«Taraz» dramasyna adamdar kóńil kóterý úshin barmaıdy - Nurtas Adambaı
- Qazaqstan prokatyna shyqqan «Taraz» alǵashqy demalysta 85 mln teńge jınady. Bul buǵan deıingi túsirgen kınolaryńyzdyń rekordyna jete almady dep ózińiz aıttyńyz. «Tarazdyń» jalpy sátti bolatynyna senimdisiz be?
- Joba ózin aqtaıdy dep úmit artyp otyrmyz. Bul joly paıda tabýymyz qıyndaý ekenin uqtyq. Sebebi, «Tarazda» «Sábına kelin» týyndylarynan anaǵurlym mol aqsha jumsadyq. «Sábına kelin» - otbasylyq fılm, al «Tarazdyń» janry aýyr. Bul kınony kóńil kóterý úshin kórmeıdi. «Taraz» adamdarǵa oı túrtki bolý úshin túsirildi. Sondyqtan, biz alǵashqy demalystaǵy jınaǵan qarjyǵa rızamyz. Kıno túsirýge ketken 400 myń dollardy aqtaý úshin prokattan 1,1 mln dollar tabýymyz kerek, óıtkeni kınoteatrlardyń alatyn paıyzy bar. Qazirgi ýaqytta naryqtan ondaı qarajat tabý qıyn.
- Qazaqstandyq kınematografııaǵa qandaı baǵa berer edińiz, qazir ol qandaı belesti eńsere aldy?
- Bıyl qazaqstandyq fılmder kóp túsirildi. Kóbisi prokatqa da shyqty. Estýimshe, 30 kıno kartına bar. Biletinim, bizdiń shaǵyn naryqty esepke alǵanda olardyń barlyǵy da kommertsııalyq jaǵynan sátti bola qoımas. Kınoteatrlardyń sanynyń azdyǵynan bul salada bıznes jasaý qıynyraq. Búgin biz (Nurtas Production stýdııasy) «Taraz» fılmine az kúsh, az qarajat jumsamaǵanymyzdy túsindik. Bizdiń tarapymyzdan bul qaıyrymdylyq sharasy dese bolady, sondyqtan odan kóp paıda kóremiz dep otyrǵanymyz joq. Biz realıstpiz. Osylaı dep josparlaǵanymyzben, kınonyń sátti qadam basqanyn baıqap otyrmyz. Zaldar toly, fılm týraly aıtýshylar kóp.
Bizdiń qazaqstandyq kınematografııada belgili bir deńgeı bar, odan sekirip, asyp kete almaısyń. Jalpy, kınematografııada jaǵdaı jaqsy. «Sábına kelinniń» jetistiginen keıin kópshilik kıno túsirýge betburdy. Bireýlerge bul ońaı kóringen bolýy múmkin. Tipti, bizdiń ózimiz, sol alǵashqy fılmderdegi rekordymyzǵa jete alar emespiz. Sebebi, ol devalvatsııaǵa deıin bolǵan edi.
Bul jerde birneshe faktordy eskerý kerek. Devalvatsııadan keıin 30-40 paıyz kórermen kınozaldardan ketti. Bul túsim mólsherin kemitkeni sózsiz. Biraq, buǵan biz qamyǵyp qalǵanymyz joq, jumys jasaýǵa tyrysamyz. Biz qarjymyzdy jobaǵa salyp, odan paıda taýyp, kelesi jobany júzege asyrǵymyz keledi. Bıznestiń mundaı túri «Kıno týraly» zańnamasyz, memlekettiń qoldaýynsyz uzaqqa barmaıdy. Basqa naryqqa, atap aıtqanda Reseıge shyǵýǵa týra keledi. Neshe ret usynys jasasaq ta «Qazaqfılm» kınostýdııasy yntymaqtastyqqa barmaı otyr. Bizde birneshe jaqsy rejısser bar. Olarǵa baǵa bergim kelip otyrǵanym joq, sebebi olardyń deni meniń dostarym, tanystarym, atap aıtqanda: Aqan Sataev, Asqar Bısembın, Asqar Ýzabaev.
-Eger ketseńiz, ol jaqta ne túsiresiz?
-Kınojobalar. Biz munymen árdaıym aınalysatyn bolamyz.
-Televızııalyq ázil-syqaq qoıylymdaryna oralmaısyz ba?
-Ázirge joq. Biraq, eger komanda jınaı alsaq, naqtyraq aıtqanda kúlkili syqaqtar jazyp beretin avtorlar taba alsaq, onda ony jasaýǵa bolady. Bizdiń buǵan deıin televızııalyq jobalarymyz reıtıng kórsete aldy. Kórermeni kóp boldy. «Jalǵasy qashan bolady?» dep suraq qoıatyndar kóp. Árıne, munymen aınalysqymyz keledi, biraq, bizdiń stılimizge keletin syqaqtar jazatyn avtordy áli tappadyq.
-«Taraz» fılmin sanaýly kórermenge tusaýyn kesken jabyq kórsetý kezinde siz kelesi jobalaryńyz psıhologııalyq fılm bolatynyn aıttyńyz. Osy týraly aıtyp berińizshi.
- Fılmdi túsirmeı jatyp, ol týraly aıtýdyń qajeti joq. Otarbanyń aldyna túsip júgirgimiz kelmeıdi. Tek qana aıtarymyz, bul óte qyzyqty, shynaıy, trıller janrynyń elementteri bar fılm bolmaq. Ol bizdiń áleýmettik aspektilerdi beıneleıtin psıhologııalyq kıno bolady. Qazir osyny ǵana aıta alamyn. Qazir probasyn jasap, akterlerdi tańdap jatyrmyz.
- Sizdiń jańa kınońyz kórermen kóńilinen shyǵa ala ma?
-Búgingi tańda ne bolyp jatqany týraly adamdarǵa oı salyp, kóńilderin tolqytady dep úmittenemiz. Qazaqstandyq kórermender - meırimdi, bizdiń kınony unatady. Bizdiń shyǵarmashylyǵymyzdy unatpaıtyn adamdar da bar. Olarǵa Gollıvýd fılmderine barýǵa keńes beremiz de, qazaqstandyq sapaly fılmderge barý kerektigin túsingen adamdarǵa alǵys aıtamyz. Qudaıǵa shúkir, ondaı adamdar barshylyq.
- Bolashaq fılmińizdiń bıýdjeti qandaı?
-Biz oǵan ketetin shyǵyndy áli eseptegen joqpyz, biraq az aqsha ketpeıtini belgili jáne bizdiń jańa jobamyzǵa qoldaý tanytamyz dep otyrǵan adamdar bar.
- Kórermender «Sábına kelin», «Aýyldan qashý» sekildi kópshiliktiń kóńilin tapqan fılmderdiń jalǵasyn kóre ala ma?
-Bul másele boıynsha áli naqty sheshim joq. Biz qazir aldaǵy strategııamyzdy qaıta qarastyryp jatyrmyz. Bizdiń bul memleketten ketip, ózgeler úshin kıno túsirgimiz kelmeıdi. Biz muny burynnan oılap kelemiz, biraq erte me, kesh pe bul júzege asýy múmkin. Bizde demeýshi, memlekettik qoldaý joq. Biz ıdeıa úshin alǵa jyljı beretin «Qyzyl krest» uıymy emespiz. Biz áleýetimizdi tanytý úshin, aldaǵy jobalarymyz úshin bizge úlken kiris kerek.