SQO-da bıyl sozylmaly vırýsty gepatıttiń 80 jaǵdaıy tirkeldi
SQO sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamenti baspasóz qyzmetiniń málimetinshe, jyl basynan beri qaýipti vırýsty 80 adam juqtyrǵan.
Vırýsty gepatıtter – jıi kezdesetin jáne qaýipti juqpaly aýrýlar. Gepatıt vırýstarynyń A, B, C, D jáne E degen bes túri bar.
«Vırýsty gepatıtter bir-birinen aıtarlyqtaı erekshelenedi, ártúrli vırýstardan týyndaıdy, eń aldymen adamnyń baýyryna áser etedi jáne onyń qabynýyn týdyrady. Bul jaǵdaıda aǵzada zat almasý buzylady.
Vırýsty gepatıt aýrý adam nemese vırýs tasymaldaýshydan juǵady. A jáne E gepatıt vırýstary ishek ınfektsııasy retinde lastanǵan ónimder jáne sýmen, las qoldar arqyly taralady. A jáne E gepatıtiniń vırýsy naýqastyń nájisimen sý men topyraqqa taraıdy, adamnyń kir qolynan turmystyq zattarǵa juǵyp, taǵamǵa túsedi. Jazdyń aıaǵynda jáne kúzgi kezeńde aýyratyndar sany artady», - deıdi departamenttiń ınfektsııalyq jáne parazıttik aýrýlardy epıdemıologııalyq baqylaý bóliminiń basshysy Saltanat Bekqojına.
Mamannyń aıtýynsha, V, S jáne D vırýsty gepatıtinde vırýstar aǵzadan ishek arqyly shyqpaı, ol aýrý kezinde qanǵa enedi. Gepatıtpen aýyrǵan birqatar adamda ol ómir boıy saqtalady. Sondyqtan, V gepatıtin buryn aýyrǵan, qazir aýrý belgisi joqtar da taratýy múmkin.
«Vırýs qan arqyly, teridegi jara nemese basqa da bıologııalyq suıyqtyqtar arqyly berilýi múmkin. Infektsııa ádette nashaqorlarda lastanǵan ıneler arqyly, kezdeısoq jynystyq qatynas kezinde, naýqaspen nemese vırýs tasymaldaýshymen ortaq jeke zattardy (qaıshy, ustara jáne t.b.) paıdalaný kezinde juǵady. Eger anasy juqtyrǵan bolsa, balasyna juǵýy múmkin. V gepatıtimen barlyq jastaǵy adamdar aýyrady, biraq kóbinese jasóspirimder men jastar juqtyrady.
Gepatıt aýrýynyń negizgi belgileri – deneniń sarǵysh tartýy. Sondaı-aq, taǵamnan bas tartyp, júrek aınıdy, tábet tómendeıdi, teri qyshıdy. Býyndar aýyrýy múmkin, temperatýra, jótel, murynnan sý aǵý paıda bolýy múmkin. Zár kúńgirt, qara shaıdyń túsindeı bolady jáne nájistiń túsi ózgeredi. Kóbinese sarǵaıý paıda bolmaýy múmkin. Aýrýdyń bul nusqasy vırýstyq gepatıttiń sarǵaıýsyz túri dep atalady», - deıdi dáriger.
Jiti vırýsty gepatıtpen aýyratyn naýqastardy juqpaly aýrýlar aýrýhanasynda emdeý kerek. Aýrý, tipti bastapqyda jeńil ótse de, kútpegen jerden syrqattyń hali nasharlap, ómirge qaýip tóndirýi múmkin. Sonymen qatar, naýqas basqalarǵa qaýipti. Gepatıtti emdeýde eń bastysy – dıeta. Ony aýrýhanadan shyqqannan keıin de bir jyl ustaý kerek bolady.
«Vırýsty gepatıttiń aldyn alýdyń joly - sanıtarııalyq-gıgıenalyq erejelerdi saqtaý. Dárethanaǵa barǵannan keıin jáne tamaqtanar aldynda qoldy muqııat jýý, ózen, toǵan, kóldiń sýyn qaınatpaı ishpeý, jemisterdi, kókónisterdi ashyq sý qoımasynyń sýymen jýýǵa bolmaıdy. Kezdeısoq jynystyq qatynastan aýlaq bolyńyz jáne esirtki qoldanbańyz. Turmysta tek qana jeke gıgıena kerek-jaraqtaryn paıdalaný kerek», - deıdi Saltanat Bekqojına.
