Tabıǵı shyrshany keskender qansha aıyppul arqalaıdy
PAVLODAR. KAZINFORM – Jańa jyl merekesi qarsańynda árbir zańsyz kesilgen shyrsha úshin zalal mólsheri 15 AEK mólsherinde esepteledi.
Úıińizge jańajyldyq meıram syılamaq oımen ósip turǵan jasyl shyrshany kesip alsańyz, ol úshin QR Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly kodekste jaýapkershilik qarastyrylǵanyn umytpańyz. Bul – tabıǵı ortaǵa aıtarlyqtaı zalal keltirý bolyp esepteledi. Al kesilgen aǵash sany kóp bolǵan saıyn onyń jaýapkershiligi de arta túsedi.
Pavlodar oblystyq orman sharýashylyǵy jáne janýarlar dúnıesi aýmaqtyq ınspektsııasynyń málimetinshe, jaýapkershilik kesilgen aǵashtyń jergilikti orman qoryna kiretin nemese kirmeıtin ereksheligine qaraı ózgerýi múmkin.
– Aǵashtar men butalardy zańsyz kesý, joıý nemese búldirgeni úshin Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly kodekstiń 381-1-babynda ákimshilik jaýapkershilik qarastyrylǵan. Jańa jyl merekesi qarsańynda jeke turǵyn eger ormanǵa baryp, nemese kóshede ósip turǵan jerinen bir tal shyrshany kesip alsa, oǵan 15 AEK mólsherinde aıyppul salynady. Buǵan qosa zańsyz kesilgen aǵashty, quraldardy jáne kólik quraldaryn mindetti túrde tárkileý, keltirilgen zalaldy tolyq óteý júrgiziledi, - dep túsindirdi óńirlik ınspektsııanyń basshysy Isataı Abdrazahov.

Jalpy atalǵan Kodekste mynadaı zań talaptary jazylǵan.
Orman qoryna kirmeıtin aǵashtardy zańsyz keskeni úshin:
– jeke tulǵalarǵa — 50 AEK mólsherinde aıyppul;
– laýazymdy tulǵalarǵa, shaǵyn kásipkerlik jáne kommertsııalyq emes uıymdarǵa — 150 AEK;
– orta kásipkerlik sýbektilerine — 200 AEK;
– iri kásipkerlik sýbektilerine — 500 AEK (zańsyz kesilgen aǵashtardy, kólik quraldaryn jáne quqyq buzýshylyq jasaý quraldary tárkilenedi);
Orman qorynyń quramyna kiretin aǵashtardy zańsyz keskeni úshin:
– jeke tulǵalarǵa — 100 AEK;
– laýazymdy tulǵalarǵa, shaǵyn kásipkerlik jáne kommertsııalyq emes uıymdarǵa — 300 AEK;
– orta kásipkerlik sýbektilerine — 400 AEK;
– iri kásipkerlik sýbektilerine — 1000 AEK (zańsyz daıyndalǵan aǵash ónimin, kólik quraldaryn jáne ózge de quraldardy mindetti túrde tárkileý);
Bul áreketter erekshe qorǵalatyn tabıǵı aýmaqtarda nemese bir jyl ishinde qaıta jasalǵan jaǵdaıda:
– jeke tulǵalarǵa — 150 AEK;
– laýazymdy tulǵalarǵa, shaǵyn kásipkerlik sýbektilerine jáne KEU-ǵa — 450 AEK;
– orta kásipkerlik sýbektilerine — 600 AEK;
– iri kásipkerlik sýbektilerine — 1500 AEK (mindetti tárkileýmen, zalaldyń tolyq ótelýimen).

Qylmystyq is zańsyz kesý saldarynan tabıǵatqa keltirilgen zalal mólsheri 50 AEK-ten asqan jaǵdaıda qozǵalady. Bul jaǵdaıda aıyppuldan bólek, túzetý is-sharalary men qoǵamdyq jumysqa tartý, bas bostandyǵyn shekteý nemese odan aıyrý, sondaı-aq múlikti tárkileý jazalarpy qarastyrylǵan.
Resmı statıstıkaǵa súıensek, Ertis-Baıan óńirinde qylqan japyraqty aǵashtar 5 orman sharýashylyǵy mekemesiniń jerlerinde ósedi.
Onyń ishinde eki mekeme erekshe qorǵalatyn tabıǵı aýmaq mártebesine ıe.
Alǵashqysy – «Ertis ormany» memlekettik orman tabıǵı rezervaty, jalpy aýmaǵy 278 myń gektar, onyń ishinde 194,3 myń gektary ormanmen kómkerilgen.
Ekinshisi – Baıanaýyl memlekettik ulttyq tabıǵı parki, jalpy aýmaǵy 68 myń gektar, onyń ishinde 19 myńy – ormandy alqaptar.

Mereke qarsańynda oblys aýmaǵynda Reseıden jetkiziletin tabıǵı shyrshalar tolyp ketedi. Tabıǵat qorǵaý ınspektorlary polıtseılermen birlesip, olardyń zańdylyǵyn turaqty tekseredi. Osyndaı udaıy monıtorıngtiń nátıjesinde óńirde ótken jyly jańa jyl merekesi qarsańynda qylqan japyraqty aǵashtardy zańsyz kesý derekteri tirkelmegen.
Eske sala keteıik, «Ertis ormanynda» jabaıy janýarlarǵa qysqy azyq oryndary daıyndalyp jatyr.