Teńgeniń nyǵaıýyna múmkindik bar - ekonomıster Tramptyń yqpaly týraly

ALMATY. KAZINFORM – Donald Tramptyń Aq úıge oralýy bolashaqta teńge baǵamyna qalaı áser etýi múmkin? Qazaqstandyq ekonomıster pikir bildirdi.

– Donald Tramptyń ınaýgýratsııasy keshe ótti. Dollar baǵamynyń dınamıkasyn baqyladyq, ol azdap tómendedi. Bul - «sybysqa qaraı satyp al, faktige qaraı sat» dep sıpattaýǵa bolatyn qubylys. Byltyr qarasha aıynda Donald Tramp saılanǵannan keıin dollar turaqty túrde nyǵaıa túsken, biraq ınaýgýratsııa tusynda álsireı bastady. Keshe eýro men fýnt sterlıng sııaqty basqa valıýtalardyń kóterilgenin kórdik. Naryqtyń mundaı áreketi tań qaldyrmaýy kerek, – deıdi ekonomıst Arman Beısembaev.

Onyń aıtýynsha, dollar baǵamynyń dınamıkasy jańadan saılanǵan AQSh prezıdenti qabyldaǵan sheshimderge baılanysty bolady. Osyǵan deıin Donald Tramp túrli shara keshenin engizýge ýáde bergen edi.

– Dál qazir Qazaqstanǵa aıtarlyqtaı áser etedi dep oılamaımyn. Biraq uzaq merzimdi perspektıvada belgili bir qaýipter bar. Olar jyldyń ekinshi jartysynda Tramptyń saıasaty qalaı baǵyt alatynyna qaraı baıqalýy múmkin. Sondaı-aq ekinshi jartyjyldyqta Reseı men Ýkraına arasyndaǵy jaǵdaı sheshilýi kerek. Onyń da nátıjesi bizge aıtarlyqtaı áser etedi, – dep atap ótti ol.

Ekonomıst AQSh pen Qytaı arasyndaǵy qarym-qatynastyń da yqpaly tııýi múmkin ekenin aıtady.

– Qorytyndylaı kele, birinshi jartyjyldyqta teńge baǵamy bir dollarǵa shaqqanda 530 teńge shamasynda qalatyn shyǵar. Degenmen, valıýtanyń qalypty nyǵaıýyna tolyq múmkindik bar jáne 505-510 teńge deńgeıine qaıta oralýymyz ábden múmkin. Bul - shynaıy stsenarıı, óıtkeni qarjy naryqtary tolqyndy qozǵalystardy bastan keshiredi. Alaıda, jyldyń ekinshi jartysynda belgili bir qaýipti boljamdar oryndalsa, mundaı jaǵdaıda teńge baǵamy bir dollar úshin 530 teńgege oralýy, tipti 550 teńgege deıin álsireýi múmkin. Buǵan qosa, Tramp saýda soǵysyn ashýy múmkin ekenin umytpaýymyz kerek. Al, AQSh-tyń Qytaıǵa soqqysy Reseıge sózsiz áser etedi. Onyń bir ushy Qazaqstan ekonomıkasyna tıetini anyq, – deıdi Arman Beısembaev.

Ekonomıst Asqar Qysyqov ta teńge baǵamyndaǵy jaǵdaıǵa qatysty pikirimen bólisip, onyń dınamıkasyna eki negizgi faktor – munaı baǵasy men Reseı rýbli áser etetinin jetkizdi.

– Tramp «búkil álemdi munaıǵa qaryq qyldyramyn» dese de, bul baǵanyń kúrt tómendeýine ákeledi dep oılamaımyn. Baǵa sál túsýi múmkin, biraq tym arzandap kete qoımas, – deıdi sarapshy. – Al Reseı rýbliniń kúıi keri áser etýi yqtımal. Aıtalyq, kóp nárseni ımporttaımyz.

Ol qazir Qazaqstannyń valıýta naryǵynda devalvatsııalyq boljamdarǵa baılanysty shetel valıýtasyna suranys joǵary ekenine toqtalyp, sondyqtan Ulttyq bank ınterventsııalar júrgizýge májbúr ekenin atap ótti.

– Valıýta baǵamyna qysym áli de jalǵasady dep oılaımyn, biraq Ulttyq bankte turaqtylyqty saqtaýdyń barlyq quraly bar ekenin eskerý qajet. Valıýta naryǵynyń turaqsyzdanýyn boldyrmaıdy. Sondyqtan uzaq merzimdi perspektıvada teńge baǵamy álsireıdi, biraq kúrt aýytqýlar bolmaıdy. Birinshi jartyjyldyqta baǵam bir dollarǵa 530-550 teńge sheginde saqtalady dep oılaımyn,– deıdi sarapshy.

Aıta ketsek, 20 qańtarda Donald Tramp resmı túrde AQSh-tyń 47-shi prezıdenti retinde qyzmetine kiristi. 

Keshe qor naryǵynyń kúndizgi saýda qorytyndysy boıynsha, dollardyń ortasha baǵamy 0,28 teńgege tómendep, 529,94 teńge boldy, al búgin 2,36 teńgege arzandady.