Tyldyń tarıhy soǵystyń ózinen de qasiretti bolýy múmkin — ólketanýshy

ASTANA. KAZINFORM — Belgili ólketanýshy, Jezdi kentiniń Máken Tóregeldın atyndaǵy taý-ken jáne balqytý isi tarıhy mýzeıiniń basshysy Zeıpin Qazanbaeva jas ǵalymdardy ekinshi dúnıejúzilik soǵystyń tyldaǵy tarıhyn zertteýge shaqyrady. 

— Tyldaǵy tarıh, tyldaǵy erlik óz aldyna bólek álem. Sonyń ishinde ekinshi dúnıejúzilik soǵysqa kelsek, maıdandaǵy erlik tarıhy birshama zertteldi. Keıingi jyldary talaı aqtańdaq ashylyp jatyr. Qazirgi jas ǵalymdardyń endi qolǵa alatyn dúnıesi — tyldaǵy erlik, tylda jasalǵan eńbek, tyldyń tarıhy. Ol soǵystyń ózinen de qasiretti bolýy múmkin, — deıdi Zeıpin Qazanbaeva.

Ólketanýshy Jezdi kenishi (Ulytaý oblysy) 1942 jyly ashylǵanda jumysqa kirgen bir jerlesiniń esteligin esine aldy.

«Bizdiń ómirimiz maıdanǵa attanǵan marganets vagondarynyń sanymen ólshenedi. Kúnine 24 saǵat jumys isteımiz. Vagondar tolmaı qalsa 48 saǵat toqtaýsyz jumys isteımiz. Osy 48 saǵatta demalyp, uıyqtaýǵa 3 saǵat, aýqattanýǵa jarty saǵat qana beriledi» dep jazǵan.

Tyl tarıhyn zerttegen adamǵa osyndaı qasiretti erliktiń san qıly deregi barshylyq. Jezdidegi marganets kenishi 38 kúnde ashylǵan. Bul jalpy ónerkásip tarıhynda teńdesi joq merzim edi. Onyń alǵashqy qadasynan bastap qaqpasynyń qulpyna deıin Jezdi men Qarsaqbaıdyń halqy saldy. Muny qazaq jerine Ýkraına men Belarýsten kóshirilgen kásiporyndarmen salystyrýǵa kelmeıdi. Tyldyń tarıhy osyndaı derekterimen qundy, — deıdi Zeıpin Qazanbaeva.

Aıta keteıik, búgin Astanada Ulttyq mýzeıde «Qazaqstan — maıdan arsenaly» degen taqyryppen ekinshi dúnıejúzilik soǵys kezinde tyldaǵy jurttyń beınetine arnalǵan kórme ashyldy.