Smart-kózildirikter álemdi qalaı ózgertpek
ÓSKEMEN. KAZINFORM — Qazir biz jarnamanyń bet-beınesi múlde ózgergen dáýirde ómir súrip jatyrmyz. Quddy bir vırtýaldy álem paıda bolyp, uıaly telefon bizdi sol jahanmen baılanystyryp turǵandaı. Jańa tehnologııalar taǵy qandaı ózgerister ákelip jatqandyǵyn saraptap kórdik.
Sıqyrǵa toly sandyq tehnologııa
Burynda kóshedegi jarnamalar qarapaıym edi: bılbordtar, bannerler, LED ekrandar. Al búginde áleýmettik jelilerde Býrdj-Halıfanyń týra qasyndaǵy qoraptan atyp shyqqan alyp Barbı qýyrshaǵy nemese Bıg-Benniń mamyqqa oranǵan kóligi syndy vıdeolar jelide jeldeı esip júr.
Biraq bul jarnamadaǵy kórinister ómirde joq. Vırtýaldy jarnama — áleýmettik jeliler úshin arnaıy jasalǵan kúrdeli kompıýterlik grafıka. Kompanııalar mıllıondaǵan qaralym jınaıtyn vırýstyq vıdeolardy shyǵarý arqyly óz ónimderin jarnamalaıdy.
Bul tek marketıngtik aıla ǵana emes. Ol jahandyq tendentsııany kórsetedi: shynaıy ómir men vırtýaldy álem arasyndaǵy shekara joıylyp barady.
Ekrandaǵy ózgeshe ómir
Osy ýaqytqa deıin vırtýaldy álem tek oıyndarmen baılanysty boldy. Búginde ol bilim salasynda, ınjenerııada jáne tipti týrızmde belsendi túrde qoldanylady. Vırtýaldy sımýlıatorlar bolashaq hırýrgtarǵa «tsıfrlyq» patsıentterge óz daǵdylaryn jetildirýge kómektesedi, al ushqyshtar úıden shyqpaı-aq tájirıbe jınaqtaıdy.
Osynshama progreske qaramastan vırtýaldy álemdi jappaı iske qosý áli de jabdyqtardyń rabaısyzdyǵynan aqsańdap tur. Sondyqtan tehnologııalyq alpaýyttar jeńildikke, stılge jáne tasymaldaýdyń yńǵaılyǵyna basa nazar aýdarady. Olardyń maqsaty — kúndelikti kııýge bolatyn yńǵaıly smart kózildirik jasaý.
Meta-nyń Ray-Ban kompanııasymen birlese jasaǵan keńeıtilgen álem kózildirigi úlken jańalyq boldy. Onyń adamdy tolyǵymen tsıfrlyq ómirge aparatyn vırtýaldy álemnen aıyrmashylyǵy — keıbir tsıfrlyq elementterdi ǵana qorshaǵan ortaǵa qosyp, onyń múmkindikterin keńeıtedi. Mundaı kózildiriktiń kómegimen smartfondy qaltańyzdan shyǵarmaı-aq «kózben» foto-vıdeo túsirýge, mýzyka tyńdaýǵa, qońyraýlarǵa jaýap berýge bolady. Al oǵan engizilgen onlaın aýdarmashy sizge shet tilin birden túsinýge kómektesedi.
Samsung kompanııasy Google-men birlesip, óziniń smart kózildirikterin shyǵarýǵa daıyndalyp jatyr. Olardyń múmkindikteri de orasan: jasandy ıntellekt arqyly derekterdi jyldam óńdep, janasýsyz tólem jasap, ym men bet-álpetti tanı alady.
Smart-kózildirikter adam ómirine talaı ıgi ózgeris ákeleıin dep tur. Mysaly, endi halyq qala ishinde bir dúkendi tabý úshin telefonyn shyǵarmaı-aq kózildirik arqyly joldy bile salady. Osynaý tehnologııa keńinen taralyp ketse, smartfondar ózektiligin joǵaltýy da múmkin.
Álemdi túgel sharlaýǵa múmkindik
Áýe kompanııalary ushýdy yńǵaıly ári qyzyqty etý úshin vırtýaldy álem tehnologııalaryn engizýde. Kádýilgi fılmder men mýzykanyń ornyna jolaýshylar vırtýaldy týrǵa shyǵyp, baratyn jerin aldyn ala bile alady.
Elestetip kórińizshi, siz Londonǵa ushyp bara jatyrsyz jáne qazirdiń ózinde Vestmınster kóshelerimen serýendep shyǵa alasyz.
Sandyq tehnologııalar jańa saıahattarǵa da shabyttandyrady. Mysaly, Ýels bıligi eldiń kórikti buryshtaryna vırtýaldy týr jasady. Halyq sol arqyly kóne bekinisterdi zerttep, tabıǵattyń álem jerlerin tamashalaı alady jáne kelt ańyzdary álemine enedi.
Sport ta endi burynǵydaı bolmaıdy
Vırtýaldy álem sporttyq jattyǵýlarǵa jańa kózqaraspen qaraýǵa múmkindik beredi. ıAǵnı, ony paıdaly ǵana emes, qyzyqtyraq etedi.
Mysaly, Meta kompanııasynyń «Ǵajaıyp» atty fıtnes oıyny paıdalanýshylardy vırtýaldy jattyqtyrýshylarmen jattyǵýǵa, yrǵaqty mýzykany tańdaýǵa, medıtatsııa jasaýǵa nemese ıogamen aınalysýǵa bolatyn 360 gradýstyq tsıfrlyq álemge engizedi.
Paıdalanýshylar mundaı jattyǵýlardan keıin sezimniń de bólek bolatynyn aıtty. Zertteýler vırtýaldy álemdegi jattyǵýlarynyń júgirý, júzý nemese boks sııaqty dástúrli kardıo jattyǵýlary sııaqty tıimdi ekenin rastap otyr.
Bolashaq endi qandaı bolady?
Biz shynaıy ómir men vırtýaldyly álem arasyndaǵy shekaralar qamysqa tıgen órtteı jyldam joıylyp bara jatqan jańa dáýirdiń tabaldyryǵynda turmyz. Búginde áleýmettik jeliler adamnyń qabyldaýy men minez-qulqyna áser etýde. Al fızıkalyq jáne tsıfrlyq álemder arasyndaǵy bóget tolyǵymen joıylǵanda ne bolady?
Brıtandyq «Jasóspirimdik shaq» telehıkaıasy jelidegi ortanyń jasóspirimder arasynda shynaıy ómirdegi qaıǵyly oqıǵalardy týdyratynyn kórsetip, qoǵamdy dúr silkindirdi. Áserdiń kúshti bolǵany sonsha, premer-mınıstr Kır Starmer ony óz balalarymen birge tamashalady.
Emotsııalar ekrannan shyǵyp, áreketke aınalǵanda, naǵyz syn saǵat týyndaıdy. Smart-kózildirikti ázirleýshiler ómirdi yńǵaılyraq etetini ras. Biraq sonyń saldarynan ótirik pen shyndyqty ajyrata almaı qalyp, «Matrıtsaǵa» túsip ketpesimizge kim kepil? Suraq kóp bolǵanmen, ázirge jaýap az.