SQO-da sarapshylar jańa alaıaqtyq tásilderdi atady
PETROPAVL. KAZINFORM – Elimizde sońǵy bes jylda 86 myń adam qarjy pıramıdasyna kirip, 37 mlrd teńgesinen aıyryldy.
Petropavlda qarjylyq alaıaqtyq máselesine arnalǵan ár sala mamandarynyń qatysýymen semınar ótti. «AMANAT» partııasy Soltústik Qazaqstan oblystyq fılıaly baspasóz qyzmetiniń málimetinshe, kezdesýge zeınetkerler men «Qaryzsyz qoǵam» jobasynyń qatysýshylary jınalyp, alaıaqtyq belgilerin anyqtaý jáne qorǵaný joldarymen tanysty.
SQO Polıtsııa departamenti kıberpol basqarmasynyń aǵa jedel ýákili Mılena Balatskaıanyń aıtýynsha, qazirgi tańda «fıshıng», «vıshıng» jáne «smıshıng» keń taralǵan alaıaqtyq tásilderge jatady. Alaıaqtar jalǵan siltemeler taratyp, bank ne memlekettik organ qyzmetkeri retinde qońyraý shalady, qupııa aqparatty aldap alýǵa tyrysady. Máselen jaqynda Petropavldyń 63 jastaǵy turǵyny «Ulttyq bank qyzmetkeriniń» nusqaýymen mobıldi qosymsha ornatyp, 740 myń teńgesinen aıyryldy.
- Alaıaqtar kóbine keshke habarlasyp, tez sheshim qabyldaýǵa ıtermeleıdi. Alaıda, bank ne polıtsııa qyzmetkeri eshqashan sizden SMS-kod, CVV-kod nemese belgisiz qosymshalardy júkteýdi suramaıdy, – deıdi Mılena Balatskaıa.
Polıtsııa derekterine súıensek, sońǵy ýaqytta alaıaqtar kommýnaldyq mekemeler, «Qazposhta» nemese arnaıy organdar atynan qońyraý shalatyn bolǵan. Sondaı-aq, 1414-ten kelgen SMS-kod arqyly «qyzmetti rastaý», jalǵan utys ne memlekettik járdemaqy jaıly habarlamalar arqyly zııandy siltemelerdi jiberetin bolǵan.
- Eshqashan beıtanys siltemege ótpeńiz, aqshaǵa qatysty kúmándi habarlamalarǵa senbeńiz. Kez kelgen jaǵdaıda bankke nemese tıisti organǵa tek resmı baılanys nómiri arqyly habarlasyńyz, – dedi polıtsııa ókili.
Ekonomıkalyq tergep-tekserý departamenti basqarmasynyń basshysy Vıktorııa Alpeeva 2021 jyldan bastap elimizde 99 qarjylyq pıramıda taratylyp, 86 myń adamnyń zardap shekkenin aıtty. Osy jyldar aralyǵynda kelgen shyǵyn 37 mlrd teńgeden asqan.
Onyń aıtýynsha, qarjylyq pıramıdalarǵa tán belgi - orasan zor tabys týraly ýáde beredi, jańa salymshylardy tartýǵa yntalandyrady, keremet jarnama jáne lıtsenzııanyń joqtyǵy. Jobany QR Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttiginiń resmı saıtynan nemese «Baiqa, piramida!» Telegram-boty arqyly tekserýge bolady.
Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttiginiń óńirlik ókilderi basqarmasynyń basshysy Dına Tileýbaevanyń aıtýynsha, alaıaqtar deepfake tehnologııasynyń kómegimen adamnyń beınesin qoldan jasap, bıometrııalyq sáıkestendirýden ótip, onyń atyna nesıe rásimdeı alady. Bul qaýiptiń aldyn alý úshin onlaın-qaryzdar bıometrııalyq rastaýsyz berilmeıdi jáne Ulttyq bank janynan antıfrod-ortalyq quryldy.
Sarapshylar jınalǵandardy ońaı oljaǵa senbeýge, aqparatty tekserip baryp áreket etýge jáne bul bilimdi jaqyndaryna da úıretýge shaqyrdy.
Buǵan deıin Almatyda kıber alaıaqtardyń áreketi toqtatylǵanyn jazǵan edik.
