Túrki álemindegi arheologııalyq zertteýlerdi damytý boıynsha deklaratsııaǵa qol qoıyldy
ShÝShA. KAZINFORM – Ázerbaıjannyń Shýsha qalasynda túrki áleminiń ǵylymı-zertteý ınstıtýttary men arheologııa ortalyqtary qaýymdastyǵynyń (ARICA) otyrysy ótti.
Túrki akademııasy men Ázerbaıjan ulttyq ǵylym akademııasynyń Arheologııa jáne antropologııa ınstıtýty birlese uıymdastyrǵan sharada túrki elderiniń jetekshi arheologtary men sarapshylary bas qosty.
Jıynǵa Ázerbaıjan, Qazaqstan, Qyrǵyzstan, Túrkııa, Ózbekstan (onyń ishinde Qaraqalpaqstan), Mońǵolııa jáne Tatarstan (RF) elderiniń ǵylymı ınstıtýttary men arheologııa ortalyqtarynyń basshylary qatysty.
Ǵylymı basqosýda túrki elderi ǵalymdarynyń tájirıbesin bir arnaǵa toǵystyratyn arheologııalyq ekspedıtsııalar men zertteýler júrgizý múmkindikteri talqylandy.
Túrki akademııasynyń prezıdenti Sh.Mustafaev óz sózinde Túrki akademııasy túrki halyqtarynyń tarıhy men mádenıetiniń san alýan qyrlaryn qamtıtyn aýqymdy zertteýlermen belsendi túrde aınalysyp jatqanyn atap ótti. Osyǵan oraı, akademııada túrki halyqtarynyń dinı nanym-senimderin, tarıhyn jáne mádenı ereksheligin baıandaıtyn mańyzdy sáýlet jáne arheologııalyq eskertkishterdi anyqtaýǵa baǵyttalǵan «Túrki áleminiń qasıetti geografııasy» atty jobasy júzege asyrylýda.
«Máselen, akademııa júrgizgen sońǵy qazbalar qataryna Kóktúrik dáýirine jatatyn Mońǵolııanyń Arhanǵaı óńirindegi memorıaldyq keshen, Syrdarııa basseınindegi, onyń ishinde Qazaqstannyń Qyzylorda oblysyndaǵy oǵyz jádigerleri kiredi. Arheologııa salasyndaǵy halyqaralyq yntymaqtastyqty nyǵaıtýdyń mańyzdylyǵyna basa mán beriledi. Akademııa maqsaty – qaýymdastyqty ortaq jobalardy júzege asyratyn tıimdi alańǵa aınaldyrý», - degen Sh. Mustafaev túrki áleminiń ǵalymdaryna radıokómirtekti anyqtaý boıynsha birlesken zerthana qurýdy usyndy.
Sondaı-aq, shara barysynda qazaq eliniń arheology, tarıhshy Álkeı Marǵulannyń týǵanyna 120 jyl tolýy jáne qazaqtyń kórnekti arheology Kemel Aqyshevtyń týǵanyna 100 jyl tolýy erekshe atalyp ótti.
Shara sońynda túrki álemindegi arheologııalyq zertteýlerdi damytý boıynsha yntymaqtastyqtyń negizgi baǵyttary men qadamdary aıqyndalǵan deklaratsııaǵa qol qoıyldy.
Aıta keteıik, Túrki álemi arheologııasy ǵylymı-zertteý ınstıtýttary men ortalyqtarynyń qaýymdastyǵy (ARICA) 2023 jyldyń qarashasynda Samarqand qalasynda qurylǵan bolatyn.
