Shymkenttiń salyq organdary kásipkerlerge zańsyz aıyppul salǵan
Shymkent qalasynyń salyq organdary kásipkerlerge 1 000 AEK-ten (nemese 2022 jylǵa 3 063 000 teńgeden) aspaıtyn mámileler kezinde qolma-qol aqsha tóleýge múmkindik beretin «Tólemder jáne tólem júıeleri týraly» Zańnyń normasyn buza otyryp, olarǵa aıyppul salǵan. Osylaısha bıznes jappaı jáne negizsiz ákimshilik jaýapkershilikke tartylǵan.
«Atameken» UKP salyq salý departamentiniń dırektory Jeńis Janbolatovanyń aıtýynsha, salyq organdary kásipkerlerdiń 1000 AEK-ten aspaıtyn somasy bar árbir mámilesine kúmán keltirýi úlken másele bolyp tur. Salyq organdary tólemderdi biriktirip, QR Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly kodeksiniń 266-babyn zańsyz qoldanyp, kásipkerlerge qolma-qol tólem somasy 1000 AEK mólsherinen asyp ketken jaǵdaıda mámile somasynyń 5% kóleminde aıyppul salǵan.
«Mysaly, jalpy somasy shamamen 406 mln teńge bolatyn túrli tıptegi taýarlar jáne túrli merzimde 16 túrli jetkizýshimen jasalǵan 178 derbes kelisimshartty bir mámilege biriktirip jibergen. Al aıyppul somasy 20 mln teńgeden asqan. Jaǵdaı kún saıyn asqynyp barady. Shymkent kásipkerleri arasynda shıelenis údep keledi», – deıdi Jeńis Janbolatova.
Spıker QR Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly kodeksiniń 266-baby sýbekt esep aıyrysý kelisimsharttaryn buzýǵa jol bergen jaǵdaılarǵa, atap aıtqanda 1 000 AEK somasynan asatyn qolma-qol aqshasyz tártippen esep aıyrysý úshin ǵana ákimshilik jaýapkershilikti kózdeıtinin aıtty. Demek, ákimshilik quqyq buzýshylyq quramynyń shegi zańnamada kórsetilgen talapta ǵana qoldanylýy tıis.
Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly kodeksiniń 2-babyna sáıkes, ákimshilik jaýaptylyqtyń negizi – kodekstiń erekshe bóliginde kózdelgen quqyq buzýshylyq quramynyń barlyq belgisin qamtıtyn is-áreket jasaý bolyp sanalady. Sondyqtan salyq organdary eseptegen buzýshylyqtar ákimshilik quqyq buzýshylyq quramyn túzbeıdi.
Osy erejege qaramastan memlekettik kiristerdiń aýmaqtyq organdary zańnama normalarynyń talaptaryn asyryp, mámilelerdi bólshekteý týraly negizsiz qorytyndylardy qoldana otyryp, keńeıtilgen túrde túsindiredi. Bul mámileler boıynsha azamattyq zańnamada da shekteý joq.
Nátıjesinde Azamattyq kodekstiń 2-babynda, sondaı-aq kásipkerlik sýbektileriniń isterine memlekettiń zańsyz aralasýyna jol bermeý týraly kásipkerlik kodekstiń 18-babynda bekitilgen kelisimsharttar derbestigi, jeke isterge bireýdiń óz betinshe aralasýyna jol bermeý, azamattyq quqyqty kedergisiz júzege asyrý qajettiligi týraly negizgi qaǵıdat buzylyp otyr.
«Atameken» Ulttyq kásipkerler palatasy bul másele olardyń jiti nazarynda ekenin, al oryn alǵan jaǵdaı Qarjy mınıstrligine joldanatynyn atap ótken.