Termınkomnyń quzyretin kúsheıtý kerek - Sherýbaı Qurmanbaıuly

None
None
NUR-SULTAN. QazAqparat - Professor Sherýbaı Qurmanbaıuly termınderdi qazaq tiline aýdarýdyń negizgi máselelerin atady, dep xabarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Ǵalymnyń sózine qaraǵanda, búginde termınderdi kásibı túrde aýdaratyn mamandar bar. Biraq olardyń basym bóligi basqa salalarda jumys isteıdi. «Bireýi joǵary oqý ornynda tildiń morfologııasy men sıntaksısinen sabaq berip júrse, ekinshisi basqa qurylymdarda eńbek etedi. Qysqasy, biz bar mamannyń ózin bir ortalyqqa shoǵyrlandyryp, kúshimizdi biriktire almaı otyrmyz. Sosyn termınologııa jumystary respýblıka deńgeıinde júıeli túrde úılestire otyryp, joǵary kásibı deńgeıde júrgizilmeı jatyr. Osy salada jasalyp jatqan jumystar bar. Ony joqqa shyǵarmaımyz. Biraq tolyqtaı júıeli túrde úılestirý jumysy áli jolǵa qoıyldy dep aıta almaımyz. Eń úlken másele osy», - dedi Sh.Qurmanbaıuly QR Parlament Májilisinde ótken ǵylymı-praktıkalyq konferentsııada.

Onyń aıtýynsha, keńester kezinde orys tilindegi termınderdi barlyq odaqstas memleketterdiń bári qoldandy. Sebebi Máskeýde arnaıy komıtet boldy. Soǵan barlyq myqty mamandar shaqyryldy. Al komıtettiń ózi til saıasatynyń buljytpaıtyn zańdardy bir ýysynda ustap otyrdy.

«Ókinishke qaraı, Táýelsizdigimizdi jarııalaǵannan keıin biz termınologııany dál sondaı ádispen júrgizip, bár qolǵa alyp, memlekettiń til saıasatyna negizdelgen júıeli, úılestirilgen, kásibı, joǵary deńgeıde júrgizetin qurylym jasap, sonymen ustaı almadyq. Sol sebepti termınologııalyq jumystar shashyrap ketti deýge bolady. Jasalyp jatyr. Biraq ortalyqtandyrylǵan júıe qalyptaspaı otyr. Keńes odaǵy arnaıy komıtetti erikkennen qurǵan joq. Orys tiliniń ǵylym tili retinde ústemdigin ornatý úshin qurylǵan bolatyn. Al óz elimizdegi qazaq tiliniń ǵylym tili retinde qoldanylýy sizder men bizderdiń basty mindeti bolsa kerek», - dep atap kórsetti Sh.Qurmanbaıuly

Ǵalym qazirgi termınkomnyń qyzmetin kúsheıtý kerek dep sanaıdy. Osy oraıda atalǵan qurylymnyń quzyretin de, mártebesin de kótergen jón. Sonda ǵana bektiligen termınderdi keńinen qoldanady. Budan bólek, termıntanýshy bilikti mamandardy kóbirek daıarlaý qajet.

Aıta keteıik, búgingi jıynda Axmet Baıtursynov atyndaǵy Til bilimi ınstıtýtynyń dırektory, professor Erden Qajybek termınologııa sózdikterin shyǵarý josparlary týraly aıtty. Arnaıy baǵdarlama aıasynda termınologııalyq sózdikterdi shyǵarý josparlanyp otyr. Osy jumys kelesi jyly bastaýysh mektepten bastalady.

Сейчас читают
telegram