Tuńǵysh munaı óńdeýshi qazaq áıeli: Záýre Qumarovanyń jolyn nemeresi jalǵastyryp júr
ATYRAÝ. KAZINFORM – Atyraý munaı óńdeý zaýytynyń arhıvinde 20 myńǵa jýyq adamnyń jeke is qaǵazy saqtalǵan. Sonyń biri – eńbek jolyn elektr dánekerleýshi bolyp bastaǵan Záýre Qumarovanyń deregi.
Atyraý munaı óńdeý zaýytynyń baspasóz qyzmeti usynǵan aqparatqa qaraǵanda, Záýre Qumarova 1928 jyly burynǵy Baqsaı, qazirgi Mahambet aýdanyndaǵy Tańdaı aýylynda dúnıege kelgen.
– 1937 jyly ákem, odan soń sheshem qaıtys boldy. Týysqandarym bolmaǵandyqtan, 1943 jylǵa deıin balalar úıine tárbıelendim. Sol jyly Baqsaı aýdanyndaǵy Jambyl atyndaǵy mekteptiń 5-synybyn bitirdim, -dep jazǵan óziniń ómirbaıanynda.
Keıin Gýrev qalasyndaǵy №9 ýchılışede 1945 jylǵa deıin bilim alǵan. Al 1945 jylǵy 29 qarashada sol kezdegi №441, qazirgi Atyraý munaı óńdeý zaýytyna jumysqa qabyldanǵan.
Záýre Qumarova zaýyttaǵy eńbek jolyn elektrmen dánekerleýshi bolyp bastaǵan. Bir aıdan soń №1 tsehqa operatordyń kómekshisi qyzmetine aýystyrylǵan.
– 1943 jyly Búkilodaqtyq Lenındik kommýnıstik jastar odaǵynyń múshesi atandym. 1948 jyly turmysqa shyqtym. Joldasym – Berdihan Kúzembaev, 1926 jyly týǵan. Ol – Uly Otan soǵysynyń 2-top múgedegi. Ulym Asqar 1949 jyly, qyzym Botakóz 1951 jyly dúnıege keldi.
Ózim 1946 jyly 30 mınýt jumysta bolmaǵanym úshin memleket paıdasyna 3 aıǵa jalaqymnan aqy ustap qalý týraly sheshim shyǵaryldy. 1951 jyly 14 maýsymda Joǵarǵy Keńestiń jarlyǵymen sottylyǵym alynyp tastaldy. Joldasym №8 tsehta mashınıst bolyp qyzmet atqarady, -dep jazba qaldyrǵan Záýre Qumarova.
Ol 1947 jyldan operator qyzmetin atqarǵan. Al 1959 jyly 5 aqpanda Qazaq KSR Joǵarǵy Keńesiniń depýtaty bolyp saılanǵan. Sol kezde Joǵarǵy Keńeste jalǵyz qazaq qyzy bolǵan.
Berdihan Kúzembaev pen Záýre Qumarova ómirge 4 bala ákelip, tárbıelegen. Qazir qyzy Gýlıa Berdihanqyzy ata-anasynyń meken-jaıynda turady.
– Anam óndiriske bala kezimizden aralastyq dep aıtyp otyrýshy edi. «Aıaǵymyzdyń astyna oryndyq qoıyp, 16 saǵat boıy toqtaýsyz jumys istedik. Bizdi eshkim aıamaıtyn. №1 tsehta jumys istegen kezimizde aptap ystyqtan dem alý múmkin bolmaıtyn. Soǵan qaramastan, elge qyzmet etý bizdiń mindetimiz edi» deıtin. Bos ýaqytynda qolǵap toqyp, ózge de kıimderdi tigip, maıdanǵa jiberip otyrǵan. Kórgen fılmder men oqyǵan kitaptaryn áńgimelegendi jaqsy kóretin.
Balalarynyń esimderin Asqar, Botagóz, Amantaı dep oqyǵan kitaptarynyń keıipkerlerine saı qoıǵan. «Meniń esimim nege Gýlıa?» dep renjigenim bar. Sonda «Seniń esimińdi kıno aktrısasy, maıdanda ushqysh bolǵan Gýlıa Korolevanyń qurmetine qoıdyq» deıtin. Sheshemdi halyqtyń turmystyq jaǵdaıy kóp alańdatatyn. Eki aǵaıyndy edi. Іnisi de balalar úıinde tárbıelenip, keıin aýyryp kóz jumǵan, -deıdi qyzy Gýlıa Berdihanqyzy.
Qyzynyń aıtýyna qaraǵanda, úlken aǵasy Asqar Bashqurtstandaǵy qazaq dıasporasyn basqarǵan. Ol sol eldegi qazaqtardyń tatý bolǵanyn qalaǵan.
Qazir Záýre Qumarovanyń nemeresi Qalamqas Áýbekerova Atyraý munaı óńdeý zaýytynyń ortalyq zerthanasynda jumys istep júr. Mamandyǵy – hımııalyq taldaý laboranty.
– Men ájemniń jolyn jalǵap kelemin dep esepteımin. Ájemniń eńbeksúıgishtigin, óz isine adaldyǵyn úlgi tutamyz. Zaýytta ájem týraly jyly estelikter aıtylady. Ol kóptegen jumysshynyń baspana alýyna, qyzmetke ornalasýyna kóp kómektesken ǵoı, -deıdi Qalamqas Áýbekerova.
Elimizdiń munaı óńdeý salasynda jumys istegen tuńǵysh qazaq qyzy Záýre Qumarova «Eren eńbegi úshin» medalimen marapattalǵan. Alaıda oǵan 1974 jyly densaýlyǵyna baılanysty aýyr jumystardy atqarýǵa tyıym salynǵan. Soǵan baılanysty 1975 jyly II top múgedegi retinde zeınetke shyqqan. Sol kezde eńbek ótili 30 jyl bolǵan. 2008 jyly 80 jasynda ómirden ótti.
Eske sala ketelik, budan buryn Bir sýrettiń tarıhymen Záýresh Erǵalıeva jáne onyń túıeleri týraly jazylǵan edi.