Temirjol jolaýshylar tasymalyn damytý: jańa vagondardan tsıfrlandyrýǵa deıin
ASTANA. KAZINFORM — Jolaýshylar vagondarynyń parki 2030 jylǵa qaraı tolyǵymen jańartylady. Bul týraly «Jolaýshylar tasymaly» AQ-nyń temirjol jolaýshylar tasymaly salasyndaǵy asa mańyzdy jáne ózekti máselelerge arnalǵan brıfınginde aıtyldy.
Vagondardy jańartý
Jyljymaly quram parkinde qazir ortasha jyly 16 jyldy quraıtyn 2 188 vagon bar. Sońǵy 10 jylda Ulttyq tasymaldaýshy parki 50% jańardy. Máselen, jyljymaly quramdy jańǵyrtý sheńberinde Stadler kompanııasymen 2030 jylǵa deıin kýpe, platskart, erekshe qajettilikteri bar adamdarǵa arnalǵan mamandandyrylǵan vagondar men generator-vagondardy qosa alǵanda 557 vagon shyǵarýdy kózdeıtin shartqa qol qoıyldy.
Stadler vagondary zamanaýı aýa baptaý júıesimen, beınebaqylaýmen, elektr jylytýmen jáne avtomatty órt sóndirý júıesimen jabdyqtalady. Jolaýshylardyń jaılylyǵy úshin ár kýpede elektr rozetkalary men uıaly telefondardy qaıta zarıadtaýǵa arnalǵan USB qosqyshtary ornatylady.
Jańa vagondar klımattyq erekshelikteri men qalalar arasyndaǵy qashyqtyqty eskere otyryp, Qazaqstanda paıdalaný jaǵdaılary eskerile arnaıy ázirlenetin bolady.
Kelisimshart talaptaryna sáıkes vagondardyń birinshi partııasy «Jolaýshylar tasymaly» AQ-ǵa 2025 jyldyń sońyna deıin beriledi. Sonymen qatar, zaýyt jetkizilgen vagondarǵa 20 jylǵa tehnıkalyq qyzmet kórsetýdi óz moınyna alady, bul olardyń úzdiksiz jumys isteýin qamtamasyz etedi jáne qyzmet etý merzimin uzartady.
Aıta keteıik, Stadler vagondarynyń birinshi partııasy kelesi jyldan bastap 4: №3/4 «Astana – Almaty», №353/354 «Astana – Semeı», №85/86 «Astana – Shymkent», №47/48 «Astana – Atyraý» baǵytta iske qosylady.
Budan basqa, «Jolaýshylar tasymaly» AQ Tver vagon jasaý zaýytynyń tehnologııasy boıynsha ázirlengen jolaýshylar vagondaryn jetkizýge arnalǵan «ZIKSTO» AQ-men yntymaqtastyqty jalǵastyrýda. Jalpy, Ulttyq tasymaldaýshyǵa 2022-2025 jyldardan bastap 255 vagon, elektr poıyzynyń (MVPS) 18 vagony kelip tústi, jyl sońyna deıin taǵy 63 vagony jetkiziledi. Bul vagondar zamanaýı yńǵaılylyqtarmen jáne qaýipsizdik júıelerimen jabdyqtalǵan. Vagondarda aýa baptaý men aýany tazartý súzgileri, tútin datchıkteri, bıodárethanalar, tambýrlarda beınebaqylaý júıesi, al kýpede kádimgi elektr rozetkalarynan basqa USB qosqyshtary da bar. Jańa elektr poıyzdary bıodárethanalarmen, yńǵaıly oryndyqtarmen, ár oryn mobıldi qurylǵylardy zarıadtaýǵa arnalǵan USB qosqyshymen jabdyqtalǵan, múmkindigi shekteýli jandarǵa yńǵaıly bolý úshin platformalyq kótergishter ornatylǵan.
Osylaısha, 2030 jylǵa qaraı «Jolaýshylar tasymaly» AQ parkiniń ortasha jyly 10 jylǵa deıin tómendetý jáne vagondardy aýa baptaý júıesimen tolyq qamtamasyz etý josparlanýda.
Aıta keteıik, kelesi jyly vagon parkin jańartý esebinen Talgo vagondarynan qurylǵan «Almaty – Qostanaı» baǵyty boıynsha júretin №119/120 jańa poıyzdy iske qosý josparlanýda. Sondaı-aq, №105/106 «Almaty – Petropavl» (kúnara) jáne №1/2 Almaty – Tashkent (kún saıyn) poıyzdarynyń qozǵalys jıiligi ulǵaıtylatyn bolady.
Jolaýshylar tasymalyn tsıfrlandyrý
Tsıfrlandyrýdy damytý sheńberinde «Jolaýshylar tasymaly» AQ Eutelsat OneWeb, Jusan Mobile jáne Kaztechnology-men seriktestikte pılottyq rejımde №67/68 «Astana – Óskemen» jáne 3/4 Astana – Almaty Talgo poıyzdarynda joǵary jyldamdyqty spýtnıktik ınternetti iske qosty.
Tómen orbıtalyq spýtnıktik toptastyrylǵan OneWeb júıesi marshrýttyń qoljetimdigi qıyn ýchaskelerinde de turaqty ınternetti qamtamasyz etedi. Qosylý jyldamdyǵy 100 Mbıt/s deıin jetedi. Qosylym turaqtylyǵy qozǵalysta jumys isteýge beıimdelgen jabdyqtyń arqasynda jáne aýyspaly qamtý kezinde saqtalady. Sondaı-aq bıletterdi tekserý úshin jolserikterdiń mobıldi termınaldary, qolma-qol aqshasyz tóleýge arnalǵan POS-termınaldar jáne beınebaqylaý júıeleri engizildi. Barlyq jazbalar avtomatty túrde bult qoımasynda saqtalady, bul baqylaý men qaýipsizdik deńgeıin arttyrady.
Jańa býyndy «Burabay Express» №888/887 elektr poıyzynda Astana-Býrabaı kýrorty baǵytynda Starlink tehnologııasy boıynsha joǵary jyldamdyqty ınternetke qosylý múmkindigi alǵash ret engizildi. 250 Mbıt/s deıingi jyldamdyqta Wi-Fi baılanysta bolýǵa, fılmder kórýge, jumys isteýge, jol boıynda týystaryńyzben jáne jaqyndaryńyzben sóılesýge múmkindik beredi.
Aǵymdaǵy jyldyń sońyna deıin Starlink-ten №33/34 «Aqtóbe – Almaty» jáne №21/22 «Qyzylorda – Semeı» poıyzdarynyń eki quramynda ınternetti iske qosý josparlanýda. Іske qosylǵan sátten bastap poıyzdarda spýtnıktik ınternetti barlyǵy 100 myńnan astam jolaýshy paıdalandy.
Sondaı-aq, Ulttyq tasymaldaýshy tsıfrlyq servısti engizdi, onda qazaqstandyqtar naqty ýaqyt rejıminde poıyzdardyń qozǵalysy, olardyń kelýi jáne jóneltilýi týraly ózekti aqparatty ala alady.
Servıs poıyz jaǵdaıynyń úzdiksiz monıtorıngin qamtamasyz etetin «Jolaýshylar tasymaly» AQ Ahýaldyq ortalyǵyn qurý sheńberinde ázirlendi.
Jolaýshylar poıyzdarynda ornatylǵan GPS-trekerlerden alynǵan derekter avtomatty túrde táýlik boıy baqylaý júrgiziletin ortalyqqa beriledi. Bul quramdardyń aǵymdaǵy ornyn joǵary dáldikpen anyqtaýǵa jáne olardyń qozǵalys kestesi týraly aqparatty jedel jańartýǵa múmkindik beredi. Qyzmetti tablo.railways.kz. saıtynan paıdalanýǵa bolady.
Aıta keteıik, QTJ jolaýshylar vagondary parki tolyqtaı jańaratynyn habarlady.