Túrkistan oblysynyń 9 turǵynynan Kongo-Qyrym qandy bezgegi tabyldy

TÚRKІSTAN. QazAqparat – Jyl basynan beri Túrkistan oblysynda 1 myńǵa jýyq adamdy kene shaqqan. Bul týraly Túrkistan oblysy sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamenti basshysynyń orynbasary Bahtyoraz Elemesov málimdedi, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Jyl basynan beri Túrkistan oblysynda kene shaqqan 985 adam medıtsınalyq uıymǵa júgingen.

Al, 48 naýqas kúdik týdyryp, 9 naýqastyń dıagnozy rastalǵan.

Onyń ishinde Saýran aýdanynda – 2 jaǵdaı, Ordabasy, Otyrar, Tólebı, Keles, Maqtaaral, Jetisaı aýdandary men Túrkistan qalasynda 1 jaǵdaı tirkelgen.

«Asa qaýipti juqpaly Kongo-Qyrym gemorragııalyq qyzbasy ınfektsııasy adam aǵzasyna keneniń shaǵýy arqyly enedi. Sondaı-aq, janýarlardy kútip baqqan kezde, tórt túlik maldyń jáne naýqas adamnyń qanymen juǵýy múmkin. Bul aýrýǵa kóbine malshylar, shopandar jáne mal kútimimen aınalysatyn, mal ónimderin óndiretin adamdar shaldyǵady», - dedi Bahtyoraz Elemesov.

Kene shaqqan jaǵdaıda ne isteý qajet?

- Keneni jalańash qolmen ustamaý kerek, óıtkeni juqpaly aýrý agenti shyryshty qabyqtar nemese teridegi zaqymdanǵan jerler arqyly enýi múmkin.

- Denedegi keneni alý úshin ushy ótkir pıntset qoldaný usynylady. Pıntsetti terige jaqyndata otyryp, onymen keneni ilip alý qajet. Pıntsetti qatty qyspaı (keneni myjyp tastamaý úshin) shaıqaltpaı, aqyryn tartý kerek, sebebi keneniń aýyz bóliginiń bólinip teride qalyp qoıýyna ákelýi múmkin.

- Kene denege birden qadalmaıdy, sondyqtan ony ýaqytyly alyp tastaý arqyly aýrý juqtyrýdyń aldyn alýǵa bolady. Denege keneniń jabysqan jabyspaǵanyn bilý úshin ár adam ózin ózi tekserip nemese birin-biri qarap shyqqany mańyzdy.

- Keneni tartyp alǵannan keıin shaqqan jerdi dezınfektsııalaıtyn zatpen spırtpen, ıodpen óńdep, qoldy sabynmen jýý kerek.

- Keneni myjǵylamaý kerek, sebebi keneniń ishinde jáne suıyqtyǵynda patogender bolýy múmkin.

- Alynǵan keneni ydysqa salyp, qaqpaqpen tyǵyzdap jabý qajet.

- Kenege kerosın maı, atseton t.b suıyqtyq quıýǵa, ony teriden bólý úshin keneni ysytýǵa bolmaıdy.

- Sizdiń mindetińiz keneni múmkindiginshe alyp tastap, ýaqyt joǵaltpaı medıtsınalyq kómekke júginý.

- Tabıǵatqa demalysqa shyqqanda keneniń jabysqany kórinetin ashyq tústi jaqsy qorǵalǵan rezeńkeli manjetti jeńi uzyn kóılek kııý qajet.

- Deneniń ashyq jerlerine jáne kıimge kene aǵzasyna keri áser etetin nemese ony joıýǵa arnalǵan arnaıy akarorepelentterdi, akarıtsıdterdi jáne jeke qorǵaný quraldaryn qoldaný qajet.

- Mal qorany dezınfektsııalap, únemi tazalap otyryńyz.