Táýelsizdiktiń 30 jyly: Qyzylorda oblysynda 195 eldimeken taza aýyz sýmen qamtylǵan
Elektr jelileri jańǵyrtyldy
Sala mamandarynyń aıtýynsha, 1990-2012 jyldar aralyǵynda óńirde 267,3 shaqyrym elektr jelisi tartyldy. Al 2013 jyly Qyzylorda qalasyndaǵy qýattylyǵy 35 kılovolttyq 3 qosalqy stantsııaǵa qaıta jańǵyrtý júrgizildi. 2015-2017 jyly Qyzylorda qalasy, Aqsýat aýyldyq okrýginiń ortalyǵy J. Mahambetov aýylyn elektr jelisimen qamtamasyz etý jobasy júzege asty.
2017-2018 jyldar aralyǵynda Syrdarııa aýdany Besaryq jáne Aqjarma eldi mekenindegi elektrmen jabdyqtaý júıesi qaıta jańǵyrtyldy. 2019-2020 jyldar aralyǵynda «Qyzylorda qalasy Syrdarııa ózeniniń sol jaq jaǵalaý bóligin elektrmen jabdyqtaý maqsatynda zamanaýı jabyq qosalqy stantsııa salyndy.
Sondaı-aq, óńirde jańartylǵan energııa kózderi boıynsha jańashyl jobalar júzege asty. Atap aıtqanda, búginde oblysta jalpy qýattylyǵy 88 megavatty quraıtyn 3 kún elektr stantsııalary turaqty jumys jasaýda. Bul oryndar Shıeli, Jalaǵash, Jańaqorǵan aýdandarynda ornalasqan.
Qazirgi ýaqytta osy kún elektr stantsııalarymen óndirilgen elektr-energııa biryńǵaı energetıkalyq júıege turaqty berilýde. QR Energetıka mınıstrligimen ótkizilgen ótken jylǵy aýktsıondyq saýda-satylymnyń qorytyndysymen jeńimpaz bolyp anyqtalǵan «Hevel» kompanııasy 2022 jyly Aral aýdanynda qýattylyǵy 20 megavatty quraıtyn kún elektr stantsııasyn salýdy kózdep otyr.
Taza aýyz sýdyń ıgiligi
Syr óńirinde sýmen jabdyqtaý jáne sý burý jumystary boıynsha atqarylǵan jumystar az emes. 2002-2010 jyldary aralyǵynda oblysta «Aýyz sý» bıýdjettik baǵdarlamasy boıynsha 26,7 mlrd. teńge qarjyǵa sýmen jabdyqtaý jelilerin qaıta jańartý, toptyq sý qubyry jelileriniń qurylysyn salý jáne kúrdeli jóndeý boıynsha 240 joba iske asyryldy. Nátıjesinde 1000 shaqyrym astam sý qubyry jelisi jańartyldy.
2011-2020 jyldary aralyǵynda «Aq bulaq», «Óńirlerdi damytý 2020 jylǵa deıingi», «Nurly jol» bıýdjettik baǵdarlamalary boıynsha barlyq qarjylandyrý kózi esebinen jalpy somasy 56,6 mlrd. teńgeni quraıtyn 164 joba iske asyryldy. Sol arqyly 2500 shaqyrym astam sý qubyry jáne káriz jelileri jańartylyp salyndy.
Qazirgi tańda qala turǵyndary ortalyqtandyrylǵan sý júıesine tolyqtaı qosylǵan. Oblys boıynsha barlyq 230 aýyldyq eldi mekenniń 195-i (85 paıyz), halyq sanymen alǵanda 97,4 paıyzy (449,6 myń adamnyń 438 myńy) ortalyqtandyrylǵan aýyz sý júıesiniń ıgiligin kórip otyr.
Kósegeni kógertken «kógildir otyn»
Qyzylorda oblysynda turǵyndar 2004 jylǵa deıin suıytylǵan munaı gazdy kúndelikti as daıyndaýǵa, qatty otyndy turǵyn úıdi jylytý úshin paıdalanǵan bolatyn.
2004-2013 jyldar aralyǵynda «Qyzylorda qalasynyń jylý-qýat kózderin jáne turǵyn úı sektoryn ilespe gazǵa kóshirý» áleýmettik jobasy aıasynda respýblıkalyq bıýdjetten 12,8 mlrd. teńge, «QazTranGaz Aımaq» AQ-nyń ınvestıtsııalyq baǵdarlamasy aıasynda 3 mlrd. teńge qarjy bólindi. Oǵan 1 122 shaqyrym gaz qubyry júrgizildi. 2014-2017 jyldar aralyǵynda Qyzylorda qalasyna qarasty Tasbóget, Qyzyljarma, Talsýat, Belkól eldi mekenderin jáne ındýstrıaldyq aımaqty gazdandyrý jumystary respýblıkalyq jáne oblystyq bıýdjet esebinen qarjylandyryldy.
2015 jyly Qyzylorda oblysynyń ákimdigi men «QazTransGaz Aımaq» AQ arasynda jasalǵan memorandýmǵa sáıkes barlyǵy 23 mlrd. teńgege 4 aýdan ortalyǵynda (Aral qalasy, Áıteke bı, Shıeli jáne Jańaqorǵan kenteri) jáne Baıqońyr qalasynda avtomattandyrylǵan gaz taratý stansalary men kvartal ishilik gaz qubyrlarynyń qurylysy aıaqtaldy. Nátıjesinde 1295,2 shaqyrym gaz qubyrylary júrgizilip, 25 070 turǵyn tabıǵı gazben qamtamasyz etý múmkindigine ıe boldy.
2020 jyly Aral aýdanyndaǵy Jaqsyqylysh kenti, Qazaly aýdanyndaǵy Ǵ.Muratbaev aýyly, Syrdarııa aýdany Tereńózek kenti, Shıeli aýdanyndaǵy Baısyn aýyly, Aral aýdany Aral qalasynyń jáne Jańaqorǵan aýdany Jańaqorǵan kentindegi gazdandyrylmaǵan kóshelerine gaz jelisin tartý jobalary júzege asyryldy.
2021 jylǵa Qarmaqshy aýdanyndaǵy Josaly kenti, Jalaǵash aýdanyndaǵy Jalaǵash kenti, Qazaly aýdanyndaǵy Qazaly qalasy, Shıeli aýdanyndaǵy Bekejanov jáne Qodamanov eldi-mekenderin gazdandyrý jobalaryna respýblıkalyq jáne oblystyq bıýdjetter esebinen qarjy bólindi.
Oblys ortalyǵyndaǵy Naýryz, Mahambet eldi mekenderin gazdandyrý jumystary 2021-2022 jyldarǵa josparlanǵan. Bıylǵy jyly jobany bastaýǵa respýblıkalyq bıýdjetten 500 mln. teńge qaraldy.
