Túrkistan oblysy jylytý maýsymyna qanshalyqty daıyn
TÚRKІSTAN. KAZINFORM — Ońtústik óńirdiń taýly aımaqtarynda jylytý maýsymy bastaldy. Al, Túrkistan qalasynyń turǵyndaryna 20 qazanda jylý berile bastady.
Óńirde 737 kópqabatty turǵyn úı bar
Túrkistan oblysyndaǵy taýly aımaqtarda jylytý maýsymy bıyl 11-16 qazan aralyǵynda bastaldy. Naqtyraq aıtqanda, Tólebı, Túlkibas, Sozaq, Qazyǵurt, Báıdibek, Saıram aýdandary men Kentaý qalasynda ortalyqtandyrylǵan jylý qazandyqtary kestege sáıkes iske qosyldy.
Qalǵan aýdan-qalalarda jylytý maýsymy qarasha aıynda bastalady dep josparlanyp otyr.
«Túrkistan oblysy boıynsha aldaǵy jylytý maýsymyna daıyndyq kestege sáıkes atqarylýda jáne óńirlik shtabtyń turaqty baqylaýynda. Bes táýlik boıy syrtqy aýanyń ortasha temperatýrasy +8 gradýstan tómen bolǵanda aýdan-qala ákimderi tıisti ókimmen jylý maýsymyn bastaý jóninde sheshim qabyldaıdy», — deıdi Túrkistan oblysynyń energetıka jáne turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq basqarmasynyń basshysy R.Muzdybekov.
Jalpy oblys kólemindegi ortalyqtandyrylǵan jylý qazandyqtarymen 737 kópqabatty turǵyn úı jáne 2243 bıýdjettik mekeme jylý alady. Onyń ishinde, 1279 bilim, 668 densaýlyq, 212 mádenıet, 9 áleýmettik, 75 sport nysany bar.
Jylý jelileriniń 49 paıyzy tozǵan
Jalpy oblysta 1 jylý energoortalyǵy, 34 ortalyqtandyrylǵan jylý qazandyǵy jáne 1622 avtonomdy qazandyq bar.
Máselen, Kentaý qalasyndaǵy jylý energo ortalyq kómirmen jylytylsa, Sozaqtaǵy qazandyqqa mazýt jaǵylady. Qalǵan Túrkistan, Arys, Otyrar, Tólebı, Saryaǵash aýdanynda ornalasqan jylytý júıelerine tabıǵı gaz qoldanylady.
Bıyl tozyǵy jetken ortalyq qazandyqtarǵa jóndeý jumystary júrgizildi. Atap aıtar bolsaq, Kentaý qalasynda 6 qazandyq qaıta qurýdan ótip jatyr.
Qazirgi tańda tórt qazandyqtaǵy (№ 8,9,10,11) jumystar tolyǵymen aıaqtaldy. Qalǵan eki qazandyqtaǵy (№ 7,12) qurylys-montajdaý jumystary jyl sońynda deıin jalǵaspaq. Budan bólek, taǵy eki qazandyqta (№ 5,6) aǵymdaǵy jóndeý jumystary júrgizildi. Kentaýlyqtar jylytý maýsymyna 6 qazandyqpen kirdi.
Al, Arys qalasynda jylytý qazandyqtaryna deıingi 4753 metrdi quraıtyn tabıǵı gaz qubyryn montajdaý jumystary aıaqtaldy. Tólebı aýdanynyń Lenger qalasyndaǵy kópqabatty turǵyn úılerdi jylýmen qamtıtyn jaramsyz 150 metr jylý jelileri tolyq aýystyrylyp, rezervtik qazandyq jóndeýden ótti.
Sozaq aýdanyna qarasty Taýkent kentindegi 5 qazandyqta, Qyzemshek kentindegi 4 qazandyqta aǵymdaǵy jóndeý jumystary júrgizildi. Sondaı-aq, 2940 metr jylý jylý jelileri jańartyldy.
Al, Túrkistan qalasyndaǵy kópqabatty úılerge «Jylý» MKK arqyly jylý beriledi. Mekemeniń menshiginde 14 qazandyq bar. Onyń barlyǵy tabıǵı gazben janady.
«Jalpy oblystaǵy jylý jelilerine tutastaı tehnıkalyq zertteý júrgizildi. Jylý jelileriniń tozýy 49 paıyzdy qurap otyr. Respýblıkalyq bıýdjetten bólingen 4,6 mlrd teńgege Kentaý qalasyndaǵy 6,6 shaqyrym magıstraldy jylý jelilerinde jóndeý jumystary júrgizildi. Jylytý maýsymynyń jaqsy ótýi turaqty baqylaýda» — deıdi deıdi Túrkistan oblysynyń energetıka jáne turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq basqarmasynyń basshysy R.Muzdybekov.
107 mekteptiń jylý júıesi tabıǵı gazǵa aýysady
Túrkistan oblysyndaǵy 1279 memlekettik bilim nysanynyń 63-i ortalyqtandyrylǵan jylý júıesi arqyly, 1216-sy avtonomdy jylytý qazandyqtary arqyly jylytylady. Atalǵan bilim nysandary 100 paıyz syǵymdaý jumystarynan ótken.
Búginde 1157-ne jylý maýsymyna daıyndyq pasporty alynǵan. Al qalǵan 122 nysanǵa atalǵan qujat apta ishinde beriledi dep josparlanyp otyr.
Túrkistan oblystyq bilim basqarmasy basshysynyń mindetin atqarýshy Jandos Mahanbetovtyń aıtýynsha, oblystaǵy 450 bilim mekemesine qajetti 82544,5 tonna qatty otyn, 42 bilim mekemesine qajetti 2399,2 tonna suıyq otyn tolyǵymen tasymaldanǵan. 720 bilim berý nysany tabıǵı gaz arqyly, 4 bilim berý mekemesi elektr energııasymen jylytylady.
Oblystaǵy 107 bilim mekemesiniń jylý júıesin tabıǵı gazǵa aýystyrý jumystary júrgizilip jatyr. Bul maqsatqa bilim salasynan únemdelgen bıýdjet qarjysy esebinen 2,2 mlrd teńge qaralǵan.
Qazirgi tańda memlekettik satyp alý konkýrsynyń nátıjesinde jeńimpazdar anyqtalyp, tıisti jumys júrip jatyr. Sonymen qatar kúrdeli jáne aǵymdaǵy jóndeý jumystarymen 30-ǵa jýyq bilim berý uıymynyń jylý júıesi jańartylǵan.
1 tonna kómirdiń baǵasy — 19 850-22 000 teńge aralyǵynda
Búginde oblystyń kómir otynyna qajettiligi 700,9 myń tonnany quraıdy. Mamandardyń aıtýynsha eldi mekenderdi gazdandyrý jumystarynyń nátıjesinde, qatty otynǵa táýeldilik ótken jylmen salystyrǵanda 150 myń tonnaǵa azaıǵan.
«Qazirgi ýaqytta oblystyń kómirmen qamtylý kórsetkishi 50 paıyzdy qurap otyr. Onyń ishinde áleýmettik sala obektileriniń qamtylýy 100 paıyz (bilim, densaýlyq, sport, mádenıet, jqmyspen qamtý) bolsa, turǵyndardyń qamtylý deńgeıi 68 paıyzdy quraǵan. Al, jylyjaılar 12 paıyzǵa qamtylǵan. Jalpy jylyjaılardyń basym kópshiligi kómirdi qarasha aıynan tutyna bastaıdy. Sol sebepti qazirgi tańda kómirdi satyp alý qarqyny artyp keledi» — deıdi R.Muzdybekov.
Qazaqstan temir joly aqparatyna sáıkes mamyr-qazan aılarynda oblysqa 272 myń tonna kómir jetkizilgen. Sondaı-aq, Shymkent qalasyna jaqyn ornalasqan aýdandarǵa Shymkent qalasynyń tuıyqtarynan, Sozaq aýdanyna kórshiles Jambyl oblysynan kómir tasymaldanyp jatyr.
«Shymkent qalasynyń jalpy kómirge qajettiligi — 33,9 myń tonna, al tasymaldanǵany — 102 myń tonna. Shamamen 72 myń tonna Shymkent qalasyna jaqyn ornalasqan oblystyń aýdandaryna tasymaldanǵan. Oǵan qosa, Jambyl oblysynyń Jańatas stantsııasy arqyly Sozaq aýdanyna 10 myńnan astam kómir jetkizilgen. Oblysta kómir tasymaldaýmen 23 óńirlik operator aınalysady. Qazirgi ýaqytta kómir tuıyqtaryndaǵy qor 120 myń tonnany qurap otyr. Jalpy jaǵdaı qalypty, kómir josparǵa sáıkes tasymaldanýda», — deıdi R.Muzdybekov.
Aıta keteıik, kómirdiń 1 tonnasy 19 850 — 22 000 teńge aralyǵynda satylyp jatyr.
Joldarda 11 jylytý pýnkti jumys isteıdi
Túrkistan oblysynda qar basý qaýpi joǵary 22 aýmaq bar. Onyń 6 respýblıkalyq mańyzy bar joldar bolsa, 16-y oblystyq mańyzy bar joldar. Atalǵan aýmaqtardaǵy qaýipsizdikti qamtamasyz etý maqsatynda 11 jylytý beketi ornalasqan.
«Qar qursaýynda qalyp, qıyndyqqa ushyrǵan azamattarǵa kómektesýge 191 jeke quram men 25 tehnıka qarastyrylǵan. Sonymen qatar, oblystyq mańyzy bar joldarda 9 shaqyrym jolǵa qar ustaǵysh qalqandar ornatyldy. Sondaı-aq, qar qursaýynda jáne kúrdeli meteojaǵdaıda zardap shekkenderge kómek kórsetý úshin 11 jylytý pýnkti esepke alynǵan, — dedi tótenshe jaǵdaılar departamentiniń basqarma bastyǵy Talǵat Dosalıev.
Sondaı-aq, spıker oblystyq mańyzy bar avtomobıl joldarynyń boıyndaǵy asýlarda 4 jylytý beketteri ornalasqanyn jetkizdi. Munda bir mezgilde 40 adamdy qabyldaýǵa múmkinshilik bar.
Tósek-orynmen de qamtamasyz etilgen. Táýlik boıyna kezekshilik uıymdastyrylǵan.