Túrkistanda jóndeýden ótken kópqabatty úıdiń qabyrǵalary qaıta jarylyp jatyr
TÚRKІSTAN. KAZINFORM – Túrkistan qalasy, «Otyrar» shaǵynaýdanynda kezekte turǵandarǵa berilgen №32 úıdiń turǵyndary úıindilerdiń astynda qalamyz ba dep úreılenip otyr.
Bul 5 qabatty 60 páterlik turǵyn úıdiń boı kótergenine nebári alty jyl bolǵan. Alaıda qabyrǵalaryna syzat túsip, jaryqshaqtar kúnnen-kúnge úlkeıip keledi. Osynyń áserinen týystarynyń úıin panalap ketken turǵyndar da bar.
Atalǵan úıdiń turǵyny, jalǵyzbasty ana Zlıha Iskakovanyń aıtýynsha, qabyrǵadaǵy syzattardan bólek, jyl saıyn jylytý maýsymynda úıdiń qubyrlary jarylyp ketedi. Qazirgi tańda sý júrgizilgen qubyrlardyń aınalasy kógerip, syz tartyp tur.
— Jarylǵan qabyrǵalardy jamaı bergennen ne paıda? Ýaqyt óte kele taǵy da syr beredi. Qys tússe sýyq, qubyrlar isten shyǵyp, problemamyz bastalady. Joǵarydan sý aǵady. Santehnıkterdi shaqyrsaq, der kezinde kelmeıdi, jumystan tys ýaqytta kelip turmyz dep aqysyn suraıdy. Sondyqtan qubyrlardyń aqaýlaryn óz qarajatymyzǵa isteýge týra keldi. Ózimniń úıime 4 jyl buryn ǵana jóndeý jumystaryn júrgizdim. Biraq qurylysshylar jaqynda kórshilerimniń úıine jóndeý jumystaryn júrgizgen kezde meniń asúıimde qabyrǵadaǵy kafelder qulap, qaıtadan jarylyp jatyr. Jaman aıtpaı jaqsy joq, eger jer silkinse, ne bolady, úıdiń astynda qalamyz ba dep qorqamyz, — deıdi turǵyn.
Qynjyltarlyǵy sol, taıaýdaǵy jóndeý jumystarynan soń páterler qaıta búline bastaǵan. Turǵyndar sapasyz úıdiń qabyrǵasy qulap kete me dep jandaryn shúberekke túıip otyrǵanyn aıtady.
— Qurylysshylar beton tireýish quıý úshin úıdiń irgetasynyń jan-jaǵyn aınaldyra qazdy. Biraq osydan soń úı odan saıyn jaryla bastady. Máselen, meniń páterimde eni 5 santımetr bolatyn jaryqshaq boldy. Olar kóbik quıyp, sylanǵan. Sý qubyrlarynyń aqaýynan ba, úıdiń irgetasy nyq bolmaı tur ǵoı. Osy jaıt janymyzǵa batady, — deıdi turǵyn Abylǵazy Beısenov.
Jalpy bul kópqabatty úıge alty jyldyń ishinde birneshe ret jóndeý jumystary júrgizilgen.
Túrkistan qalasy qurylys bóliminiń málimetinshe, 2021 jyly turǵyn úı tehnıkalyq tekserýden ótip, apattyq emes degen qorytyndy alynǵan. Turǵyn úıdiń jertólesinde sý ketý saldarynan turǵyn úıge ortańǵy bóliginiń artqy jaǵynan eki jerden tireý, ıaǵnı temir torlamamen beton quıylyp, retke keltirilgen. Al 2023 jyly turǵyndar tarapynan kireberis jáne úıdiń syrtqy qabatynda jyryqtar kóbeıýine baılanysty qaıta aǵymdaǵy jóndeý jumystary júrgizilgen.
— 2025 jyly turǵyn úıdiń 5 jyldyq kepildik merzimi ótip ketýine baılanysty demeýshiler esebinen atalǵan turǵyn úı qaıta tehnıkalyq tekserýden ótkizildi. Nátıjesinde tıisti zertteý ortalyqtarynyń uıǵarymymen bul úı apattyq emes dep tanyldy. Tehnıkalyq tekserý barysynda sarapshynyń usynysy boıynsha qosymsha turǵyn úıdiń irgetasyna jan-jaqty 33 beton tireýish quıylyp, 16 páterge kúrdeli jóndeý jumystary júrgizildi. Sonymen qatar, 1,2 kireberistegi qabyrǵadaǵy syzattar qaıta jóndeldi. Qazirgi tańda ákimdik tarapynan turǵyndardyń páterlerin jóndeý jumystary jalǵasýda, — deıdi Túrkistan qalasy ákimdiginiń ókilderi.
Turǵyndardyń sózinshe, apattyń saldarymen kúreskenshe, onyń aldyn alǵan jón. Sondyqtan basqa qaýipsiz jerge kóshirýi tıis degen talap-tilegin de jetkizdi. Al qala bıligi bolsa úıdiń apatty jaǵdaıda emes ekenin aıtyp, dúrligýge negiz joq dep otyr.
Sábıt TASTANBEK