Túrkııada qarjylyq qıyndyqtar «Akkýıý» AES-niń jańa bloktaryn salý qarqynyn báseńdetti
ASTANA. KAZINFORM — «Kazinform» agenttiginiń menshikti tilshisi habarlaǵandaı, «Akkýıý» atom elektr stantsııasynyń ekinshi, úshinshi jáne tórtinshi energobloktarynyń qurylysy belgilengen merzimderinen keshigip jatyr.
Túrkııanyń negizgi energetıkalyq jobasy qarjylandyrýdyń úzilisterine baılanysty eleýli kidiristerge tap boldy. Jobaǵa qajet qarajat kólemi shamamen 7 mlrd dollardy quraıdy.
Jerorta teńiziniń jaǵalaýyndaǵy Mersın provıntsııasynda ornalasqan «Akkýıý» AES-i reseılik «Rosatom» memlekettik korporatsııasy júzege asyratyn «Sal - Ielen - Paıdalan» halyqaralyq úlgisi boıynsha salynyp jatyr. Joba tolyq aıaqtalǵan soń, qýaty 4800 MVt bolatyn tórt reaktor Túrkııanyń elektr energııasyna degen suranysynyń shamamen 10 paıyzyn qamtamasyz ete alady.
Joba josparyna sáıkes, birinshi energoblokty synaý 2025 jyldyń sońynda nemese 2026 jyldyń basynda bastalýy tıis, al elektr energııasyn óndirý shamamen 2026 jyldyń ortasyna qaraı qolǵa alynbaq. Alaıda qarjylandyrýdyń shektelýi saldarynan Akkuyu Nuclear JSC basqarýshy kompanııasy barlyq resýrstaryn birinshi blokty aıaqtaýǵa baǵyttap otyr. Alǵashqy bloktan túsetin tabys jobanyń qalǵan kezeńderin qarjylandyrý kózine aınalmaq.
Mamandardyń aıtýynsha, birinshi blokqa shamamen 5 mlrd dollar shyǵyn jumsalǵan. Bul shyǵyndarǵa basqarý ortalyqtary, qaýipsizdik júıeleri jáne barlyq tórt reaktor úshin ortaq ınfraqurylymdar kiredi.
Keıbir sarapshylar kidiristerdiń qarjylyq qyrlaryna nazar aýdarady. Reseılik tarap, atap aıtqanda «Rosatom» Túrkııadan birqatar qarjylyq jeńildikter, sonyń ishinde tabys salyǵynan bosatýdy talap etip otyr. Ankara bul talaptardy ázirge qanaǵattandyrǵan joq, bul jaǵdaı sarapshylardyń pikirinshe, tolyqqandy qarjylandyrýdyń jalǵasýyna basty kedergi bolýda.
Buǵattalǵan qarajat pen shıelenisken jaǵdaı joǵary deńgeıdegi aralasýdy, atap aıtqanda, Túrkııa prezıdenti Rejep Taıyp Erdoǵan men onyń reseılik áriptesiniń qatysýyn qajet etýi múmkin.
Qalǵan bloktardaǵy kidirister jobanyń jalpy merziminde aıaqtalýyna kúmán týdyrady. Túrkııa men Reseı arasyndaǵy energetıkalyq áriptestiktiń sımvolyna aınalýy tıis bolǵan «Akkýıý» AES-iniń bolashaǵy qosymsha qarjylandyrý men saıası kelisimdersiz belgisiz merzimge sozylyp jatyr.
Aıta keteıik, Túrkııa Ortalyq bankiniń rezervteri 141 mlrd dollarǵa deıin tómendedi.