Tarıhqa degen júıeli kózqaras qalyptastyrý qajet - E. Qarın

ASTANA. 21 qarasha. QazAqparat - Jýyrda Stambýlda Elbasymyz Nursultan Nazarbaev tarıhymyz týraly «Reseı ımperııasynyń otary boldyq, tilimizden, dinimizden aıyrylyp qala jazdadyq» degen bir-eki aýyz sóz aıtqannyń ózinde keıbir adamdar tózimsizdik tanytyp, synǵa alyp jatyr. Munyń sebebi biz óz qoǵamymyzda azattyqqa, egemendikke degen kúrestiń qalaı ótkenin júıeli túrde kórsete almaı jatyrmyz degen sóz. Sondyqtan da bizdiń jaı ǵana aıtyp qalǵan bir-eki aýyz sózimizdiń «jańǵyryǵyp» estilip jatatyndyǵy da sodan bolýy múmkin.

Mundaı pikirdi búgin Astanada ótip jatqan Syrym Datulynyń 270 jyldyǵyna arnalǵan «Azattyq týyn alǵash kótergen ardaqty tulǵa» ǵylymı-praktıkalyq konferentsııasynda «Nur Otan» HDP hatshysy Erlan Qarın aıtty.

Atalmysh shara «Nur Otan» HDP, L. Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıteti jáne M. Ótemisov atyndaǵy Batys Qazaqstan ýnıversıtetiniń uıymdastyrýymen ótip otyr. Konferentsııa sheńberinde belgili ǵalymdar, sarapshylar jáne qoǵam qaıratkerleri Syrym Datulynyń tulǵalyq rólin jáne HÚІІІ ǵasyrdyń alǵashqy iri ult-azattyq qozǵalysynyń qazaq halqynyń táýelsizdik jolyndaǵy ornyn talqylady.

Іs-sharanyń maqsatyn aıta kele, E. Qarın: «Іri tarıhı qaıratkerlerdiń ómir jolyn zerdeleý arqyly azattyqqa, egemendikke, táýelsizdikke degen joldy kórsetýdi maqsat tuttyq. Jasyratyny joq, keı kezde ózimizdiń qazaq qoǵamynda táýelsizdik bizge esh qantógissiz, ońaı jolmen keldi degen sııaqty pikirler aıtylyp qalyp jatady. Shyndyǵynda qanshama jyl Reseı ımperııasynyń otarynda boldyq, odan keıin Keńes Odaǵynyń quramynda boldyq. Sonshama ýaqyt boıy azattyqqa degen umtylys, erkindikke degen kúres eshqashan da toqtaǵan emes. Syrym, Kenesary, Isataı men Mahambet sııaqty tulǵalar bastaǵan 300-den astam ult-azattyq kóterilister men qozǵalystar bolǵandyǵy tarıhtan belgili. Osynyń barlyǵy táýelsizdikke uzaq ýaqyt boıy qanshama arystarymyzdyń qany men janyn qurbandyqqa shala otyryp qol jetkizgendigimizdi kórsetedi. Sondyqtan bizdiń maqsatymyz ótken tarıhqa jaı ǵana qoǵamnyń nemese basqa da toptardyń nazaryn aýdartyp qoıý ǵana emes, sonymen qatar júıeli kózqaras qalyptastyrý», - dep atap ótti.

«Jasyratyny joq, keı kezde belgili bir tarıhı tulǵany týyp-ósken jeriniń qaıretkeri sııaqty qaraıtyndar da bar. Sondyqtan da biz ádeıi osy konferentsııany Astanada ótkizip jatyrmyz. Oǵan elimizdiń túkpir-túkpirinen tarıhshylar, zertteýshiler, ǵalym-jazýshylardy tarta otyryp, osy qaıratkerlerge, bolǵan oqıǵalarǵa jan-jaqty júıeli kózqarasty qalyptastyrý bizdiń maqsatymyz»,  dep basa aıtty E. Qarın.

Onyń aıtýynsha, sol sebepti alda mundaı sharalar kóptep uıymdastyrý josparlanýda. «Tek qana tarıhı tulǵalardyń mereıtoılaryn emes, belgili bir oqıǵalardyń da ataýly datalaryn ótkizý oıymyzda bar. Mysaly Reseıde Borodıno shaıqasynyń 200 jyldyǵyn atap ótti. Sol sııaqty nege bizge de Ańyraqaı, Bulanty shaıqastaryn, taǵy da basqa tarıhı oqıǵalardy atap ótpeske?!» - degen pikirimen bólisti.

Konferentsııada aıtylǵan birqatar máseleler batyrdyń ádebı shyǵarmashylyǵyna, sondaı-aq Syrymnyń ádebı jáne mýzykalyq shyǵarmalardaǵy beınesine arnaldy.