SQO-da bıyl 900-den astam adam ıt qaýyp, medıtsınalyq kómekke júginýge májbúr bolǵan
28 qyrkúıek - Dúnıejúzilik qutyrmaǵa qarsy kúres kúni. Juqpaly aýrýlardyń ishinde qutyrma nemese gıdrofobııa asa qaýipti, eger alǵashqy saǵattarda juqtyrǵan adamǵa qajetti kómek kórsetilmese, ol sózsiz qaıtys bolady.
«SQO-da epızootııalyq belsendilik qysqy-kóktemgi kezeńde artady, ádette qaýipti vırýs jabaıy janýarlar eldi mekenderge kirgende taraıdy, olar ıt-mysyqqa, aýyl sharýashylyǵy janýarlaryna juqtyrady. Odan qutyrmany adamdardyń juqtyrý qaýpi artady.
Óńirde tıisti profılaktıkalyq jumystyń arqasynda 1998 jyldan beri adamdardyń qutyrmamen aýrýy tirkelgen joq. Desek te bıyl janýarlar qapqan 907 adam medıtsınalyq kómekke júgindi. Oblys boıynsha halyqtyń antırabııalyq kómekke júginýi 14,1 % tómendegeni baıqalady», - deıdi SQO
sanıtarııalyq- epıdemıologııalyq baqylaý departamentiniń asa qaýipti
ınfektsııalardy jáne týberkýlezdi epıdemıologııalyq qadaǵalaý bóliminiń basshysy ıÝlııa Gaısına.
Mamannyń aıtýynsha, ınfektsııa janýarlar qapqannan keıin silekeıdiń jaralarǵa, syzattarǵa, sondaı-aq kózdiń, murynnyń, aýyzdyń shyryshty qabattaryna ený arqyly taralady.
«Qutyrma aýrýy bar janýar birden baıqalady. Olar sýdan qorqady, silekeıi aǵyp, agressıvti bolady, sondaı-aq sal bolyp qalýy múmkin. Aýrýdyń alǵashqy kúnderi ıtter jata berip, tamaqtanýdan bas tartady, jasyrynady, úıden qashyp ketýi múmkin. Sodan keıin qozý kezeńi bastalady, onda olar adamdar men janýarlarǵa shabýyl jasaıdy, ishe almaıdy, sebepsiz úredi, daýysy qarlyǵady. Mysyqtar aýrýdyń alǵashqy kúnderinen bastap agressıvti, adamdarǵa shabýyl jasaıdy. Aýrý túlkiler adamdarǵa jaqyndap, qolǵa ustatady. Aýrý janýarlarda qozý kezeńin sal basý almastyrady», - deıdi ıÝlııa Gaısına.
Eldi mekenderde qutyrma belgileri bar jabaıy janýarlar paıda bolǵan jaǵdaıda olardyń úı janýarlaryna jaqyndaýyna jol bermeı, ınfektsııanyń taralýynyń aldyn alý jónindegi is-sharalardy uıymdastyratyn veterınarııalyq mamanǵa turǵylyqty jeri boıynsha dereý habarlaý qajet.
«Eger de janýar qaýyp alsa, birinshiden, ol jerdi dereý sabynmen jýý kerek. 10 mınýt boıy jýǵan jón. Tereń jaralardy suıyq sabyndy sýmen, sol jerge, mysaly shprıtspen berý arqyly jýý usynylady. Jara ornyn kúıdirýdiń qajeti joq. Osydan keıin dereý jaqyn mańdaǵy medıtsınalyq pýnktke dárigerlik kómekke júginýińiz kerek. Emhanada profılaktıkalyq egý kýrsy tegin júrgiziledi.
Qutyrmamen kúrestiń eń tıimdi joly – ekpe alý. Immýndaý kezeńinde aqýyzdar men dárýmenderge baı kúsheıtilgen tamaqtaný usynylady, sýyqqa tońýdan, qyzyp ketýden, deneniń shamadan tys sharshaýynan, sonymen qatar alkogoldi ishimdikterden aýlaq bolý kerek», - deıdi dáriger.
ıÝlııa Gaısınanyń aıtýynsha, qutyrmamen aýyrǵan adam sózsiz qaıtys bolatynyn este ustaǵan jón. Aýrý emdelmeıdi, biraq vaktsınany engizý arqyly ony boldyrmaýǵa bolady.
Foto: arcpublishing.com