SQO Shahovskoe aýylynda 7 myńǵa jýyq qus qyryldy
PETROPAVL. KAZINFORM – Soltústik Qazaqstan oblysy Shahovskoe eldi mekeninde qustary qyrylǵan turǵyndar veterınarlardyń qorytyndysymen kelispeı otyr.
Qyzyljar aýdanyndaǵy eldi mekende qarasha aıynyń basynan turǵyndardyń qoradaǵy qazdary qyryla bastaǵan. Negizinen qus ósirýdi kásip etken aýyldyqtar qazir aıtýlarynsha, 10 mln teńge shyǵynǵa batqan.
Janat Ǵabbasov qus ósirýmen 9 jyldan beri aınalysady. Bıyl qaz balapandaryn satyp alý úshin 5,5 mln teńge nesıe alǵan eken.

— Qustyń aldymen ishi ótedi, jem jemeı, sý ishpeı qoıady. Sosyn bir táýlik ishinde óledi. Bizdiń oıymyzsha, bul qus tumaýy, — deıdi Janat Ǵabbasov.
Jergilikti veterınarlyq stantsııa mamandary zerthana qorytyndysy boıynsha qustardyń pasterellezden ólgenin aıtqan. Biraq turǵyndar munymen kelispeı, táýelsiz saraptama júrgizdi.
— Almatydaǵy mıkrobıologııa jáne vırýsologııa ǵylymı-óndiristik ortalyqqa ólgen qazdyń synamasyn jiberdik. Ortalyqtyń táýelsiz saraptama qorytyndysynda joǵary patogendi N5N1 degen qus tumaýy dep kórsetilgen. Biraq ákimdik te, basqalary da bizdiń táýelsiz saraptamanyń qorytyndysyn qabyldamaı jatyr. Oblys ákiminiń birinshi orynbasary Marat Tasmaǵanbetovtyń qabyldaýynda boldyq. «Pasterellez bolsa da biz shyǵynnyń 50% jabamyz» dedi. Ony qashan, qaı ýaqytta tóleıtini jaıynda naqty aıtylmady. Qujat túrinde ony eshkim bermeıdi. Buǵan biz kelispeı jatyrmyz. Birinshiden, pasterellez ótemaqy tólenbeıtin aýrý. Sondyqtan 50% tóleý zańsyz áreket dep oılaımyn, — deıdi Janat Ǵabbasov.
Aýyl turǵynynyń aıtýynsha, olar 10 mln teńge shamasynda shyǵynǵa ushyrady. Qustar áli de qyrylyp jatyr.
Qazirgi ýaqytta Shahovskoe aýylyna shekteý sharalary engizildi.
Osy jaǵdaıǵa baılanysty QR Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi túsinik berdi.
— Synamalardy alý, tasymaldaý jáne zertteý tártibi naqty veterınarııalyq sanıtarlyq normalarmen retteledi. Bul talaptardy tek memlekettik veterınarııalyq qyzmet qana oryndaı alady. Veterınarııalyq zerthanalar mindetti túrde akkredıttelgen bolýy tıis, ýákiletti organ bekitken tizimge kiretin asa qaýipti aýrýlardy dıagnostıkalaý — memlekettik monopolııa. Osyǵan baılanysty turǵyndar jasaǵan zertteý hattamasy resmı dálel retinde qabyldanbady. Dál dıagnoz qoıý maqsatynda Kyzyljar aýdanynyń veterınarııalyq qyzmeti 10 qarashadan bastap búgingi kúnge deıin birneshe ret qan men patologııalyq materıaldyń synamalaryn alyp, olardy oblystyq veterınarııalyq zerthanaǵa jáne Astanadaǵy Veterınarııa boıynsha ulttyq referenttik ortalyǵyna jiberdi. Bul mekemelerde joǵary patogendi qus tumaýy, pasterellez, Nıýkasl aýrýy jáne salmonellezge qatysty zerthanalyq zertteýler júrgizildi. Biraq aýrý anyqtalmady. Al 26 qarashada Astanadaǵy Veterınarııa boıynsha ulttyq referenttik ortalyǵynan pasterellez boıynsha oń nátıje kelip tústi, — deıdi mınıstrlik ókilderi.
Mamandardyń aıtýynsha, qazir qustyń ólýin boldyrmaý maqsatynda Shahovskoe aýylynda pasterellezge baılanysty shekteý sharalary engizildi. Úı-úıdi aralap, mamandar qyrylǵan qusty esepke alyp, ony joıýmen aınalysyp jatyr. Qora-jaılar ǵa dezınfektsııa júrgizildi.
— Aýrý qustyń eti satylymǵa nemese dúkenderge túspeýi úshin Qyzyljar aýdanynyń bas veterınarııalyq ınspektory Shahovskoe aýylynan shyǵarylatyn qus etine, qaýyrsyn men mamyqqa veterınarııalyq anyqtamalar berýge resmı túrde tyıym saldy. Aýrý taralý qaýpin boldyrmaý maqsatynda Petropavldyń barlyq bazarlarynda veterınarııalyq ınspektorlar bekitildi, — deıdi mınıstrliktegiler.
Mamandardyń aıtýynsha, bıyl Qazaqstanda «qus tumaýy» tirkelgen joq. Al SQO-nyń Qyzyljar aýdanyndaǵy Býgrovoe aýylynda 4 688 bas úı qusy, Shahovskoe aýylynda 6 799 bas qus qyrylǵan.
Esterińizge salaıyq, buǵan deıin Býgrovoe eldi mekeninde qustardyń qyrylǵandyǵy týraly jazǵan edik.