Taıbuǵanyń bastan keshkenderi: «Qan keshken hanzadalar» kitaby oqyrmanǵa jol tartty
ASTANA. KAZINFORM — Búgin Astanada jazýshy, tarıhshy, halyqaralyq «Alash» ádebı syılyǵynyń laýreaty Jádı Shákenulynyń «Qan keshken hanzadalar» atty tarıhı týyndysynyń tusaýy kesildi.
Kitapta Tuǵyryl han ordasynan aman qalǵan nemeresi Taıbuǵanyń bastan keshkenderi baıandalady. Han ordasynan qashyp shyqqan segiz jasar bala erlikpen ońtústikten soltústikke jetip, aqyry Ertis pen Tobyl ózenderiniń qıylysynda Sibir handyǵyn qurǵany sýretteledi. Jazýshy keıipker taǵdyry arqyly tarıh pen tanym sabaqtastyǵyn arqaý etip, el jadyn jańǵyrtatyn jańa týyndysyn jazýda úlken jaýapkershilikpen kóp izdengenin atap ótti.
— Tarıhı taqyryp pen kórkem shyǵarmany ushtastyrýda eńseretin kezeń óte kóp. Kórkem shyǵarma bolǵanymen, tarıhı taqyryptyń tereńine boılaý — úlken jaýapkershilik. Bul týyndyny jazý úshin bala kúnimnen estip ósken tarıh-shejire azdyq etti. Keminde júz tomdyq derekterdi aqtardym, oqıǵa ótken júzge jýyq mekenge sapar shektim. Búgingi Mońǵolııadaǵy Shyǵys túrki jurttarynan bastap, batys-soltústiktegi Reseıdiń Túmen oblysyna deıingi aralyqta iz qaldyrdym, — deıdi jazýshy.
Sonymen birge kitap avtory tarıhı shyǵarma jazýda shabytty qaıdan alatynyn aıtyp berdi.
— Tarıhı shyǵarma týraly aıtqanda, oqıǵa órbigen jerdi kórip baryp jazý — meniń daǵdyly ári súıikti tásilim. Shyndyq pen kórkemdiktiń kilti sol dalada jatyr. Sen dalamen sóılesseń, ol da saǵan syryn aqtaryp, sáýlesin kókiregińe quıyp, qalamyńa qanat bitiredi. Ór Altaı jerinde, Ertis jaǵasynda týyp-óskenim de shabyt berdi. Biz altyn iz qaldyrǵan Tuǵyryl han men Shyńǵys han ómir súrgen dalanyń bir pushpaǵynda er jettik. Solar tynystaǵan aýamen tynystap, solar at sýarǵan qaınardan biz de sý ishtik. Taýlar bizge tanys, taǵylymymyz ortaq boldy. Qarııa taýlardyń baýraıyndaǵy kóne jurttardy kózińmen kórseń, jýsanyn ıiskep, jýasyn tisteseń, olar sóıleıdi. Topyraǵyna aýnap, sýyn ishseń, samaly sybyrlap syr aqtarady, — deıdi jazýshy Jádı Shákenuly.
Budan buryn Astanadaǵy «Dostyq» úıinde qoǵam jáne saıası qaıratker Ersultan Bekturǵanovtyń «Ǵumyrdarııa» estelik-esse kitabynyń tusaýkeseri ótkenin jazǵan edik.