Tank ishindegi ómir: Ekıpaj áskerı tehnıkany birneshe aı panalaýy múmkin
ASTANA. KAZINFORM – Álemniń kóptegen elinde armııanyń negizgi jaýyngerlik quramdas bóligi tank áskerleri sanalatyny ras. Búginde elimizde brondalǵan tehnıkany tizgindegen tankishiler jyl saıyn kásibı sheberlikterin shyńdap keledi. Jaýyngerlik kólik ishindegi ómir jaıly Jambyl oblysy Qordaı aýdanyndaǵy 21450 áskerı bóliminiń birinshi tank batalonynyń komandıri Ferýz Týlabaev aıtyp berdi.
Túrkistan oblysy Saryaǵash aýdany Yntymaq aýylynda dúnıege kelgen Ferýz Týlabaev bala kezinen áskerı qyzmet týraly armandaǵan.
«Men tankti alǵash ret 10-synypta kórdim. Bizdiń úıimiz áskerı bólimniń janynda bolatyn. Birde úlken zeńbiregi bar T-72 tankisi kózime tústi. Keıin 11-synypta atam menen bolashaqtaǵy armanymdy suraǵanda birden áskerı adam bolamyn dep jaýap berdim", - dedi ol ótken kúnderge kóz júgirtip.
Osylaısha, Ferýz 2012 jyly Almatydaǵy Qurlyq áskerleriniń Áskerı ınstıtýtyna tankıst mamandyǵyna oqýǵa qabyldanady.
Oqýdy aıaqtaǵannan keıin áskerı qyzmetin tank vzvodynyń komandıri bolyp bastaıdy. Keıin tank batalonyn basqardy. Búginde onyń eńbek ótili 12 jylǵa teń.
Ferýz Týlabaev T-72 tankin basqarady. Bul jaýyngerlik mashınada dızel otynymen jumys isteıtin, dıapazony 500 km-ge deıin jetetin B-84 qozǵaltqyshy bar.
Onyń batalonynda barlyǵy 31 tank tirkeýli.
Komandır túsindirgendeı, tanktiń ishinde árqashan úsh adamnan turatyn ekıpaj bolady: júrgizýshi mehanık, operator-zeńbirekshi jáne tank komandıri.
Komandır maqsatty aıqyndap, sáıkesinshe tanktiń qozǵalys baǵytyn anyqtaıdy.
Júrgizýshi mehanık onyń nusqaýlaryn oryndaıdy, al zeńbirekshi zeńbirekti taýyp, nysanaǵa baǵyttaıdy.
«Ádette tankte snarıadtardyń birneshe túri qoldanylady: kýmýlıatıvti, joǵary jarylǵysh jáne brondy tesý-podkalıber. Olardyń árqaısysy ártúrli maqsattarǵa arnalǵan. Máselen, kýmýlıatıvti snarıad nysanaǵa tıgen kezde ony tutatady. Joǵary jarylǵysh snarıad jarylys týyndatsa, brondy tesý-podkalıberli snarıad brondalǵan nysandy joıady»,- deıdi ol.
Ferýz Týlabaevtyń aıtýynsha, T-72 tanki sý astynda 5 metrge deıin júre alady.
Tankishiler árqashan fızıkalyq daıyndyǵyna muqııat qaraýǵa tıis. Sebebi, snarıadtarmen jumys isteý ájeptáýir kúshti qajet etedi.
Árbir jınaqtalǵan snarıadtyń salmaǵy 23 kg-ǵa deıin jetedi eken.
Ferýz Týlabaevtyń aıtýynsha, T-72 tankisinde oryn az, ishi tar. Sondyqtan da salmaǵy 80-90 kg-nan asatyn sarbaz múldem jaramaıdy.
Júrgizýshi mehanıktiń de boıy qysqa bolýy kerek. Mehanıktiń boıynyń ortasha bıiktigi 150-den 170 sm-ge deıin bolsa qalypty sanalady.
Boıy óz aldyna, fızıkalyq turǵydan óte myǵym bolýy qajet. Óıtkeni, salmaǵy shamamen 72 kg bolatyn lıýkti bir qolmen ońaı ashyp, jabýǵa qınalmaýy kerek.
Komandır uzaq operatsııalar kezinde ekıpaj birneshe aı boıy tank ishin panalaýy múmkin ekenin atap ótti.
Qorǵanys kezinde tankte ózdiginen qazýǵa arnalǵan jabdyq qosylatyn kórinedi. Bul ádispen jaýyngerlik mashınanyń ózi transheıa daıyndaıdy eken.
Búgingi tańda komandırdiń kúndelikti mindetterine tek jaýyngerlik mashınalardy basqarý ǵana emes, sonymen qatar áskerge shaqyrylýshylardy oqytý, atys jáne taktıkalyq jattyǵýlar ótkizý jumystary kiredi.
«6 aı ishinde áskerge shaqyrylǵan sarbazdar aldymen ózine bekitilgen tankpen tanysyp, keıin ár qurylǵysy jaıly zertteı bastaıdy. Ári qaraı ol óziniń mindetterin mehanık nemese zeńbirekshi retinde úırenedi. Sodan keıin oqytýdyń basqa kezeńi bastalady. Kún saıyn sabaqtar kúrdelene túsedi»,- deıdi komandır.
Ár alty aı saıyn Ferýz Týlabaev 18 zeńbirekshi men 27 mehanıkti oqytady.
Komandır buǵan deıin Halyqaralyq Armııa oıyndaryna, atap aıtqanda Reseıdegi Tank bıatlonyna belsendi qatysqan.
2017 jyly onyń batalony 2-oryndy, 2018 jyly 4-oryndy, 2019 jyly 20 memleket arasynda 3-oryndy ıelengen.