«Sýdıalardyń psıhıkasy tekseriledi» - baspasózge sholý

ASTANA. QazAqparat - «QazAqparat» halyqaralyq aqparattyq agenttigi 24 qańtar, senbi kúni jaryq kórgen respýblıkalyq buqaralyq aqparat quraldaryndaǵy ózekti maqalalarǵa sholýdy usynady.

"Egemen Qazaqstan" gazetiniń búgingi sanynda qazaqtyń enjar minezderin betke basatyn maqala jarııalandy. Maqala avtory Qazaqstan Jýrnalıster odaǵynyń múshesi Qanapııa Myrzaǵojın qazaqtyń myrza minezderi joıylyp barady dep qynjylys bildirgen.

"Bizdiń elimizde kim kedeı, dep suraı qalsań, árıne, qazaq, deıdi kópshilik jurt. Eshkim buǵan daý aıta qoımas. Al ózge ult ókilderi aýqatty ǵumyr keship, sándi ómirdiń qyzyǵyna kenelýde. Qazaq jupyny tirshiligine qanaǵat etedi, «Alla, bergenińe shúkir, táýbe», dep otyrǵany. Mine, osy «táýbe» qazaqty etekten tartyp, alǵa umtylýǵa, aldymyzǵa úlken maqsat qoıyp, sol jolda erinbeı-jalyqpaı eńbek etýge qolbaılaý jasaıdy", - dep jazylǵan "Ikemsizdiń isi ónbes" atty maqalada.

"Qazaqqa jalqaýlyqpen qosa jabysqan dert araq der edik. Búginde ekiniń biri araqqa boı aldyryp, maskúnemdik jolyna túsken. Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń derekteri boıynsha, jylyna segiz lıtr araq ishken adam maskúnemder qataryna jatady eken. Al bizde, Qazaqstanda adam basyna shaqqanda araq ishý 33,5 lıtrden keledi. Mine, araqqa qatysty shyndyq osyndaı. 8 lıtr men 33,5 lıtrdi salystyryp kórińiz. Osylaı kete bersek, túbi ne bolar. Tapqan-taıanǵanyn araqqa salyp otyrǵan otaǵasynan ne kútýge bolady. Búginde araq ishpeıtin qazaqty tabý qıyn. Ras, bireýler kóp ishse, bireýler azyraq ishedi. Aıyrma sol ǵana. «Aǵaıyn tatý bolsa araq kóp, abysyn tatý bolsa sharap kóp», degen satırık-aqyn Seıit Kenjeahmetovtiń mysqyl maqaly ómir shyndyǵynan týǵan ǵoı. Respýblıkalyq «Atameken» gazetiniń deregine súıensek, qazaq eli kóp ishetin elderdiń reıtınginde «mártebeli» 8-orynǵa jaıǵasypty. Al Reseı 22-orynda. Mine, jetken jetistigimiz osyndaı. Munymen qalaı el, qalaı jurt bolamyz?" - dep kúıinedi ult janashyry.

Al "Aıqyn" basylymy búgingi sanynda: Qaırat Mámıdiń tóraǵalyǵymen ótken Joǵarǵy sottyń keńeıtilgen keńesinde «sýdıalar korpýsynyń korrýptsııamen kúreste biraz jetistikterge qol jetkizgendigi» jarııa etildi, degen habar taratty.

"Joǵarǵy sot sýdıasy, Sýdıalyq etıka jónindegi komıssııa tóraǵasy Nurjan Qaıypjan zamanaýı «bılerdiń» moral­dyq-adamgershilik beınesine toqtaldy. Eger sýdıanyń qoly men nıeti aram bolsa, zań qansha jaqsarǵanymen, bul saladaǵy jaǵdaı jaqsarmaýy múmkin. Zaman túzeldi, zań túzeldi, al sottar she?

Tarata aıtsaq, sýdıalarǵa qatysty shaǵymdardy qaraý nátıjesinde, 18 sýdıa tártiptik jazanyń eń jumsaǵymen - «sýdıalyq betke basýmen» (sýdeıskoe porıtsanıe) qutylǵan, 24 sýdıa boıynsha «talqylaýmen shektelgen», 8 sýdıa tártiptik jazaǵa tartylǵan, onyń ishinde ekeýine - sógis jarııalanǵan, altaýy - qyzmetinen qýylypty. «105 shaǵym boıynsha dáıek­temeler rastalmady» dedi ádep komıssııa­synyń basshysy", - delingen "Sýdıalardyń psıhıkasy tekseriledi" atty maqalada.

Onyń dereginshe, korrýptsııalyq zańnamany buzǵany úshin 2014 jyly jergilikti sottardaǵy 3 sýdıa qylmystyq jaýapkershilikke tartylǵan. Salystyrsaq, 2013 jyly - 8 jemqor sýdıa túrmege qamalǵan edi.

Keńesti qorytqan Joǵarǵy sot tóraǵasy jemqorlyqtyń aldyn alý úshin birneshe shara qabyldanyp jatqandyǵyn jetkizdi. Máselen, sońǵy kezderi sýdıalyq korpýs basshylyǵy «joǵarǵy laýazymdarǵa kan­dıdattardyń kásibı, iskerlik jáne adam­gershiliktik qasıetterin zertteý maqsatynda óńirlerge udaıy shyǵyp, solarmen kezdesip» turady eken.

Sondaı-aq sot basshylary óz qolastyna alatyn kandıdattardyń keıingi áreket­terine basymen jaýap berýleri tıis: kandıdattardy sýdıaǵa usynýshylardyń derbes kepildik berýi (lıchnoe porýchıtels­tvo) ınstıtýtyn engizý máselesi zerttelýde eken. «Bıylǵy jyldan bastap, kandıdat­tardy psıhologııalyq testileýdi endirý josparlanyp otyr» dedi Qaırat Mámı.

"Aıqyn" gazetiniń kelesi maqalasy Shyǵys Qazaqstan oblysynyń ákimi Danııal Ahmetovtyń "birtúrli" usynysyna qatysty bolyp otyr.

"Shyǵysqa kelgenine birer aı bolǵanda, ákim birtúrli «qylyq» shyǵardy. Oblys ákimi Danıal Ahmetov Óskemende bir tústi plıtamen kómkerilgen alań ashqysy keledi eken. «Bir tústes plıtkamen jabylǵan alań bolsa. Máselen, qyzyl tús. Jasyl tús te jaqsy kóriner edi» degendi Danıal Ahmetov oblystyq ákimdikte ótken jıyndardyń birinde aıtsa kerek. Ákimniń bul usynysyna jergilikti jurtshylyq rıza emes. Olar ákim Óskemendi Máskeýge uqsatqysy keledi dep túsinedi. Tipti jurtshylyq arasynda buǵan ákimniń birneshe jyl Reseı astanasynda qyzmet etýi sebepker bolýy múmkin degen boljam da bar", - dep jazady gazet.

Jańa alańdy bir túspen ózgertý az shyǵyndy qajet etpeıdi. Oǵan oblystyq bıýdjetten qyrýar aqsha bólinýi tıis. «Alańdy bir túspen ózgertý úshin artyq shyǵyn jumsaǵansha, ol aqshany áleýmettik nysandarǵa jumsaǵanymyz abzal emes pe?» degen pikirdi alǵa tartady shyǵystyqtar.

"Buǵan deıin Shyǵys Qazaqstan oblysy ákiminiń ortalyqtyń jalpy kórinisin jaratpaıtyny jaıly ǵalamtor betterinde de az sóz bolmaǵan. Tipti Óskemen qalasy­nyń ákimi men turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq bóliminiń jetekshisiniń ótken jyldyń qarasha aıynda Máskeýdiń sáýletimen tanysý úshin arnaıy is-saparmen barǵany da kópshilikti alańdatyp otyr. Jurtshylyq «eger ákim ortalyqtaǵy alańdy jasyl túske ózgertkisi kelse, Máskeýdiń sáýletimen tanysýdyń qajeti qansha?» degen pikirlerin de jasyrmaıdy", - delingen "Ahmetov "qyzylǵa" nege qumar?" atty maqalada.

Resmı tilde shyǵatyn "Ekspress K" basylymy USAID strategııalyq jáne baǵdarlamalyq bóliminiń dırektory Aler Grabbstyń "Esquire" jýrnalynda jarııalanǵan Qazaqstan týraly maqalasyn jarııalap otyr.

Aler Grabbs onda Qazaqstanda ótkizgen alǵashqy Jańa Jyl merekesin áńgimelepti.

"Men Qazaqstanǵa jańa keldim jáne Rojdestvony Almatyda qarsy aldym. Jańa elde qysqy demalysty óziń jalǵyz qarsy alý óte kóńilsiz sııaqty. Biraq Qazaqstan men úshin rojdestvolyq ertegini ashqandaı boldy jáne meni qatty tańyrqatty. Barlyq jerdegideı, munda Rojdestvo merekesin qatty jaqsy kóredi eken", - dep jazady amerıkalyq meıman. "Meniń Almatydaǵy súıikti jerlerim - halyq kóp júretin Fýrmanov kóshesi, 28 panfılovshy atyndaǵy saıabaqta ornalasqan tamasha sobor men Dostyq kóshesi. Rojdestvolyq úlken shyrsha saýda ortalyǵynyń aldynda ornatylǵan - dál meniń týǵan qalam Neshvılldegideı. Biz Qazaqstannanbyz ba, álde Amerıkadanbyz ba ol mańyzdy emes, biz ortaq dástúrge ıemiz. Almatyda aq saqaldy, kamzol kıgen, aq tony bar qarııanyń úlken músini ornatylǵan. Ol Santa-Klaýstan aýmaıdy. Biraq ol ózgesheleý. Amerıkalyq Santa qyzyl kamzolda, al Aıaz Ata kók kıim kıgen", - deıdi ol. Tolyǵyraq, "Aler Grabbs: ıa voshışena rojdestvenskoı skazkoı, kotorýıý otkryla v Kazahstane" atty maqaladan oqı alasyzdar.