylǵa deıingi jańa tujyrymdamasynda kórinis tabýy tıis.

- óńir ákimdikteri bosandyrý jáne balalar uıymdarynyń ınfraqurylymyn jaqsartý, sondaı-aq materıaldyq-tehnıkalyq bazasyn nyǵaıtý jóninde naqty sharalar qabyldaýy qajet. Barlyq óńirde aýyldyq jerlerge jumys isteýge keletin jas dárigerlerge kóterme qarajattyń bólinýin qamtamasyz etý mańyzdy.

- Densaýlyq saqtaý mınıstrligi, ulttyq ǵylymı ortalyqtar dıagnostıka men emdeý sapasyn jaqsartý úshin óńirlik medıtsınalyq uıymdarǵa jańa tehnologııalar transfertin turaqty negizde qamtamasyz etýge tıis.

Úkimet otyrysynyń tikeleı taratylymy PrimeMinister.kz saıtynda, YouTube resmı arnasynda, Facebook áleýmettik jelisinde, sondaı-aq UKIMET Telegram-kanalynda kórsetiledi. Al baspasóz konferentsııasynyń tikeleı taratylymy YouTube resmı arnasynda jáne Facebook áleýmettik jelisinde júredi.