Úkimet Kaspııdi saqtaý týraly memleketaralyq baǵdarlama ázirleýi kerek - Prezıdent
ASTANA. KAZINFORM — Kaspıı teńizi – bir eldiń ǵana emes, búkil aımaqtyń taǵdyryna qatysy bar másele. Bul týraly Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstan halqyna Joldaýy barysynda aıtty.
- Sý únemdeıtin tehnologııany engizý jumysy baıaý júrýde, naqty nátıje áli joq. Bul jumysqa belgili sheteldik kompanııalardy tartqan jón. Sondaı-aq Qytaıda jasalǵan álemdegi eń ozyq tehnologııalardy satyp alýǵa bolady. Sý tapshylyǵyna baılanysty qıyndyq bolýy múmkin ekeni aldyn ala eskertilip jatady. Soǵan qaramastan dıqandar sýdy kóp qajet etetin daqyl egýdi azaıtar emes. Tipti egin sýarýǵa qajetti sýdy esh ruqsatsyz, shartsyz buryp alatyn jaıttar jıi kezdesedi. Taǵy bir keleńsiz jaǵdaı, bul – «qara naryqtaǵy» sýdy zańsyz satý ıa satyp alý. Quqyq qorǵaý mekemeleri bul máselemen aınalysýy qajet, - dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdent Aralǵa qatysty jaqsy mysal bar ekenin eske saldy.
- Árıne, teńizdiń tartylýy Qazaqstan úshin úlken qasiret boldy. Biraq odan qorytyndy jasalyp, teńizdi qalpyna keltirý úshin júıeli jumys júrgizilip jatyr. Bul keshendi jumys 20 jyldan astam ýaqyt boıy úzdiksiz jalǵasýda. Sonyń arqasynda Soltústik Araldy saqtap qaldyq. Onyń aıdyny 36 paıyzǵa ulǵaıyp, sý kólemi eki ese ósti. Sý quramyndaǵy tuzdyń mólsheri eki ese azaıdy. Biraq Araldy toltyrý jumystary qarqyndy jalǵasa berýge tıis. Kaspıı teńiziniń tartylyp bara jatqany jurtty alańdatyp otyr. Tıisti shara qoldanbasaq, bul asa úlken ekologııalyq apatqa aınalýy múmkin. Sol sebepti men jaqynda Qytaıda ótken Shanhaı yntymaqtastyq uıymynyń keńeıtilgen otyrysynda osy mańyzdy máselege arnaıy toqtaldym, Uıym aıasynda Sý máseleleri jónindegi keńes qurý týraly usynys aıttym. Kaspıı teńizi – bir eldiń ǵana emes, búkil aımaqtyń taǵdyryna qatysy bar másele. Sondyqtan jumylyp áreket etý qajet. Úkimet Kaspııdiń sý resýrstaryn saqtaý týraly memleketaralyq baǵdarlama ázirleýdi qolǵa alýy kerek. Ony seriktes memlekettermen kelisý qajet. Bul qujat Kaspıı mańyndaǵy elderdiń úılesimdi ári jedel áreket etýine arqaý bolýǵa tıis, - dedi Memleket basshysy.
Osy oraıda Prezıdent sý máselesi boıynsha durys jáne oryndy sheshim tabatyn bolsaq, erteń sonyń ıgiligin keıingi urpaq kóretinin atap ótti.
- Balalarymyz ben nemerelerimizdiń taǵdyry bizdiń áreketimizge tikeleı baılanysty bolmaq. Biz – óz bolashaǵymyzǵa ózimiz jaýaptymyz. Sýdy únemdeý mádenıetin qalyptastyrý – ınstıtýtsıonaldyq jáne tehnologııalyq sheshimderden, tipti, osy baǵytta bólinetin qarajattan da mańyzdy is, - dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Aıta keteıik, Joldaýdyń onlaın translıatsııasy Jibek Joly efırinde, sondaı-aq telearnanyń YouTube arnasynda júrip jatyr.
Kazinform saıty tikeleı efırmen qatar, jazbasha translıatsııa da jasaıdy.
Sondaı-aq Joldaý mátinin agenttiktiń telegram arnasynan oqýǵa bolady.