Stýdentterdi Abaıdyń «Tolyq adam» ilimi negizinde tárbıelep jatyrmyz – úzdik oqytýshy
KÓKShETAÝ. KAZINFORM – Danagúl Іlııas «Úzdik pedagog- 2024» respýblıkalyq ulttyq baıqaýynyń jeńimpazy. Tájirıbeli ustaz pedagogıka mamandyǵyna 30 jylyn arnaǵan naǵyz «Eńbek adamy», qazir de jumys istep jatyr. Osy oraıda, bilikti pedagogpen bala tárbıesi, memlekettik til jáne kadr daıarlaý týraly sóz qozǵaǵan edik.
Danagúl Іlııas J.Mýsın atyndaǵy Kókshetaý joǵary qazaq pedagogıkalyq kolledjiniń qazaq tili men ádebıeti pániniń oqytýshysy, pedagog-zertteýshi fılologııa ǵylymdarynyń magıstri, Qazaqstan pedagogıkalyq ǵylymdar akademııasynyń múshesi, kolledj dırektorynyń oqý jumysy boıynsha orynbasary.
Danagúl Іlııas Soltústik Qazaqstan oblysy Aıyrtaý aýdany Áljan aýylynda týyp-ósken. Aýyl mektebinde bilim alyp 9 synypty bitirgen soń Kókshetaý qalasyndaǵy J.Mýsın atyndaǵy joǵary qazaq pedagogıkalyq ýchılışesine mektepke deıingi bilim mamandyǵyna oqýǵa túsip, meńgerip shyǵady. Joǵary bilimdi Túrkistan qalasyndaǵy Ońtústik Qazaqstan ýnıversıtetiniń qazaq tili men ádebıeti mamandyǵy boıynsha jalǵastyrady. Odan ári elordadaǵy «Turan-Astana» ýnıversıtetine túsip, qazaq tili men ádebıeti mamandyǵy boıynsha pedagogıka ǵylymdarynyń magıstri dárejesin alyp shyǵady.
Ustazdyq eńbek joly Zerendi aýdany Aıdabol aýylyndaǵy mektepte bastaldy. Odan ári Qyzylorda qalasynda №11 orta mektepte qazaq tili men ádebıeti pániniń muǵalimi bolǵan. 2011 jyldan bastap Kókshetaý qalasyndaǵy J.Mýsın atyndaǵy joǵary qazaq pedagogıkalyq kolledjde qyzmet etip keledi. Osy jyldar aralyǵynda kolledjde birneshe jaýapty qyzmet atqarǵan. Qazirgi tańda dırektordyń oqý jumysy boıynsha orynbasary jáne qazaq tilin oqytý ádistemesi pániniń oqytýshy mindetin qatar alyp júr.
Búgingi keıipkerimizge zamandastary men áriptesteri «Adal azamat» degen sıpat beredi. Naǵyz adal adam, adal azamat qandaı bolýy kerek degen suraqqa Memleket basshysy jaýap bergeni este.
- Adal azamat degenimiz – jaqsy qasıetterge ıe bolyp, adal eńbek etetin jáne tabysqa adal jolmen jetetin adam. ıAǵnı, adaldyq pen ádildikti bárinen bıik qoıady. Ozyq oıly ult bolý úshin búkil qoǵam sana-sezimin ózgertip, jańa qundylyqtardy ornyqtyrýy kerek. Árbir adam «Adal azamat» degen atqa laıyq bolsa, elimizde ádil qoǵam ornaıdy, - degen edi QR Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev.
2025 jyly Danagúl Nurtaıqyzynyń bala tárbıesi men bilim salasynda eńbek etip júrgenine 30 jyl bolady. Osy ýaqyt aralyǵyndaǵy ustazdyń eleýli eńbegi nazardan tys qalmaı, túrli dárejedegi marapattarǵa ıe boldy:
- Aqmola oblysy Kókshetaý qalasy ákiminiń Alǵys haty, 2023 jyl.
- Aqmola oblysy ákiminiń Alǵys haty, 2020 jyl.
- 2020 j. – «Qazaqstandyq salalyq bilim jáne ǵylym qyzmetkerleri kásiptik odaǵynyń Nur-Sultan qalasy men Aqmola oblystyq uıymy» QB Qurmet gramotasy;
- 2021 j. – Bilim berý salasyn damytýǵa qosqan zor úlesi, jas urpaqty oqytý jáne tárbıeleý isindegi tabystary, kásibı sheberlikteri, pedagogıkalyq úrdistegi jetistikteri úshin Aqmola oblysy Bilim basqarmasynyń Qurmet gramotasy
- 2022 j. – «Qazaq zaǵıptar qoǵamy» qoǵamdyq birlestiginiń Aqmola oblysy fılıalynyń Alǵys haty;
- 2022 j. – Aqmola oblysy Qorǵanys isteri jónindegi departamentiniń Alǵys haty;
- 2022 j. – Aqmola oblysy Іshki saıasat basqarmasynyń Alǵys haty;
- Aqmola oblysy Qorǵanys isteri jónindegi departamenti Alǵys haty, 2021 jyl.
- QR Prezıdentiniń Alǵys haty, 2019 j.
- Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstriniń Alǵys haty, 2020 j.
- Qazaqstan Pedagogıkalyq Ǵylymdar Akademııasynyń kýáligi, 2020 j.
- Jas urpaqty oqytý men tárbıeleý isindegi eleýli tabystary úshin «Úzdik pedagog» tós belgisi. Kýálik №00097, 2019 jyl.
- Qaınar orta mektebiniń 100 jyldyq mereıtoıyna arnalyp shyǵarylǵan tósbelgi, Kýálik №0078
- QR Áleýmettik jáne ekonomıkalyq damýyna qosqan eleýli úlesi úshin «Qazaqstan Respýblıkasynyń úzdik isker áıeli» tósbelgisi, Kýálik 00030, Astana, 2024 j.
- Alǵys hat. Qazaqstan Respýblıkasy Oqý-aǵartý mınıstrligi , 2024 jyl.
- «Úzdik pedagog-2024» respýblıkalyq konkýrsynyń jeńimpazy.
Danagúl Nurtaıqyzymen áńgime barysynda óskeleń urpaqqa bilim, tárbıe berýdegi birneshe máseleni qozǵadyq. Sonyń biri – memlekettik til.
– Biz til mamandaryn daıarlaıtyn bolǵan soń, memlekettik til máselesin aıtqym keledi. Árıne, biz maman daıarlaýda bar tájirıbemizdi salamyz, teorııalyq bilimmen qatar ádistemelik, mýltımedıalyq, ınteraktıvti quraldardyń kómegimen úıretip jatyrmyz. Alaıda, stýdentterdi mektepke is tájirıbe praktıkasyna jibergen kezde orta áli de bolsa orys tildi ekenimizdi baıqaımyz. Ásirese, qalalyq jerlerde, qazaq synybynda oqıtyn balalar orys tilinde sóıleıdi. Sondyqtan til máselesi otbasynan bastalady dep oılaımyn. Memlekettik til máselesi meni oılandyrady, - deıdi ol.
Sondaı-aq tájirıbeli pedagog «Birtutas tárbıe» tujyrymdamasynyń oryndalý barysyna toqtaldy.
– Bizdiń kolledjde «Birtutas tárbıe» tujyrymdamasy aıasynda «Tolyq adam» ilimin bekitip, birneshe baǵytta jumys istep jatyrmyz. Stýdentter Uly Abaıdyń shyǵarmalary, qara sózderi men tolyq adam iliminiń negizderin úırenip, tárbıe alyp jatyr. Stýdentter Abaıdyń jáne basqa da álemdik shyǵarmalardy oqyp, ózara talqylaıdy. Sol sııaqty ulttyq qundylyqtardy dáripteý maqsatynda ár aptanyń dúısenbi kúni kolledj ujymy men stýdentter ulttyq kıim kıedi. Sonymen qatar, ár dúısenbi sabaq aldynda ánuran oryndalady, biz ony kolledjde Eluran dep ataımyz. Odan bólek, er jáne qyz bala tárbıesine erekshe mán beriledi, kolledjde 300-den asa er bala bar, qazir pedagog er azamat azaıyp ketti. Er bala tárbıe basty nazarda bolǵandyqtan, «Ar-namys» saıası-ıntellektýaldy er balalar klýby jumys istep tur. Oqý ornymyzda er balalar «Armysyz» dep qolyn júregine qoıyp, erekshe amandasý qalyptasqan. Sol sııaqty ulttyq rýhty qalyptastyrý maqsatynda «Aıbyn» áskerı-patrıottyq klýby jumys isteıdi. Al qyz balalarǵa kelsek, «Tomırıs» rýhanı-ıntellektýaldy qyzdar klýby, «Kerbez» mádenı-ıntellektýaldy klýby jumys isteıdi, - dedi D.Іlııas.
Aıta ketsek, J.Mýsın atyndaǵy joǵary qazaq pedagogıkalyq kolledjiniń túlekteri 90% eńbekpen qamtylady.
– Bizdiń kolledj 7 mamandyq, 14 biliktilik boıynsha pedagogtardy daıarlaıdy. Búgingi kadr tapshylyǵy máselesi bizdiń nazarymyzda. Mysaly, qazir qoǵamda tili jetilmegen balalarmen jumys isteıtin mamandarǵa ıaǵnı logoped mamandaryna suranys týyndady. Osy oraıda, 2020 jyly logopedııa mamandyǵy ashylyp, kadr daıarlaı bastadyq, arnaıy logopedııa resýrstyq ortalyǵy jumys isteıdi. Byltyr alǵashqy 13 túlek bitirdi. Olardyń birqatary qazir M.Qozybaev atyndaǵy Soltústik Qazaqstan memlekettik ýnıversıtetinde ekijaqty memorandýmnyń negizinde joǵary bilim alyp jatyr. Biz, J.Mýsın atyndaǵy Kókshetaý joǵary qazaq pedagogıkalyq kolledji bolashaq pedagog maman daıarlaýda respýblıkalyq deńgeıde aldyńǵy qatarly oqý oryndarynyń biri bolǵandyqtan, túlekterdi jumyspen qamtý jaǵynan problema joq. Bizdiń mamandardy eńbek naryǵynda jumysqa birinshi bolyp alady dep aıtsam bolady. Sonymen qatar, kolledjde 52 magıstr, 8 magıstrant, 1 Phd doktor, 2 Phd doktorant, 5 pedagog-sheber, 16 pedagog-zertteýshi, 14 pedagog-sarapshy, 30 moderator qyzmet atqarady. Stýdentterimiz Halyqaralyq, respýblıkalyq deńgeıde joǵary jetistikterge jetip júr. Búgingi tańda kolledjde respýblıkalyq «Úzdik pedagog» ataǵyn ıelengen 5 oqytýshymyz bar. Oqý ornymyzdyń kásibı maman daıarlaý maqsatynda joǵary deńgeıdegi tabystarǵa jetýde kolledj dırektory fılologııa ǵylymdarynyń kandıdaty, Pedagogıkalyq Ǵylymdar Akademııasynyń, Ulttyq Qundylyqtar Akademııasynyń akademıgi, Qazaqstannyń eńbek sińirgen Ustazy Ahat Nurtas Ahatulynyń uzaq jyldar boıy ujymdy basqarýdaǵy joǵary biliktiligi men ár oqytýshy men stýdentterge jasaǵan qoldaýynyń arqasy dep bilemin, - deıdi pedagog.