Temiri men myryshy kóp: Qazaqstandyq taýyq tuqymy nesimen erekshe

ASTANA. KAZINFORM — Taldyqorǵandyq stýdentter taǵamdyq qundylyǵy joǵary ári erekshe bıologııalyq qasıetterimen kózge túsetin qara taýyqtyń jańa tuqymyn shyǵardy. Onyń eti basqa taýyqtarǵa qaraǵanda áldeqaıda qunarly ári qara tústi.

— Bul jobany bastaýǵa qus sharýashylyǵyndaǵy birqatar másele túrtki boldy. ıAǵnı taýyqtarda aýrýlardyń paıda bolýy, aýrýlardyń jańa dáriler men metodıkalarǵa beıimdele bastaýy jáne ózgerip jatqan klımat. Oǵan qosa, ókinishke qaraı, Qazaqstanda ózimizdiń qoltuqymdar nemese gıbrıdter joq. Báriniń ósiretini — shetelden kelgen taýyqtar. Olar da jaqsy, árıne. Biraq bizde úı jaǵdaıynda ósirý úshin budan myqtyraq taýyqtar kerek dep, osy jobany bastaǵan edik, — deıdi «Búgin LIVE» baǵdarlamasyna onlaın suhbat bergen joba avtory Asqar Rahımov.

Jańa tuqym syrtqy ereksheligimen de ózgeshe. Taýyqtyń qaýyrsyny ǵana emes, eti de qara tústi. Al jumyrtqalary tabıǵı túrli-tústi bolyp keledi. Bul erekshelikter qusty sýyqqa tózimdi etedi. Mamandardyń aıtýynsha, mundaı taýyqtar aıazdy klımatta úsip qalmaıdy.

— Bul taýyq etiniń adamǵa esh zııany joq. Kóp adamdar «Qalaı bul taýyqtyń eti qara tústi?» dep suraıdy. Munda eshqandaı GMO ne hımıkattar joq. Munyń bári tabıǵı dúnıe. Al qundylyǵyna keler bolsaq, taýyqtyń jumyrtqalary tek qana túsimen erekshelenedi. Bul marketıng jaǵynan jaqsy qadam. Al qundylyǵy kádimgi taýyq jumyrtqalarymen birdeı. Al etinde myrysh pen temir kóbirek. Jáne proteın joǵaryraq, — deıdi joba avtory.

Asqar Rahımov jańa tuqymdy jasap shyǵarý ońaıǵa soqpaǵanyn aıtady.

— Jobanyń basynda 5 túrli erekshe taýyqty bir-birimen býdandastyryp, qazir Kazaukana atty gıbrıdterimizdi alyp otyrmyz. Bul áli tolyq tuqym emes. Ol úshin 2–3 jyl kerek. Qazir tek gıbrıd bolyp sanalady. Biz bul gıbrıdti shyǵarý úshin eń myqty, eń jaqsy degen taýyqtardy tańdap aldyq. Olardyń bárin zerttep, izdeý kerek, tabý kerek. Tappasaq, basqa analogtar tabý kerek. Onyń bári qarjyǵa baılanysty. Odan bólek, túrli tuqymdardy zerttep, keıbiri sáıkes kelmeı jatty. Odan soń býdandastyrý kezinde aýrý máselesi bolmasa, basqa máseleler bolǵan joq, — deıdi ol.

Aıta keteıik, Qazaqstanda sıyr tuqymyn embrıon deńgeıinde asyldandyratyn zerthana ashylýy múmkin.