Túrki memleketteriniń álemdik tártipte laıyqty ornyn alýǵa tolyq múmkindigi bar - Aıbolat Dálelhan

NUR-SULTAN. QazAqparat - Túrkitildes memleketterdiń álemdik tártipte laıyqty ornyn alýǵa tolyqqandy múmkindigi bar. Mundaı pikirdi L.Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıtetiniń dotsenti, PhD doktory Aıbolat Dálelhan bildirdi, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

«Túrki tildes memleketter ózderiniń tildik, dinı, mádenı-rýhanı uqsastyqtaryna, tarıhı sabaqtastyǵyna jáne geografııalyq jaqyndyǵyna qaramastan osy ýaqytqa deıin atalǵan uqsastyqtar men ortaqtyqtan jetkilikti deńgeıde paıda kórme almaı kele jatyr. KSRO ydyrap, qoskindikti álemdik tártiptiń joıylǵanyna 30 jyl ýaqyt ótse de ortaq múddeli berik saıası-ekonomıkalyq qurylym qurylmady. Kerisinshe túrkitildes memleketterdiń ár qaısysy ár túrli saıası-ekonomıkalyq uıymdarǵa múshe. 2015 jyly NATO-ǵa múshe bolyp tabylatyn Túrkııa reseılik áskerı-joıǵysh ushaqty atyp túsirgen soń qalyptasqan daǵdarysty jaǵdaıdy sheshý baǵytynda Qazaqstannyń kóp eńbektenýine týra keldi. Elbasynyń bedeli men belsendi dıplomatııalyq áreketiniń arqasynda orys-túrik shıelenisi oń sheshilip, eýrazııalyq geosaıası jaǵdaı múlde basqa baǵytta damydy», - dedi ol.

Onyń atap ótýinshe, osy jaǵdaılardy esepke ala otyryp, Túrki keńesi sammıtterinde sońǵy ýaqytta kóterilip júrgen bastamalardy naqty, tolyqqandy júzege asyrýǵa jumys jasaý kerek.

«Túrki keńesiniń qurmetti tóraǵasy Nursultan Ábishulynyń Baký sammıtinde jasaǵan usynysy, ıaǵnı keńesti uıym deńgeıine kóterý bastamasy múshe memleketter tarapynan qoldaý taýyp otyr. Osy jolǵy beıresmı sammıtte Túrkııa Prezıdenti R.T.Erdoǵan keńesti uıym deńgeıine kóterý ýaqytynyń kelgenin taǵy bir márte basa atap ótti. Keńes uıym deńgeıine kóterilse, uıym aıasynda qabyldanatyn qujattar men kelisimder anaǵurlym salmaqty bolary anyq. 152 mln halqy, 1,5 trln AQSh dollaryn quraıtyn ekonomıkalary bar túrkitildes memleketter ózara ortaq saıası-ekonomıkalyq ustanymdar qalyptastyra bilse qazirgi almaǵaıyp halyqaralyq qatynastarda syrttan tóner qaýip-qaterler men jańa syn-tegeýrinderge birlese tótep bereri sózsiz. Qazirgi áli de bolsa tolyq qalyptasyp úlgermegen álemdik tártipte túrkitildes memleketterdiń óziniń laıyqty ornyn alýyna tolyqqandy quqyǵy, ári múmkindigi bar. Ol úshin kńeske múshe memleketterdiń shynaıy nıeti men jaýapty tulǵalardyń naqty áreketteri qajet», - dedi Aıbolat Dálelhan.