Tramp bılikke kelgen alǵashqy kúni ne isteýi múmkin
ASTANA. KAZINFORM – Alǵashqy kúni AQSh-tyń jańadan saılanǵan prezıdenti Donald Tramp mıgratsııa, saýda jáne energetıka sııaqty salalarǵa qatysty birqatar jarlyqqa qol qoıady dep kútilip otyr, dep habarlaıdy Kazinform menshikti tilshisi Pillsbury-ge silteme jasap.
Bul áreketter Baıden bıligi dáýirindegi saıasatty ózgertýge jáne jańa basymdyqtardy belgileýge baǵyttalǵan.
Donald Tramp osyǵan deıin prezıdent bolyp turǵanda 220 atqarýshy buıryq shyǵardy jáne ekinshi merziminiń alǵashqy kúnderinde de kóptegen buıryqtarǵa qol qoıýǵa daıyn. Ol buıryqtar keń aýqymdy máselelerdi qamtıdy jáne birqatar sala boıynsha saılaý aldynda bergen ýádelerdi oryndaýǵa baǵyttalǵan, atap ótkende:
* Álemdik ımportqa 10% baj salyǵyn jáne Qytaı taýarlaryna 60% baj salyǵyn, sondaı-aq Kanada jáne Meksıka taýarlaryna 25% ımporttyq ústeme salyqty qosa alǵanda, tarıfterdi engizý;
* Mıgratsııa men shekara qaýipsizdigin kúsheıtý, sonyń ishinde shekara qyzmetine ońtústik shekarada kóbirek adamdardy ustaýǵa nusqaý berý, áskerı resýrstardy ornalastyrý jáne shekara qabyrǵasyn salý;
* Djo Baıdenniń 2050 jylǵa qaraı taza nóldik federaldyq shyǵaryndylardy jáne bılikten ketip bara jatqan ákimshilik bekitken qorshaǵan ortany qorǵaý normalarynyń kúshin joıý.
Energetıkalyq jáne ekologııalyq saıasatta AQSh-tyń Parıj kelisiminen shyǵý protsesi, burǵylaýǵa (sonyń ishinde Arktıkada) shekteýlerdi alyp tastaý jáne suıytylǵan tabıǵı gazdy eksporttaýǵa tyıym salýdy alyp tastaý arqyly ishki energııa óndirisin ulǵaıtý, sondaı-aq Baıden kezeńindegi elektr kólikterin qoldaýdy toqtatý bolýy múmkin.
Sottalǵandarǵa raqymshylyq jasalyp, jazasy jeńildetilýi múmkin. Jańadan saılanǵan prezıdent Tramptyń málimdeýinshe, ol 2021 jyldyń 6 qańtarynda AQSh Kapıtolııin basyp alǵany úshin sottalǵandarǵa raqymshylyq jasap, jazasyn jeńildetýdi josparlap otyr. Prezıdenttiń bul saladaǵy bıligi absolıýtti derlik, barlyq federaldy qylmystyq quqyq buzýshylyqtarǵa taralady jáne ádette ony Kongress shekteı almaıdy nemese sottar qaraı almaıdy.
Tramp ákimshiligindegi qalǵan bos qyzmet oryndaryn toltyrý úshin taǵaıyndaýlar jalǵasady. Jańa prezıdent onyń basymdyqtaryna sáıkes keletin nemese Baıden dáýiriniń saıasatyn synaıtyndarǵa erekshe nazar aýdarýy múmkin.
Osyǵan deıin AQSh-tyń jańadan saılanǵan prezıdenti Donald Tramp Panama kanaly men Grenlandııany baqylaýǵa alý úshin áskerı kúsh, sondaı-aq Kanadany ıelený úshin ekonomıkalyq kúsh qoldaný múmkindigin qarastyratynyn málimdegenin jazǵan edik.