«Travmatıkalyq qarýdy paıdalanýǵa tyıym salynady» - baspasózge sholý
***
«Egemen Qazaqstan» gazetiniń jazýynsha, Elbasy N. Nazarbaev Qorshaǵan orta jáne sý resýrstary mınıstri Nurlan Qapparovty qabyldady. Mınıstr Memleket basshysyna 2013 jyldaǵy jumys qorytyndylary men aldaǵy kezeńge arnalǵan josparlar týraly baıandady. Nursultan Nazarbaev mınıstrliktiń jańa ókilettikterge ıe bolýy men oǵan sý resýrstary, ań aýlaý jáne orman sharýashylyǵy jónindegi, sondaı-aq balyq sharýashylyǵy komıtetteriniń berilýiniń mańyzdylyǵyn atap ótti. Memleket basshysy bilikti kadrlardy, atap aıtqanda, sý resýrstaryn basqarý jáne transshekaralyq ózender máseleleri jónindegi halyqaralyq kelissózderdi júrgizý salasyndaǵy mamandardy daıarlaý jaıyna nazar aýdardy.
Bas basylymnyń jazýynsha, keshe Bas prokýror Ashat Daýylbaevtyń tóraǵalyǵymen Zańdylyqty, quqyqtyq tártipti jánen qylmysqa qarsy kúresti qamtamasyz etý jónindegi Úılestirý keńesiniń kezekti otyrysy ótti. Esepke alý-tirkeý tártibiniń kúsheıtilýine baılanysty elimizdegi tirkelgen qylmystar sanynyń aıtarlyqtaı óskenin de baıqaýǵa bolady. Bul jaıyndaǵy maqala «Bas qalanyń qaýipsizdigi - basty nazarda» degen taqyryppen berilgen.
***
«Aıqyn» basylymynyń jazýynsha, Qazaqstanda travmatıkalyq qarýlardyń el arasyndaǵy erkin aınalymynyń dáýiri aıaqtaldy. Májilis «Іshki ister organdary týraly» jáne oǵan ilespe jańa zań jobalaryn maquldap, Senatqa uzatty. Bul jobalar qabyldanýy úshin Іshki ister mınıstrliginiń úlken ter tókkenin aıta ketken jón. Óıtkeni olardyń arqasynda ishki ister organdary sonymen birge qosymsha «áleýmettik paketke» de ıe boldy. Jalpy, Іshki ister mınıstrligi polıtseılerdi áleýmettik qorǵaýdyń qosymsha sharalaryn basqa jobaǵa - quqyq qorǵaý organdary týraly jańa zań jobasyna engizgen bolatyn. Máselen, onda ІІM óz qyzmetkerlerin, jınaqtaýshy júıesinsiz, tolyq memlekettik zeınetaqylyq qamtamasyz etýge kóshirýdi usyndy. Sondaı-aq Qarýly kúshter, UQK sekildi qurylymdardaǵydaı, polıtsııa qyzmetkerlerine bıýdjet qarjysyna baspana salyp berýdi qarastyratyn bap qosty. Osy jaıynda tolyq bilgińiz kelse, «Travmatıkalyq qarýdy paıdalanýǵa tyıym salynady» degen maqalany qarap shyǵyńyz.
Osy basylymdaǵy «Kókeıdegi saýal» aıdarynda « Áleýmettik jeliler men blogtarda aıtylǵan syn úshin qylmystyq jaýapkershilik engizgen durys pa?» degen másele kóterilip otyr. Bul turǵyda saýalnama júrgizgen gazet tilshisi birqatar qaıratkerlerdiń pikirin usynyp otyr. Álıhan Toıbaev, Májilis depýtaty: - Ras, sońǵy ýaqytta áleýmettik jeliler men jekelegen blogtarda alýan túrli pikirler berilip júr. Qoǵamnyń damýy úshin bul durys ta shyǵar. Mańyzdysy sol, «bostandyq berildi eken» dep árkim óziniń dáıekti-dáıeksiz pikirin jazýǵa tıisti emes. Eger kimde-kim esh dáıeksiz bireýdi qaralap, óz oıyn bildiretin bolsa, onda álgi adam mindetti túrde ákimshilik jazaǵa tartylýy tıis. Óıtkeni ol óziniń dáıeksiz jazbalary arqyly eldi adastyryp qana qoımaı, beıkúná adamnyń azamattyq abyroıyna nuqsan keltirýi ábden múmkin.
***
Táýelsizdik alǵanymyzǵa 22 jyldan assa da, búginde memlekettik til máselesinde talqyǵa salatyn jaıttar az emes. Osy oraıda «Ana tili» basylymy memlekettik tildiń aımaqtaǵy ahýaly tóńireginde áńgimelesý úshin Batys Qazaqstan oblystyq tilderdi damytý basqarmasynda bolyp, basqarma bastyǵy Mahambet Ihsanǵalı men bas maman Gúlnár Áljanovaǵa jolyqqan. Bul turǵyda gazet basqarma ókilderiniń pikirlerin retine qaraı usynyp otyr. Osy jaıynda basylymnyń sońǵy sanyndaǵy «Qoǵamdyq til ınspektsııasy tıimdiligin kórsetti» degen maqaladan oqı alasyzdar.
***
«Jas qazaq» basylymynyń sońǵy sanynda «Qajylyqta qabyl bolǵan duǵa» degen taqyryppen «Nur Qazaqstan» qajylyq kompanııasynyń dırektory Amankeldi Erenǵaıypulynyń maqalasy kópshilik nazaryna usynylyp otyr. «Qajylyq ótep kelgesin, bir aıdan keıin Ánýar qajy maǵan telefon soǵyp: «Allaǵa shúkir, kelinim ul tapty, tilegim oryndaldy, saǵan úlken rahmet, alǵysym sheksiz», - dedi. Keıin anyqtasam, ol kisiniń bir balasynan úsh qyz nemeresi bar eken, kelininiń aıaǵy aýyr eken. ÝZI-ge baryp neshe márte tússe de, qyz dep aıtypty, qajylyqqa keterinde kelini men balasy amanat etip: «Ul bolsyn dep duǵa jasańyz», - degen eken. Alla tilekti qabyl etýshi ǵoı, tilegi qabyl bolyp, ul nemereli bolyp, atyn Abdýrazaq dep qoıdy. Osy sııaqty oqıǵalar ár qajylyqta bolyp jatady»,-dep jazady maqala avtory.
