Túrkistan oblysyna 432,2 mlrd teńge tartatyn 7 memorandýmǵa qol qoıyldy
ASTANA. KAZINFORM — Túrkistanda 300-ge jýyq kompanııa basshylarynyń qatysýymen «TURKISTAN INVESTMENT AND TOURISM FORUM — 2025» halyqaralyq ınvestıtsııalyq forýmy joǵary deńgeıde ótip jatyr.
Oǵan otandyq jáne sheteldik ınvestorlar men jergilikti atqarýshy bılik organdarynyń ókilderi qatysty. Mańyzdy shara barysynda kórme uıymdastyrylyp, kelýshiler men ınvestorlar nazaryna óńirdiń qolóner buıymdary, týrıstik nysandary men aýyl sharýashylyǵy ónimderiniń kórmesi tanystyryldy.
Bul forýmnyń maqsaty — aımaqtyń ınvestıtsııalyq jáne týrıstik áleýetin ilgeriletý, óńir ekonomıkasyn ártaraptandyrý baǵytynda ınvestıtsııa tartý, sheteldik jetekshi kompanııalarymen iskerlik baılanystardy nyǵaıtý men óndiris oryndaryn kóbeıtý.
Forým aıasynda memlekettik organdar, bıznes jáne halyqaralyq uıym ókilderiniń qatysýymen «Túrkistan — Qazaqstannyń jańa ınvestıtsııalyq tsıkliniń draıveri» taqybyrynda plenarlyq otyrys ótti. Oǵan Túrkistan oblysynyń ákimi Nuralhan Kósherov arnaıy qatysyp, forýmǵa qatysýshylarǵa erekshe yqylasyn bildirdi.
— Búgingi forým — jańa bastamalardy jáne ınvestıtsııalyq jobalardy iske asyrýǵa arnalǵan mańyzdy alań. Halyqaralyq ınvestıtsııalyq forýmǵa shetelden 200 kompanııa jáne Qazaqstan óńirlerinen 100-den astam iri kompanııa ókilderi qatysýda. Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Qasym-Jomart Kemeluly Toqaev pen Qytaı Halyq Respýblıkasynyń Tóraǵasy Sı Tszınpın osy kúnge deıin birneshe ret kezdesip, ekijaqty qatynastardy damytýǵa baǵyttalǵan asa mańyzdy qujattarǵa qol qoıǵan. Eki el arasyndaǵy ekonomıkalyq baılanys nyǵaıa túsýde. Sońǵy 20 jylda elimizge Qytaıdan tartylǵan ınvestıtsııalardyń jalpy kólemi 27 mlrd. AQSh dollaryn qurady. Túrkistan oblysy qurylǵannan bastap, Qytaı kapıtalynyń qatysýymen jalpy quny 165,5 mln. AQSh dollaryn quraıtyn 7 ınvestıtsııalyq joba iske qosyldy. Túrkistan oblysynyń áleýeti óte joǵary. Aýyl sharýashylyǵy, óndiris, týrızm jáne barlyq salalarda ınvestıtsııalyq jobalardy júzege asyrýǵa múmkindik mol. Óńirde ınvestorlarǵa daıyn ınfraqurylymy bar ǵımarattardy usynatyn ındýstrıaldy aımaqtar jáne daıyn ǵımarattar ornatylǵan shaǵyn ónerkásiptik parkter bar. Joǵaryda atalǵan ınvestıtsııalyq alańdarda birlesken jobalardy júzege asyrýǵa shaqyramyn, — degen Nuralhan Kósherov oblystyń ınvestıtsııalyq áleýetin baıandady.
Spıkerler qatarynda Shensı provıntsııasynyń sheteldik memlekettermen dostyq qoǵamynyń hatshylyq bastyǵy — Ban Hýeı, Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy QHR Tótenshe jáne ókiletti Elshisi — Han Chýnlın, Sıan qalasyndaǵy Qazaqstan Respýblıkasynyń Bas konsýly — Joshyhan Qyraýbaev, «Souths Oil» kompanııasynyń prezıdenti — Serikjan Seıtjanov, Bachjoý qalalyq halyq úkimetiniń hatshysy (QHR) — Mý Hejýn, kásipker, «Karazhal Operating» jáne «Global Chemicals Company» kompanııalarynyń negizin qalaýshy, Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq jumys berýshiler (kásipkerler) konfederatsııasy QB prezıdıýmynyń tóraǵasy Jumabek Janyqulov qatysty.
Plenarlyq otyrystar da sátti ótip, ıdeıalar talqylandy. Áriptestik nyǵaıa tústi. Túrkistan oblysyndaǵy aýdan, qala ákimderi tegis qatysyp, kelissózder júrgizdi.
Forým barysynda G2B jáne B2B kelissózder, paneldik pikirtalastar ótip, aımaqtyń ınvestıtsııalyq múmkindikterin tanystyrý jáne Túrkistannyń halyqaralyq áriptestiktegi strategııalyq rólin nyǵaıtý sharalary talqylandy. Halyqaralyq forýmda Túrkistan oblysy ákimdigi men álemniń kóshbasshy kompanııalary arasynda birlesken ınvestjobalardy iske asyrý boıynsha memorandýmdarǵa qol qoıylady.
Atap aıtqanda, «Qazaqstan-Qytaı» ındýstrıaldy aımaǵyn qurý jónindegi joba, djıns matasyn óndirý, ilmek jáne mata óndirý, halyqaralyq tekstıl ortalyǵyn qurý, alıýkatsınk qaǵazdaryn óndirý, aýyl sharýashylyǵy ónimderiniń jobasy, jaryqtandyrý jabdyqtary men kún panelderin óndirý baǵytyndaǵy ınvestjobalar maquldandy.
Jalpy oblysta 2025-2028 jyldar aralyǵynda 111 ınvestjobalar pýly qalyptasqan. Joba tolyq iske asqan jaǵdaıda 23 915 jańa jumys ornyn ashý kózdelgen. Bıyl 58 ınvestıtsııalyq joba qolǵa alynyp, nátıjesinde 8 250 turaqty jumys orny ashylady. Búginde 34 ınvestjoba iske qosylyp, 4889 adam jumyspen qamtyldy. Sonymen qatar bıyl 10 aıdyń qorytyndysymen oblystyń kapıtalyna 1 178,4 mlrd. teńge kóleminde ınvestıtsııa tartylǵan. Oblysqa 2025 jylǵa 475 mln. AQSh dollary kóleminde tikeleı sheteldik ınvestıtsııalar tartý ındıkatory bekitilgen. II toqsannyń qorytyndysymen tikeleı sheteldik ınvestıtsııalar kólemi 543,5 mln. AQSh dollaryn qurap, jyldyq jospar artyǵymen oryndaldy.