Soǵys ýaqytynda Petropavldaǵy kombınat jumysshylary jospardy 6 ese artyq oryndaǵan
PETROPAVL. KAZINFORM – Petropavldaǵy konservi zaýytynyń jumysshysy Zaǵıfa Tabyldınova – soǵys ýaqytynda «Lenın» ordenimen marapattalǵan alǵashqy qazaq áıeli. Bıyl Petropavldaǵy et kombınatynyń qurylǵanyna 110 jyl tolyp otyr. Qaladaǵy eń kóne kásiporyn soǵys jyldary maıdandy azyq-túlikpen qamtamasyz etýge ólsheýsiz úles qosty.
– Petropavl et kombınaty óz ónimin tek respýblıka aýmaǵynda ǵana emes, sondaı-aq Odaqqa jáne shet elderge shyǵarǵan. 1914 jyly І Dúnıejúzilik soǵys bastalǵanda áskerdi tamaqpen qamtamasyz etý kerek boldy. Osyǵan oraı Petropavlda et kombınatyn salý týraly sheshim qabyldanady. 1915 jyly ol kezde «Konservnyı zavod» dep atalady, alǵashqy ónimi shyǵady. Bizdiń óńirde qazaqtar negizinen mal sharýashylyǵymen aınalysyp, soıǵan mal etin Reseıdiń qalalaryna aparyp ótkizetin. Konservi zaýytynyń ashylýy bul máseleni kórshi óńirlerde de sheshti, ıaǵnı shıkizat jetkilikti boldy. Sondaı-aq jergilikti ekonomıkanyń damýyna, jumys oryndarynyń ashylýyna áser etti, - deıdi Soltústik Qazaqstan memlekettik arhıviniń dırektory Sáýle Málikova.
1925-29 jyldary, arhıv materıaldaryna júginsek, konservi zaýytynyń keńeıip, arnaıy muzdatqysh kameralary alynǵanyn kórýge bolady.
– Ekinshi Dúnıejúzilik soǵys bastalǵan ýaqytta Petropavlda qarý-jaraq shyǵarýdan bólek, azyq-túlikti óndirý de jaqsy jolǵa qoıyldy. ıAǵnı osy et kombınatynyń orny bólek. Ónimi astyqpen birge maıdanǵa jóneltilip turdy. 1941 jyly et kombınaty jyldyq jospardy asyra oryndady. Bul kórsetkish óndiris ozattarynyń arqasynda múmkin boldy. Zaǵıpa Tabyldınova degen jumysshy – Qazaqstan boıynsha soǵys jyldarynda eń birinshi bolyp «Lenın» ordenimen nagradtalǵan áıel. Sol aýyr kezeńde bul kásiporynda negizinen áıelder jumys istedi ǵoı. «Eren eńbegi úshin» medalimen da júzdegen adam marapattalǵan eken, ol da bizdiń arhıvte saqtaýly, - deıdi Sáýle Málikova.
Arhıv qujattarynda Zaǵıfa Tabyldınovanyń soǵysqa ketken 4 jumysshynyń ornyn joqtatpaı, bir ózi atqarǵany jazylady. Et kombınaty tsehtary men zaýyttarynyń ozyq jumysshy-áıelderi N.Pıneeva, Z. Tabyldınova, M. Galeeva kúndelikti tapsyrmalardy 600% oryndady. Jalpy kombınattyń elýden astam jumysshysy kúndelikti jospardy 200-500% deıin atqardy. 1942 jyly kásiporynda 1 100-den astam adam eńbek etse, sonyń ár ekinshisi ózine júktelgen mindetti janqııarlyqpen atqaryp, tapsyrmany asyra oryndady.
– 60-70-shi jyldary bul kásiporynnyń bedeli taǵy da artty. Odaq boıynsha bes iri kombınattyń qatarynda boldy. 90-shy jyldary jekeshelendirý saıasaty júrdi de, et kombınaty bólshektelip, birneshe jeke kásipkerdiń qolyna ótti. Qazir olardyń birqatary tabysty eńbek etip, et óńdeýmen aınalysyp jatyr, - deıdi Sáýle Málikova.
Eske sala keteıik, buǵan deıin Kentaý qalasynda Ekinshi dúnıejúzilik soǵysqa qatysqan jalǵyz ardager qalǵanyn jazǵan edik.
Sondaı-aq SQO-da soǵysqa attanǵan jigittiń tasqa jazǵan haty saqtalǵan.