Túrkistanǵa erekshe mártebe beretin zań qabyldanady
ASTANA. KAZINFORM — Úkimet Parlamentke Túrkistan qalasyna rýhanı-mádenı jáne tarıhı ortalyq retinde damytý úshin erekshe mártebe berý týraly zań jobasyn usynady.
QR Premer-Mınıstri Oljas Bektenov «Túrkistan qalasynyń erekshe mártebesi týraly» zań jobasyn Parlament Májilisiniń qaraýyna engizý týraly qaýlyǵa qol qoıdy.
Zań jobasy Memleket basshysynyń Túrkistan oblysyna jumys sapary barysynda bergen tapsyrmalaryn iske asyrý úshin ázirlendi.
Qujat Túrkistannyń Qazaqstannyń rýhanı-mádenı jáne tarıhı ortalyǵy retinde qalyptasýy men damýynyń, sondaı-aq onyń memlekettik mańyzyn tanýdyń quqyqtyq negizderin belgileıdi.
Zańnyń qabyldanýy qalanyń tarıhı-mádenı mańyzy bar eskertkishteri men obektilerin, onyń ishinde Qoja Ahmet ıAsaýı kesenesiniń búkilálemdik mura obektisi retindegi qorǵaý aýmaǵynda ornalasqan eskertkishterdi, basqarýdyń, saqtaýdyń, olardyń tutastyǵyn qoldaýdyń ońtaıly júıesin qurýǵa múmkindik beredi.
Budan bólek, kesene aýmaǵynda ǵylymı arheologııalyq zertteý men ǵylymı-restavratsııa jumystaryn josparlaý men basqarýǵa múmkindik jasaıdy.
Sondaı-aq zań jobasy mádenı murany saqtaý jáne jańǵyrtý, dástúrli qolónerdi damytýdy, Túrkistan qalasyn rýhanı-mádenı, tarıhı jáne týrıstik ortalyq retinde damytý jáne ilgeriletýdi kózdeıdi.
Qoja Ahmet ıAsaýı kesenesiniń biregeıligin saqtaý, onyń aınalasynda bóten qurylys elementterine, kóshe jelilerin ózgertýge jol bermeý maqsatynda tarıhı ortalyqtyń qurylysyn retteý aımaǵynda bıiktigi 7 metrden asatyn, sondaı-aq tarıhı eskertkishtermen aýqymy, túsi jáne qurylys materıaldarymen úılespeıtin obektilerdiń qurylysyna jol berilmeıdi.
Jalpy Túrkistan qalasynyń tarıhı-mádenı mura obektilerin saqtaý jáne qorǵaý úshin árbir obektige tarıhı-mádenı mura obektilerin qorǵaý jáne paıdalaný salasyndaǵy zańnamaǵa sáıkes olardyń qorǵaý aımaqtary belgilenedi.
Budan bólek, qalanyń bas josparyna engiziletin tarıhı-sáýlet tirek josparlary men tarıhı-mádenı mura obektileriniń tıisti jergilikti jerdiń karta-shemalary jasalady.
Bul rette qala aýmaǵynda tarıhı-mádenı mura obektilerine qaýip tóndiretin qurylys, sharýashylyq qyzmetti júrgizýge tyıym salynady.
Arheologııa eskertkishteriniń tutastyǵyn, túpnusqalyǵyn, qundylyǵyn bolashaq urpaq úshin saqtaý maqsatynda Túrkistan qalasynyń arheologııa eskertkishteriniń rezervaty qurylady.
Arheologııa eskertkishteriniń rezervatyna engizilgen eskertkishterge qatysty qorǵaý saıasaty arheologııa eskertkishin turaqty ınspektsııalaý, ony aldyn ala kútim jasaý jáne ony qoldaý baǵdarlamalaryn paıdalanýǵa negizdeledi.
Sondaı-aq QR Premer-Mınıstri Oljas Bektenov «QR keıbir zańnamalyq aktilerine Túrkistan qalasyna erekshe mártebe berý máselesi boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zań jobasyn Parlament Májilisiniń qaraýyna engizý týraly qaýlyǵa qol qoıdy.
Zań jobasy Túrkistan qalasynyń Qazaqstan Respýblıkasynyń rýhanı-mádenı jáne tarıhı ortalyǵy retinde damýyn qamtamasyz etýge múmkindik beretin tıimdi ınstıtýtsıonaldyq orta qurý úshin ýákiletti organdardyń, sondaı-aq jergilikti ókildi jáne atqarýshy organdardyń quzyretterin keńeıtýge baǵyttalǵan.
Zań jobasy sheńberinde jer paıdalaný quqyǵyn berý, týrıstik qyzmetti júzege asyrý, Túrkistan qalasynyń arheologııa eskertkishteriniń rezervatyn qalyptastyrý jáne basqa da máseleler boıynsha qosymsha quzyretter berý usynylady.
Eske sala keteıik, 2021 jyly Túrkitildes memleketterdiń yntymaqtastyq keńesiniń beıresmı sammıtiniń qorytyndysy boıynsha Túrkistan qalasyn túrki áleminiń rýhanı astanasy dep taný týraly sheshim qabyldanǵan bolatyn.
