Sý tasqynymen erlikpen kúreskennen góri ony boldyrmaý áldeqaıda mańyzdy — Senat

ASTANA. KAZINFORM — Jyl saıyn tasqynnyń sebebimen emes, tek saldarymen kúrese bersek, eshqandaı bıýdjettiń aqshasy jetpeıdi.

Búgin Parlament Senatynda kóktemgi sý tasqynyna daıyndyq máseleleri boıynsha Úkimet saǵaty ótip jatyr.

— Ár kóktemdi ýaıymmen kútý bizdiń ádetimizge aınaldy. Byltyr esten ketpeıtin apatty bastan keshtik, qarǵyn sý qarqyny qatty boldy. Qanshama úı, jol, kópir, áleýmettik-kommertsııalyq nysandar zardap shekti. Myńdaǵan otbasynyń shyrqy buzyldy. Bul zııannyń bir parasy ǵana. Prezıdenttiń aralasýymen shuǵyl sharalar qabyldandy. Úıler salyndy, zardap shekkenderge kómek kórsetildi, ınfraqurylym qalpyna keltirildi. Bıznes te óz kómegin aıamady. Degenmen, sý tasqynyna tolyǵymen daıyn bolǵanymyzda kóbiniń aldyn alýǵa bolar edi. Eger jyl saıyn tasqynnyń sebebimen emes, tek saldarymen kúrese bersek, bizge eshqandaı bıýdjettiń aqshasy jetpeıdi, — dedi Senat tóraǵasynyń orynbasary Jaqyp Asanov.

Onyń aıtýynsha, qazirdiń ózinde kóktem kelmeı jatyp, Reseıdiń keı óńirinde sý tasqyny bastalýda. Sınoptıkter muny bir ǵasyrda bolmaǵan jaǵdaı dep otyr. Shekaralas Orynbor, Orsk, Ombyda sý arnasynan shyǵyp, mańaıyn basýda.

— Demek ol topan sý kóp uzamaı bizge de keledi. Osyǵan oraı, Prezıdent birneshe mindet qoıdy: sý qoımalaryn jóndeý nemese jańadan salý, sýarý kanaldaryn retke keltirý, ǵaryshtyq monıtorıngti barynsha paıdalaný, qaýip bar jerlerdiń kartasyn jasaý, sol jerlerde múlik saqtandyrýdy jappaı engizý. Árıne jasalatyn jumys kólemi óte aýqymdy. Qanshama sý nysandaryn qalpyna keltirý kerek, qansha bógendi kúsheıtý kerek, ǵylym jetistigin de eskerýimiz kerek. Tasqyn bolsa, ár adam ne isteý kerek? Іs-qımyl algorıtmi qandaı bolǵany durys? Osy baǵytta quzyrly organdar ne istep jatyr? Munyń bárine jaýapty bir organ emes, birneshe organ bar, — dedi spıker.

Búgin aıtylǵan oryndy ıdeıalardy Parlamentte qaralyp jatqan jańa Sý kodeksine qosý usynyldy.

— Qazir sizder byltyrǵy eńbekti aıtýǵa tyrysasyzdar, onyń bárin estidik, bilemiz. Basty nazar preventıvti sharalarǵa arnalsyn. Jalpy, batyldyqpen, qaısarlyqpen, erlikpen apatpen kúreskennen góri ony boldyrmaý áldeqaıda mańyzdy. Sonda halqymyz da qınalmaıdy, artyq kúsh te jumsamaımyz, qosymsha qarjyny talap etpeımiz, — dedi Senat tóraǵasynyń orynbasary.

Aıta keteıik, elimizdiń 4 mınıstrligi birlesip, sý tasqynyn boljaýǵa jáne modeldeýge múmkindik beretin Tasqyn aqparattyq júıesin ázirleýde. Tasqyn júıesi boıynsha alǵashqy sý tasqyny boljamy aqpan aıynda jarııalanady.

Sondaı-aq, Qazaqstan men Reseı shekaradaǵy ózenderde sý tasqynyna daıyndalyp jatyr.