Tártip – jalpyǵa ortaq qundylyqqa, al zańǵa baǵyný – árkimniń ómir saltyna aınalýǵa tıis
ASTANA. KAZINFORM — Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev quqyq qorǵaý organdarynyń keńeıtilgen alqa májilisinde
- Zań – qysym kórsetýge nemese qýdalaýǵa arnalǵan qural emes. Zań – ár adamnyń quqyǵy men bostandyǵynyń qorǵany. Biz osy aqıqatty tereń túsinetin azamattyq jáne mádenı orta qalyptastyrýymyz qajet. Tártip – jalpyǵa ortaq qundylyqqa, al zańǵa baǵyný – árkimniń ómir saltyna aınalýǵa tıis. Memlekettik apparat pen búkil qoǵam jumylyp jumys istese, elimiz kózdegen maqsatyna jetedi. Ozyq oıly ult bolý úshin ádeptilik, ózara qurmet, ustamdylyq, sypaıylyq sııaqty qasıetterdi barynsha dáriptegen jón. Azamattarymyz ádep pen zańdy májbúrlikpen emes, sanaly túrde saqtaýy kerek.
Zań men tártip basty qundylyqqa aınalsa, turmystyq zorlyq-zombylyq, vandalızm, esirtki saýdasy, lýdomanııa sııaqty qaterlerdiń tamyryna balta shabylady. Biz byltyr Ulttyq quryltaıda osy áleýmettik keseldermen ymyrasyz kúres máselesin talqyladyq, - dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Onyń sózinshe, óskeleń urpaqtyń boıyna jasampazdyq qasıetterdi sińirip, olardy tártipke baýlý qajet.
- Bul – ata-analar men bilim berý júıesiniń ortaq mindeti. Balalar qoǵamdyq qundylyqtardyń mán-maǵynasyn ustazynan úırenedi. Olardyń minez-qulqy negizinen mektep qabyrǵasynda qalyptasady. Sondyqtan Úkimet bilim mekemelerindegi tárbıe jumysyn qaıta zerdelep qaraýy kerek. Jas urpaqty zańdy syılaýǵa úıretý máselesine basa mán bergen jón. Balalar mektepten «Adal azamat» bolyp shyǵýy qajet, - dedi Prezıdent.
Ol «Zań jáne tártip» qaǵıdaty jaýapkershilikti seziný mádenıetimen tyǵyz baılanysty ekenin alǵa tartty.
- Elimizde «Taza Qazaqstan» jalpyulttyq naýqany júrip jatqanyn bilesizder. Bul mańyzdy bastama halyqtyń keń qoldaýyna ıe boldy. «Taza Qazaqstan» – ozyq oıly qoǵam qurýǵa arnalǵan ıdeologııalyq tuǵyrnamanyń ajyramas bóligi. Bul – tek qorshaǵan ortanyń tazalyǵyn emes, oı men sana tazalyǵyn saqtaý degen sóz. Sebebi qoǵamdyq ádep pen zańǵa degen qurmet aınaladaǵy tazalyqtan bastalady.
Jalpy, halyqtyń quqyqtyq mádenıetin kóterýge jan-jaqty qaraǵan jón. Búgin men «Zań jáne tártip» aptalyǵyn jarııalaýdy uıǵardym. Osy apta qoǵamda zań men tártipti nasıhattaý aptasy bolmaq. Aldaǵy jeti kún quqyqtyq mádenıetti nyǵaıtýǵa, sondaı-aq quqyq qorǵaý organdarynyń abyroı-bedelin arttyrýǵa arnalýy kerek. Alaıda, bul bir rettik aktsııa emes. «Zań jáne tártip» aptalyǵyna azamattardyń quqyqtyq sana-sezimin kóteretin mańyzdy, júıeli shara retinde qaraǵan jón, - Memleket basshysy.
Onyń paıymynsha, ekinshi - quqyq buzýshylyqtyń aldyn alý jumystaryn kúsheıtý qajet. Qylmys oǵan qolaıly jaǵdaı jasaǵan jerde órshıdi. Qylmystyń jáne zańǵa qaıshy áreketterdiń saldarymen ǵana kúresýge bolmaıdy. Qylmysqa túrtki bolatyn sebepterdi aldyn ala anyqtap, joıyp otyrý qajet.
- Meniń tapsyrmammen «Quqyq buzýshylyqtyń aldyn alý týraly» Zań jobasy ázirlenip, Májilistiń qaraýyna berildi. Jańa zań atalǵan saladaǵy memlekettik saıasatty birizdendirip, profılaktıkalyq sharalarmen qamtylatyn tulǵalardyń sanatyn keńeıtedi. Mundaı zań sózsiz kerek. Sondyqtan meılinshe tez qabyldaý qajet. Parlament depýtattarynan zań jobasyn jyldyń sońyna deıin qarap, qabyldaýdy suraımyn.
Zańnamalyq ózgeristermen qatar, uıymdyq qurylymdy da jańǵyrtý qajet. Іshki ister mınıstrligi júıesinde profılaktıkalyq jumystardy úılestiretin derbes bólimshe quratyn ýaqyt keldi.
Quqyq qorǵaý organdarynyń tıimdiligin baǵalaý júıesine de ózgeris qajet. Onda quqyq buzýshylyqty eskertý baǵytyndaǵy jumys nátıjesi esepke alynýǵa tıis. Qylmysqa kóbinese turmysy nashar otbasydan shyqqan adamdar barady. Aldyn alý sharalaryn júzege asyrǵanda dál osy sanatqa aıryqsha nazar aýdarǵan jón. Bul rette áleýmettik qorǵaý organdary men jergilikti bılik mańyzdy ról atqarady, - dedi Qasym-Jomart Kemeluly.
Aıta keteıik, buǵan deıin Prezıdent ata-babamyzdyń quqyqtyq muralaryn muqııat zerdelep, jan-jaqty nasıhattaý kerek ekenin málimdedi.