Turmystaǵy zorlyq-zombylyqtyń jolyn kesetin keshendi quqyqtyq mehanızm qajet - zańger

ALMATY. QazAqparat – Prezıdent Joldaýynda belgilengen baǵdardyń biri – zań jáne tártip. Osy oraıda, «Otbasylyq-turmystyq zorlyq-zombylyqqa qarsy kúres týraly» zańnyń qabyldanǵany durys. Sebebi, bul – túıini sheshilmeı turǵan ózekti máseleniń biri. Bul týraly ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń Memleket jáne quqyq teorııasy men tarıhy, konstıtýtsııalyq jáne ákimshilik quqyq kafedrasynyń oqytýshysy, zań ǵylymynyń kandıdaty Qazybek Dáýitálıev aıtty, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

«BUU-nyń statıstıkalyq málimetine júginsek, jyl saıyn 3,5 mln adam otbasynda bolatyn turmystyq zorlyq-zombylyqqa ushyraıdy. Munyń 1,8 mıllıony – áıel. Sondyqtan, bul zańnyń kózdeıtin maqsaty – qoǵamnyń áleýmettik álsiz tobyn, ıaǵnı áıelder, jasóspirimder men qart ata-analardy qorǵaý», - deıdi Qazybek Dáýitálıev.

Ǵalym ótken jyly qoǵam talqysyna túsken, biraq qaıshylyqtar kóp bolǵan soń qabyldanýy keıinge qalǵan «Otbasylyq-turmystyq zorlyq-zombylyqqa qarsy kúres týraly» zańnyń qajettigine nazar aýdarady. Zorlyq-zombylyq sıpatyndaǵy quqyq buzýshylyqtar QR Qylmystyq kodeks pen Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly kodekste burynnan anyqtalyp qoıǵanyn, sondyqtan bul zańnyń atqaratyn qyzmeti bólek ekenin aıtty.

«Ol – turmystaǵy zorlyq-zombylyqtyń jolyn kesýge baǵyttalǵan keshendi quqyqtyq mehanızm. Sondaı-aq, Eýropa elderiniń statıstıkasyna qarasaq, pedofıldiktiń 30 paıyzy otbasy músheleri, 40 paıyzy týysqandar tarapynan bolady. Bul – osy turǵydan kelgende óte qajet zań», - deıdi ǵalym.

Ol sondaı-aq, bul zańdy qabyldaý úshin birqatar teorııalyq suraqtardy durys sheshý qajet ekenin jetkizdi.

«Bizdiń qoǵamdy ustap turǵan – otbasy ınstıtýty. Balanyń otbasynda ómir súrýge quqyǵy bar. Konstıtýtsııada «otbasy men neke, áke men ana jáne balalar memleket qorǵaýynda bolady» delingen. Alaıda, zań jobasynda «jynystyq bostandyq» uǵymy absolıýttendirilýi sebepti otbasy qundylyǵyna salqynyn tıgizýi yqtımal. Adam quqyǵy memleket aldynda basymdyqqa ıe bolýy úshin qoǵam aldynda da osyndaı tártip qoldanýy tıis pe, bul quqyq qaǵıdalaryna saı ma degen máseleni týdyryp otyr. Qalaı bolǵanda da, bul zańnyń ómirge kelýi quqyqtyq mádenıetimizge oń jáne eleýli ózgerister ákeledi», - dedi Qazybek Dáýitálıev.

Eske salaıyq, keshe Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Parlament palatalarynyń birlesken otyrysynda jetinshi saılanǵan Parlamenttiń úshinshi sessııasyn ashyp, halyqqa Joldaýyn jarııalady.

Prezıdent otbasylyq zorlyq-zombylyqqa kóz juma qaraýǵa bolmaıtynyn basa aıtty. «Otbasynda oıran salatyndar jazaǵa tartylmasa, olar odan beter basynyp ketedi. Al japa shekkender múldem qorǵaýsyz qalady. Mundaı áreketter úshin jazany kúsheıtetin kez keldi dep sanaımyn», - dedi Qasym-Jomart Toqaev.