Túrkistan óńirinde saıası qýǵynǵa ushyrap, jazyqsyz japa shekken 5 184 azamat aqtalady
2021 jyly 14 qańtarda Túrkistan oblysy ákimdiginiń qaýlysyna sáıkes saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn tolyq aqtaý jónindegi óńirlik komıssııa jáne oblystyq jumys toby qurylǵan bolatyn.
Eki jyl ishinde atalǵan komıssııa músheleriniń jasaǵan tyń zertteý nátıjesinde 6 qujat pen maqalalar jınaǵy, aqtaýǵa usynylatyndar tizimi jáne bir monografııa jaryqqa shyqty.
«Saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn tolyq aqtaý jónindegi memlekettik komıssııanyń 33 tomdyq materıaldar jınaǵy. HH ǵasyrdyń 20-50 jyldary» atty jınaqtyń 2 tomynda Túrkistan oblysynda júrgizilgen zertteý jumysynyń nátıjesinde jınaqtalǵan materıaldar toptastyryldy.
Sonymen qatar memlekettik komıssııa tóraǵasynyń tapsyrmasyna sáıkes bıyl «Alash» ult-azattyq qozǵalysy boıynsha muraǵattyq qujattardyń 10 tomyn, «Halyq jady» eske alý kitaptarynyń 20 tomyn shyǵarý josparlanyp otyr.
Bul kitaptarǵa da Túrkistan óńirinen jınaqtalǵan derekter engizilmek.
Búgin Túrkistan oblysynyń ákimi Darhan Satybaldy Saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn tolyq aqtaý jónindegi óńirlik komıssııa múshelerin qabyldap, pikir almasty.
Atqarylyp jatqan jumystar baıandalyp, aldaǵy jospar týraly da oı qozǵaldy.
«Biz ult úshin sheıit bolǵan qaıratkerlerdi, tulǵalardy, asharshylyq qurbandaryn, ótken tarıhymyzdy umytpaýymyz kerek. Bul rette Túrkistanda saıası qýǵyn-súrgin jáne asharshylyq qurbandaryn eske alýǵa arnalǵan memorıaldyq keshen ashý quptarlyq is bolmaq. Bul usynysty talqylap, jumys atqaramyz. Búginde tarıhtaǵy aqtańdaqtardy tereń taldap, repressııa qurbandaryn zertteýge memlekettik deńgeıde qoldaý kórsetilip otyr. Sizder osy jumystyń ortasynda júrsizder. Qoǵamdyq jumysty atqarý, muraǵattardaǵy qujattardy zertteý ońaı emes. Qaıratkerlik jáne óz isińe degen súıispenshilik qajet. Qoldaý kórsetýge daıynbyz», – dedi Darhan Satybaldy.
Jıynda professor Dosaı Kenjetaı komıssııanyń jumysy, anyqtalǵan tyń derekter týraly oıyn aıtty.
Ol Túrkistandaǵy saıası qýǵyn-súrginge qatysty tyń derekter tabylǵanyn atap ótti jáne oblys ákimine komıssııa jumysy nátıjesinde jaryq kórgen kitaptardy tartý etti.
Túrkistan oblysy qoǵamdyq-saıası tarıhy memlekettik arhıviniń basshysy Gúlnar Shardarbekova saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn tolyq aqtaý jónindegi óńirlik komıssııasynyń atqarǵan jumysyna toqtaldy.
Onyń aıtýynsha, eki jyldan astam ýaqytta komıssııa 9 baǵytta jumys júrgizgen.
Nátıjesinde Túrkistan óńirinen saıası qýǵynǵa ushyrap, jazyqsyz japa shekken 5184 azamat týraly derekter anyqtalyp, quqyqtyq túrde aqtaýǵa usynylǵan.
Onyń 3090-y baı-kýlak dep aıyptalyp, mal-múlki tárkilengen. Sondaı-aq, komıssııa Bostandyq kóterilisine qatysqandar týraly da derekter jınaǵan.
Túrkistan ólkesindegi «Alash» qozǵalysy men qaıratkerleri, Sozaq, Bostandyq kóterilisterine, Shaıan oqıǵasyna qatysty málimetter de zertteýge alynǵan.
Ǵalymdar Ózbekstan, Tájikstan arhıvteri men kitaphanalarynda, QR Prezıdentiniń arhıvinde, QR Ortalyq arhıvinde jáne oblystyq, aýdandyq arhıvterde jumys júrgizgen.
