Soltústik Qazaqstan oblysynda 112,4 mlrd teńge bıýdjet qarjysy tıimsiz josparlanǵan
ASTANA. KAZINFORM – Joǵary aýdıtorlyq palata Soltústik Qazaqstan oblysyna bólingen bıýdjet qarajaty men memlekettik aktıvterdiń paıdalanylý tıimdiligine júrgizilgen aýdıttiń qorytyndyyn jarııalady.
Júrgizilgen tekserý sońǵy bes jylda óńir negizgi áleýmettik-ekonomıkalyq kórsetkishterdi oryndaǵanyn kórsetti. Jalpy óńirlik ónim 2020 jyldan beri 69%-ǵa artqan, jumyssyzdyq deńgeıi 0,4%-ǵa tómendegen. Turǵyn úı qory da 600 myń sharshy metrge ósken.
Sonymen birge, aýdıt óńirdiń ómir sapasyna áser etetin jáne ekonomıkalyq damýdy tejeıtin birqatar máselelerdi anyqtady.
- Oblysta halyqtyń tabıǵı ósimi tómendep, teris kóshi-qon saldosy saqtalyp otyr.
Bilim berý salasynda úsh aýysymdy jáne apatty jaǵdaıdaǵy mektepter máselesi sheshilmegen. 17 mektepte sport zaly joq, 24 mektep pándik kabınettermen qamtamasyz etilmegen.
Medıtsına salasynda ǵımarattardyń shamamen 74%-y tozǵan, - dep jazylǵan palata aqparatynda.
Kásipkerlik sýbektileri sany artqanymen, olardyń JÓÓ-degi úlesi tómendegen.
Joǵary aýdıtorlyq palatanyń tóraǵasy Álıhan Smaıylov kóterme jáne bólshek saýda kásiporyndarynyń kirisi aıtarlyqtaı kemigenin atap ótti. Memlekettik kirister komıtetiniń deregine sáıkes, bul kórsetkish 100 mlrd teńgege azaıǵan.
«Demek, óńirdiń saýda salasyndaǵy salyqtyq áleýeti tómendegen. ıAǵnı salyq az tólengen, bul óz kezeginde jergilikti bıýdjettiń áleýmettik ınfraqurylymdy damytý múmkindigin shektedi. Kóleńkeli sektor artqan bolýy yqtımal, bul baǵytta jumys júrgizý qajet», — dedi Álıhan Smaıylov.
Ekonomıka jáne qarjy basqarmalary arasyndaǵy ókilettikterdiń kelisilmeýi bıýdjet josparlaýynda alshaqtyq týǵyzǵan. Bıýdjet zańnamasy saqtalmaı, jalpy quny 56 mlrd teńgeni quraıtyn 11 joba josparlanǵany anyqtaldy.
Strategııalyq nysan – «Qyzyljar» AEA nazardan tys qalǵan. Injenerlik ınfraqurylymnyń bolmaýy birqatar obektilerdiń ýaqytynda iske qosylmaýyna sebep bolǵan.
Sonymen qatar, basymdyǵy tómen jobalarǵa qarajat bólingen:
– ákimshilik ǵımarattardy rekonstrýktsııalaýǵa – 7,3 mlrd teńge,
– teatr qurylysyna – 7 mlrd teńge.
Oblystaǵy 38 tirek aýyl ortalyqtandyrylǵan sapaly aýyz sýmen qamtamasyz etilmegen. Salynǵan 79 nysannyń 22-si (10 mlrd teńge) paıdalanýshy uıymdarǵa berilmegen.
Kólik ınfraqurylymyn damytý jetkiliksiz deńgeıde: jolaýshylar kóligin damytýdyń keshendi shemasy joq, jol qaýipsizdigine monıtorıng tolyq júrgizilmeıdi.
«Soltústik» áleýmettik-kásipkerlik korporatsııasynyń qyzmeti tıimsiz dep tanyldy.
– Birlesken kásiporyndar qurý 1 mlrd teńgege jýyq shyǵynǵa ákelgen.
– Beıindi emes aktıvterdi ustaý – 610 mln teńge,
– Óńirlik turaqtandyrý qorlarynyń qarajatyn paıdalaný 298 mln teńge shyǵyn týǵyzǵan.
– Býhgalterlik esepte 24 mlrd teńgeden astam buzýshylyq tirkelgen.
- 5,5 mlrd teńge somasyna bir kózden satyp alý arqyly sharttar jasasý jáne qosalqy merdigerlikke qoıylǵan shekteýlerdi saqtamaý derekteri anyqtalǵan, - der kórsetti tekseris nátıjesi.
Aýdıt qorytyndysy mynadaı:
– 28,3 mlrd teńgege qarjylyq buzýshylyq;
– 112,4 mlrd teńge bıýdjet qarajatynyń tıimsiz josparlanýy jáne paıdalanylýy;
– 111 materıal ákimshilik is qozǵaýǵa jiberilgen;
– Birqatar materıal quqyq qorǵaý organdaryna tapsyrylmaq.
Joǵary aýdıtorlyq palata anyqtalǵan buzýshylyqtardy joıý, laýazymdy tulǵalardy jaýaptylyqqa tartý jáne zańnamaǵa qajetti ózgerister engizý máseleleri vedomstvonyń baqylaýynda bolatynyn habarlady.
Aıta keteıik, SQO-da mekeme býhgalteri 17 mln teńge bıýdjet qarajatyn ıemdegeni úshin sottaldy.