Tyń ıgerýshiler saraıy: elordanyń kórnekti ǵımaratynyń zamanaýı kelbeti
Kólemi men jabdyqtalýy jaǵynan Tselınogradta ótken ǵasyrdyń 60-shy jyldary salynǵan Tyń ıgerýshiler saraıy KSRO-da Kremldiń Sezder saraıynan keıingi eń úlken ǵımarat bolyp sanaldy, dep habarlaıdy Kazinform agenttiginiń menshikti tilshisi.
1960 jyldary Tselınograd tyń ıgerýdiń ortalyǵy ǵana emes, sonymen qatar aýqymdy sáýlettik qaıta túrlenýdiń oshaǵy boldy. Sol kezdegi basty injý-marjandardyń biri – Tyń ıgerýshiler saraıy. Ony qurý ıdeıasy 1961 jyly Nıkıta Hrýşevtiń Tselınogradqa saparynan keıin aıtyldy. Ol kezde jınalysty ónerkásiptik kásiporynnyń aýmaǵynda uıymdastyrýǵa týra keldi, óıtkeni is-sharalardy ótkizýge qolaıly oryn bolǵan joq. Bul oqıǵa jańa qoǵamdyq ǵımarattyń salynýyna túrtki boldy.
Jobany Rıgadaǵy «Latgıprogorstroı» ınstıtýtynyń sáýletshileri P.ıÝ.Fogels, D.K.Danneberg jáne O.N.Kraýklıs qolǵa aldy. Qurylys 1961 jyly 15 qazanda eski «Rodına» kınoteatrynyń ornynda bastalyp, 1963 jyly 6 qarashada Saraı saltanatty túrde ashyldy. 2340 oryndyq zal men 150 oryndyq kafesi bar bul Saraı qalanyń mádenı ómiriniń ortalyǵyna aınaldy, munda partııalyq jınalystar, kontsertter, fılmder kórsetilimderi, jańa jyldyq merekeler men festıvaldar ótti. Aýqymdylyǵy men tehnıkalyq jabdyqtalýy jaǵynan Tyń ıgerýshiler saraıy Kremldiń Sezder saraıynan keıin ekinshi orynda turdy.
Onyń mánerli sáýleti men erekshe kelbeti ǵımaratty qalanyń vızıt kartasyna aınaldyrdy. On proektory men 82 daýys zoraıtqyshy bar kóp fýnktsııaly zalyn qalanyń barlyq turǵyndary kórgisi keldi, sondyqtan alǵashqy alty aıda adamdar ǵımaratqa uıymdasqan túrde, shaqyrý boıynsha keldi.
1982 jyly ǵımarat respýblıkalyq mańyzy bar tarıh jáne mádenıet eskertkishteriniń tizimine endi.
Ýaqyt óte saraı ataýy birneshe ret ózgertildi, onyń syrtqy túri de ózgerdi. 1990 jyldardyń aıaǵyndakúr tek syrtynda emes, ishinde de kúrdeli jóndeý jumystary júrgizilgen soń syıymdylyǵy 1600 orynǵa deıin qysqardy. 1999 jyldyń basynda Tyń ıgerýshileri saraıy Kongress-holl dep ózgertildi. 2016 jyly oǵan «Astana» kontsert zaly ataýy berildi. Qazirgi kezde munda Erkeǵalı Rahmadıev atyndaǵy memlekettik akademııalyq fılarmonııa ornalasqan. Dál osy jerde Tyń ıgerýsheliri saraıy ashylǵan sátten bastap top qurylyp, ýaqyt óte kele fılarmonııaǵa aınaldy.
Búginde ǵımarat astananyń sımvoly bolyp qala otyryp, óziniń tarıhı mańyzyn saqtap qaldy. Qalada basqa oryndardyń saynýyna qaramastan munda úlken kontsertter men mádenı is-sharalardy ótkizilip keledi. Kóptegen restavratsııadan keıin ol zamanaýı kelbetke ıe boldy, biraq óziniń baı tarıhyn eske túsiretin biregeı erekshelikterin saqtap qaldy.
Batys Qazaqstan oblysy Bókeıorda aýdanyndaǵy biregeı mádenı nysan – «Han Ordasy» qoryq-murajaıyn qalpyna keltirý jumystarynyń barysy týraly buǵan deıin jazǵan bolatynbyz.
Buǵan deıin Han ordasy mýzeı-qoryǵy qalaı jańǵyrtylyp jatqany týraly jazǵan bolatynbyz.