SQO-da jyl basynan beri 100 bala enterobıozben aýyrdy

PETROPAVL. KAZINFORM – Soltústik Qazaqstan oblysynda enterobıozben aýyrǵandar sany artty. Bul dertti «las qoldyń aýrýy» dep te ataıdy. 

SQO sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamenti basshysynyń orynbasary Arman Kúshbasovtyń aıtýynsha, gelmıntozdar ishinde enterobıoz aýrýy oblys aýmaǵynda eń keń taralǵan. Bıylǵy jyldyń 5 aıynda 102 adamǵa osy dıagnoz qoıylǵan, 99 jaǵdaıda bala aýyrǵan. Bul ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 24% artyq.

– Enterobıoz – balanyń ishek jolynda jylanqurttar (nematodtar), atap aıtqanda ostrıtsalardyń parazıttik tirshiligine baılanysty paıda bolatyn keń taralǵan qurt aýrýy. Bul ınfektsııa kóbinese mektepke deıingi jáne bastaýysh mektep jasyndaǵy balalarda kezdesedi jáne qazirgi tańda balalardaǵy somatıkalyq aýrýlardyń týyndaýyna, sondaı-aq sozylmaly aýrýlardyń órshýine sebep bolatyn faktorlardyń biri retinde qarastyrylady.

Enterobıozben aýyratyn balalar men eresekter – ınfektsııanyń negizgi kózi ári rezervýary. Aýrý nájis jáne aýyz arqyly, ıaǵnı turmystyq jaǵdaıda jáne taǵam arqyly beriledi. Juqtyrǵan sátten bastap alǵashqy belgilerdiń paıda bolýyna deıin shamamen 12–14 kún ótedi, - deıdi Arman Kúshbasov. 

Mamannyń aıtýynsha, bul – kóbine balalar aýrýy. Buǵan olardyń jeke bas gıgıenasyn saqtamaýy, saýsaq sorý, tyrnaq tisteý, oıynshyqtardy aýyzǵa salý sııaqty ádetteri sebep bolady. Sondaı-aq sanıtarııalyq-gıgıenalyq talaptardyń oryndalmaýy da mańyzdy ról atqarady. 

– Enterobıozdyń eń jıi kezdesetin belgileriniń biri –túngi ýaqytta analdy aımaqtaǵy qyshý. Bul uıyqtar aldynda balanyń mazasyzdanýyna ákeledi. Qaraý kezinde perıanaldy aımaqtyń qyzarýyn, titirkenýin, qasylǵan jerler baıqalady. Keı jaǵdaıda ekzema nemese sýlanǵysh dermatıt te damýy múmkin.
Asqorytý júıesinde de ózgerister baıqalady: tábettiń tómendeýi, jıi ishi qatyp nemese ishi ótý, ishtiń kebýi, júrek aıný, qusý, keıde – salmaq joǵaltý jáne balanyń ósip-jetilýi baıaýlaýy múmkin, - deıdi Arman Kúshbasov.

Dárigerdiń aıtýynsha, enterobıozdy dıagnostıkalaý klınıkalyq belgilerge, epıdemıologııalyq jaǵdaılarǵa jáne zerthanalyq zertteýlerge súıene otyryp júrgiziledi. Qan taldaýynda jıi eozınofılderdiń joǵarylaýy baıqalady.

– Negizgi dıagnostıkalyq ádis – perıanaldy aımaqtan tańerteń, bala jýynar aldynda alynatyn qyryndy. Bul úshin jabysqaq lenta nemese maqta taıaqsha qoldanylady. Naqty nátıje alý úshin synama 2–3 kún aralyǵynda úsh ret qaıtalanady, bul dıagnostıkanyń dáldigin 90%-ǵa deıin arttyrady. Kádimgi nájis taldaýynda – koprogrammada qurt jumyrtqalary sırek kezdesedi, - deıdi maman.

Aýrýdyń aldyn alýda eń tıimdi shara – balalarǵa erte jastan bastap gıgıenalyq daǵdylardy úıretý. 

– Enterobıozdan dári-dármekter jáne mindetti túrde gıgıenalyq sharalardy saqtaý arqyly emdelýge bolady. Biraq bala qaıtadan ınfektsııa kózimen baılanysqa túsken jaǵdaıda aýrý juqtyrýy múmkin. 

Enterobıoz las qol aýrýy sanalatyndyqtan, balanyń tyrnaqtaryn qysqa kesip, dárethanadan keıin, tamaqtanar aldynda, serýendeýden keıin, tańerteń jáne keshke balany jýyp, ish kıimderin kúndelikti aýystyryp, saýsaqtaryn sorýǵa jáne tyrnaqtaryn tisteýge tyıym salý kerek, tósek-oryndardy jıi aýystyryp, kókónister men jemisterdi qoldanar aldynda muqııat jýý qajet, - deıdi Arman Kúshbasov. 

Mamannyń aıtýynsha, enterobıoz profılaktıkasy retinde adamdardyń belgili bir sanaty mindetti tekserýden ótedi. Olar: balabaqshaǵa baratyn balalar, medıtsına, tamaq ónerkásibi qyzmetkerleri jáne t.b., medıtsınalyq uıymdarǵa júgingender, aýrýmen baılanysta bolǵan adamdar jáne sý sport túrlerimen aınalysatyndar. 

Buǵan deıin SQO-da aýyl ákimi qoǵamdyq orynda mas júrgeni úshin jazalanǵanyn jazǵan edik.