Tótenshe jaǵdaı: Álıhan Smaıylov bıýdjetti qalyptastyrý tártibi týraly aıtty
Qazaqstanda koronavırýstyń taralýyna qarsy is-sharalar kúsheıtilýde. Barlyq uıymdar men nysandarda sanıtarlyq-epıdemıologııalyq sharalardy júrgizý, dárihana jelilerin dári-dármektermen jáne jeke qorǵanysh quraldarymen qamtamasyz etý boıynsha sharalar kúsheıtiletin bolady. Іri saýda jelilerimen jáne azyq-túlik taýarlaryn jetkizýshilermen, sondaı-aq ákimdiktermen birlesip barlyq qajetti ónimder men barlyq birinshi qajettiliktegi taýarlardy úzdiksiz jetkizý máselesi sheshiletin bolady.
Elimizde azyq-túlik pen dári-dármekter jetkilikti kólemde bar, aldyn ala saýda jasap, dúrbeleń týdyrýdyń jóni joq.
«Prezıdent «Ekonomıkany turaqtandyrýdyń budan keıingi sharalary týraly» Jarlyqqa qol qoıdy, onda salyq salý, memlekettik satyp alýlar jáne bıýdjetti paıdalaný boıynsha erekshe jaǵdaılar atp kórsetilgen. Tótenshe jaǵdaı kezeńinde respýblıkalyq bıýdjetti qalyptastyrý jáne oryndaý boıynsha da erekshe tártip engiziledi. Bıýdjetti qalyptastyrý mınıstrlikter men vedomstvolardyń derekteriniń negizinde irilendirilgen esepteýler boıynsha júrgiziletin bolady», - dedi Álıhan Smaıylov.
Onyń aıtýynsha, bul bıýdjet ótinimderin qarastyrý merzimin qysqartyp, qajetti bıýdjet shyǵystarynyń baǵyty men kólemin jedel anyqtaýǵa múmkindik beredi.
Bul rette, bıýdjetti naqtylaý Jarlyq jobasyn QR Prezıdentine usyný arqyly júzege asyrylatyn bolady.
Bıýdjetti oryndaý kezinde qarastyrylady:
kelisimsharttary tirkeý jáne tólem júrgizýdi toqtata turý múmkindigi, bul bekitilgen bıýdjet baǵdarlamalaryn tolyq kólemde qarjylandyrý múmkin bolmaǵan jaǵdaıda mindettemelerdiń ósýin boldyrmaýǵa múmkindik beredi;
Úkimetke bir bıýdjettik baǵdarlama ákimshisinen ekinshisiniń paıdasyna qarajatty alý arqyly bıýdjet qarajatyn aýystyrý, sondaı-aq respýblıkalyq bıýdjettik baǵdarlamalar ákimshileriniń bıýdjettik baǵdarlamalarynyń arasynda jáne óńirlerdiń arasynda qarajatty bólý quqyǵyn berý.
Mysaly, qoldanystaǵy bıýdjettik zańnama boıynsha nysandar qurylysynda túrli saraptamalar men tehnıkalyq-ekonomıkalyq esepteýler, memlekettik organdar arasynda kelisý qajet. Jedel sharalar qabyldaý qajettigin eskere otyryp, Úkimet joǵaryda atalǵan rásimderdi qysqartý týraly sheshim qabyldady.
Daǵdarysty jaǵdaı kezeńinde memlekettik satyp alýlardyń arnaıy tártibi jumys isteıtin bolady.
«Bul kezeńde otandyq taýar óndirýshilerdi qoldaý úshin memlekettik satyp alýlar jónindegi Vedomstvoaralyq jumys toby Qazaqstan Respýblıkasynyń Premer-Mınıstriniń tóraǵalyǵymen Qazaqstan Respýblıkasynyń aýmaǵynda shyǵarylatyn taýarlar men olardy óndirýshilerdiń tizimin aıqyndaıtyn bolady. Mundaı taýarlardy memlekettik satyp alý jedel ári jeńildetilgen túrde, tek otandyq óndirýshiler arasynda júrgiziledi», - dedi Álıhan Smaıylov.
Bul satyp alýlar baǵa usynystarynyń suranysy arqyly júzege asyrylady, jetkizýshini tańdaý rásimi 5 jumys kúninen aspaıdy. Bul shara jumys istep turǵan bıznesti qoldap qana qoımaı, jańa óndiristerdi ashýdy yntalandyratyn bolady.
Barshaǵa belgili qalyptasqan daǵdarysty jaǵdaılarda Úkimet óte jyldam ún qatýy tıis, mysaly: jedel maskalar nemese qorǵanysh quraldaryn satyp alý, aýrýhana salý t.b. Bul rette, konkýrstyq rásimder 45 kúnnen 60 kúnge deıin sozylýy múmkin. Osyǵan baılanysty jumys tobyna bir kózden alý tásilimen memlekettik satyp alýdy ótkizý úshin taýarlardy, jumystar men qyzmetterdi, jekelegen jetkizýshilerdi anyqtaý boıynsha ókilettilikter beriledi.
Bul rette, iri jáne mańyzdy satyp alýlar (2 mlrd teńgeden asatyn) Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdentimen kelisiletin bolady. Qalǵan barlyq memlekettik satyp alýlar jalpyǵa birdeı tártippen júzege asyrylady.
«Jumyspen qamtýdyń jol kartasy» jańa jobasyn iske asyrý usynylady, oǵan 300 mlrd teńge bólinedi. Bul qarjy óńirlerge baǵyttalyp, jappaı jumyspen qamtýdy qamtamasyz etý úshin jumyspen qamtý naryǵyndaǵy jaǵdaıdy turaqtandyrýǵa múmkindik beredi. Infraqurylymdyq jobalar aıasynda bul ınfraqurylym nysandaryn, áleýmettik nysandardy - mektepterdi, aýrýhanalardy, joldardy t.b. aǵymdaǵy kúrdeli jóndeý, ıaǵnı, qandaı da bir eldi mekendegi asa ózekti máseleni sheshýge baǵyttalady. «Bıznestiń jol kartasy - 2025» jáne «Qarapaıym zattar ekonomıkasy» baǵdarlamalary aıasynda bizdiń bıznesti nesıelendirýdi qarjylandyrý kólemin edáýir arttyrý josparlanǵan», - Premer-Mınıstrdiń birinshi orynbasary - qarjy mınıstri.
Onyń aıtýynsha, búginde «Qarapaıym zattar ekonomıkasy» baǵdarlamasyna 600 mlrd teńge bólingen, onyń aıasynda óńdeý ónerkásibi men agroónerkásiptik keshendegi jobalar qarjylandyryldy. Qazirgi sátte bul qarjylandyrýdy 1 trln teńgege deıin arttyryp, bul baǵdarlamanyń búkil ekonomıkany, onyń ishinde saýda, qyzmet kórsetý salalaryn qamtýy usynylady. Bul jaǵdaıda qaryz alýshylar óz jobalaryn iske asyrý, jańa bıznes bastaý nemese jumys isetp turǵan bıznesin keńeıtý úshin tómen paıyzben - jyldyǵy 6% bolatyn uzaq ýaqyt boıy qarjylandyrýdy ala alady.
