Tazyny ulttyq brend retinde tanytý jumysy qalaı júrip jatyr
2023 jyly Qazaqstan kınologtar odaǵy halyqaralyq kınologııalyq federatsııa quramyna kirdi, endi «qazaqy tazy» tuqymyn qazaqstandyq brend retinde tanytý boıynsha jumys kútip tur. Bul týraly «Qazaqstan kınologtar odaǵy» respýblıkalyq qoǵamdyq birlestiginiń basshysy Baýyrjan Serikqalı Jibek joly telearnasyna bergen eksklıýzıvti suhbatynda aıtty, dep habarlaıdy Kazinform.
«Bıylǵy jyl bizdiń odaq úshin de, elimiz úshin de tabysty boldy. Bıyl Qazaqstan kınologtar odaǵyna 30 jyl toldy. Halyqaralyq kınologııalyq federatsııaǵa músheliktiń úsh deńgeıi bar. Birinshi deńgeı — seriktestik kelisimsharty. Ekinshi deńgeı — qaýymdastyrylǵan múshe. Úshinshi deńgeı — tolyqqandy múshe. Alǵashqy eki deńgeıge bes jyl beriledi. Demek, 10 jyldan keıin biz Qazaqstandy tolyqqandy múshe dep tanýǵa ótinim berýge quqylymyz. Men odaqty 2023 jyldyń aqpanynan bastap basqaryp kelemin jáne nege aldyńǵy onjyldyqta ótinim berilmegenin aıta almaımyn, biraq bul mańyzdy emes», — deıdi Baýyrjan Serikqalı.
Aıtýynsha, bul jumys sáýir aıynda bastalǵan.
Uıym Halyqaralyq kınologııa federatsııasyna «qazaqy tazy» brendin tuqymdardyń nomenklatýralyq tizbesine engizý týraly ótinishpen júgingen.
«Endi barlyǵy bizdiń „qazaq tazysyn“ tuqymdar tiziminen kóredi. Osy jetistikpen biz qazir sátti dep ataýǵa bolatyn jol bastaldy. Mamyr aıynda biz Qazaqstandy tolyqqandy múshe dep tanýǵa ótinish berdik, al tamyz aıynda Jenevadaǵy Bas assambleıada 77 eldiń 74-i Qazaqstanǵa daýys berdi. Sol kúni Bas assambleıanyń sheshimimen Qazaqstan halyqaralyq kınologııalyq federatsııanyń tolyqqandy múshesi bolyp tanyldy. Jetistik biz úshin óte mańyzdy, óıtkeni tek tolyqqandy múshe ǵana óziniń ulttyq tuqymyn tanytýǵa jáne tuqymnyń tolyq ıesi bolýǵa umtylady. Qazir biz qujattardy jınaý, tuqymdy tanytý sharalaryn daıyndaý boıynsha belsendi jumys júrgizip jatyrmyz», — dep atap ótti spıker.
Maman atap ótkendeı, búkil álem mundaı tuqymnyń bar ekenin jáne onyń Qazaqstannan shyqqanyn bilýi kerek.
«Sondyqtan, Bas assambleıadan keıin Jenevada barlyq tuqymdardyń dúnıejúzilik kórmesi ótti. Biz Shveıtsarııa kınologııa federatsııasymen „qazaq tazy“ tuqymyn qatysýshylar tizimine qosý úshin ýaǵdalastyqqa qol jetkizdik. Bizdiń eki ıtimiz sátti qatysyp, eń joǵary oryndarǵa ıe boldy. Qazir bizdi halyqaralyq kınologııalyq federatsııa óziniń ulttyq tuqymyn tanytý úshin kandıdattarǵa qoıatyn belgili bir talaptardy oryndaý úshin kóp jumys kútip tur. Osy tuqymnyń densaýlyǵy, genetıkalyq aýrýlar, ıttiń temperamenti týraly sıpattamany kórsetý kerek. Sondaı-aq tuqymnyń shyǵý tarıhy, medıtsınalyq zertteýler qajet. Jospar boıynsha bul qujattar paketi kelesi jyldyń naýryz aıynyń sońyna deıin qalyptastyrylýy kerek», — dedi ol.
B. Serikqalı bizdiń tuqymdy taný múmkindigi jóninde boljamyn aıtty.
«Meniń oıymsha, múmkindikter joǵary, biz barlyq talaptardy oryndaımyz dep oılaımyn. Óıtkeni bólek bir tuqym bar, ıtterdiń de jetkilikti sany bar. Qazir bizdiń aldymyzda osy ıtterdiń tıisti derekqorlaryn durys qalyptastyrý, esepke alý, ázirleý jáne komıssııaǵa bul tuqymnyń mańyzdy ról atqaratynyn jáne úlken tarıhı muraǵa ıe ekenin jáne bul bizdiń ulttyq qazynamyz ekenin kórsetý mindeti tur», — deıdi kınolog.
Ol 2024 jyldyń mamyr aıynda Astanada ıtterdiń barlyq tuqymdarynyń halyqaralyq kórmesi ótetinin, onyń aıasynda tazy úshin arnaıy monotuqymdy kórme uıymdastyrylatynyn eske saldy.
«Bul kórmede Halyqaralyq kınologııalyq federatsııa standarttary jónindegi komıssııa men ǵylymı komıssııa ókilderinen turatyn halyqaralyq komıssııa jumys isteıdi. Olar bizdiń ıtterdi tekseredi, tıisti zertteýler júrgizedi, barlyǵy ózderiniń qorytyndylary men usynystaryn jazady, sonyń negizinde Halyqaralyq kınologııalyq federatsııanyń Bas komıteti tuqymdy taný týraly tıisti sheshim qabyldaıdy. Osydan keıin eki aı ishinde biz oń sheshim alamyz dep oılaımyn», — dep qorytyndylady B.Serikqalı.
