«Shyǵysta tender daýy shyr aınaldyryp tur» - baspasózge sholý
***
«Qazaqstan Prezıdenti syı-qurmetten kende emes, árıne. Degenmen, álem áleýmetiniń aldynda birneshe márte eńbegi elenip, abyroıy asqaqtap jatsa, qalaısha aıryqsha atap ótpessiń?! Al árbir tapsyrylǵan syı-sııapat jahan jurtynyń Qazaq eli basshysyn moıyndaǵany, al basshysyna degen iltıpat búkil elge degen qadir-qurmet bolsa kerek-ti»,-dep jazady «Egemen Qazaqstan» basylymy. Ótken bir aptanyń ishinde Elbasyna álemdik deńgeıdegi eńbegin elegen eki birdeı halyqaralyq syılyq tapsyryldy. Onyń biri - Jahandyq dıalog jáne yntymaqtastyq ortalyǵynyń syılyǵy bolsa, ekinshisi - Qytaıǵa memlekettik sapary barysynda Aspanasty eli tabystaǵan «Jibek joly beıbitshilik syılyǵy».Elbasyna Jahandyq dıalog jáne yntymaqtastyq ortalyǵynyń syılyǵy kúni keshe ǵana elimizde dúrkirep ótken álemdik mańyzy zor iri halyqaralyq shara - Astana ekonomıkalyq forýmy barysynda tapsyryldy. Bul syılyq Qazaqstan basshysyna 2013 jylǵy «Áleýmettik bıznes-dıalogty nyǵaıtýǵa qosqan úlesi» úshin berildi. Al aıryqsha atap ótkimiz keletin halyqaralyq máni, saıası salmaǵy zor, mańyzdy marapat - «Jibek joly beıbitshilik syılyǵy» Prezıdent Nursultan Nazarbaevqa Qytaıǵa memlekettik sapary barysynda berildi. Qytaıdyń beıbitshilikti jaqtaýshy uıymdary men jekelegen tulǵalary bul syılyqqa Qazaqstan Prezıdentin Jibek joly rýhyn bıiktetkeni, ózara senimdi, dostyqty, yntymaqtastyqty nyǵaıtqany, álem elderimen birge ósip-órkendeýge, tatýlyqqa jáne ortaq damýǵa yqpal etkeni úshin laıyq dep taýypty. Osy máseleni arqaý etken maqala « Elbasy - «Jibek joly beıbitshilik syılyǵynyń» alǵashqy ıegeri» degen taqyryppen berilgen.
Osy basylymda «Kolýmbııa - mańyzdy seriktesimiz» atty materıal basyldy. Jaqynda beıne konferentsııa pishiminde Qazaqstan - Kolýmbııa SІM-aralyq saıası keńesiniń ekinshi otyrysy ótkizildi. Otyrysqa Qazaqstan Syrtqy ister mınıstriniń orynbasary Erjan Ashyqbaev pen Kolýmbııa Syrtqy ister mınıstriniń orynbasary Pattı Londono teń tóraǵalyq etti. Keńestiń kún tártibi boıynsha ekijaqty jáne kópjaqty mańyzdy máseleler qarastyryldy. Taraptar ózara tıimdi syrtqy saıasat, quqyq qorǵaý jáne mádenı-gýmanıtarlyq salalardaǵy yntymaqtastyqty damytýdy jalǵastyrý nıetin rastady, sondaı-aq, óńirlik jáne halyqaralyq uıymdardyń aıasyndaǵy ózara yqpaldastyqty joǵary baǵalady. Kolýmbııa Qazaqstannyń Latyn Amerıkasyndaǵy mańyzdy seriktesi bolyp tabylady. Sońǵy úsh jylda joǵary deńgeıdegi ókilderdiń qatysýymen onnan asa ekijaqty is-sharalar ótkizildi. Bogota Astanany bizdiń aımaqtaǵy basty seriktes retinde qarastyrady, munyń dáleli Kolýmbııa Úkimetiniń 2013 jyly Qazaqstan azamattary úshin birjaqty tártipte vızasyz rejimdi engizý týraly sheshimi bolyp tabylady
***
«Aıqyn» basylymynyń búgingi sanynda «Umyt bolǵan ulttyq taǵamdar dastarqanǵa qashan jetedi» degen taqyryppen maqala shyqty.Jylqy jyly jańalyqtarynyń biri Astanada QR Prezıdenti janyndaǵy Áıelder isteri jáne otbasylyq-demografııalyq saıasat jónindegi ulttyq komıssııanyń qoldaýymen qurylǵan «OTBASYM» Ulttyq qundylyqtar ortalyǵy uıymdastyrǵan «Umyt bolǵan ulttyq taǵamdardy jańǵyrtý» atty is-shara boldy. «Bulaı deýimizge sebep, álemdik as máziri adam basyn aınaldyra bastaǵan tusta ulttyq as túrleriniń de básekege qanshalyqty qabilettiligin kórsetkeni jáne ony damytýǵa qandaı múmkindikter bary sarapqa salynǵandyǵy.Kózben kórmesek te, elden estýimizshe is-shara barysynda bylamyq, jaýjúrek, úlpershek, kómesh, ásip, jórgem, súbe sııaqty jeti túrli taǵamnyń jasalý joly tanystyrylyp, ár astyń adam aǵzasyna paıdaly jaqtary sóz bolǵan»,dep jazylǵan maqalada. Joba avtory - «Otbasym» ulttyq qundylyqtar ortalyǵy tóraıymynyń orynbasary Kamal Álpeıisovanyń aıtýyna qaraǵanda, jeti túrli ulttyq taǵamdardyń retseptin jasaý úshin mamandar birneshe oblysqa saparǵa shyqqan. Solardyń ishinen adamnyń ómirge kelýinen bastap qartaıǵanǵa deıingi aralyqta azyq etetin 7 taǵam iriktelgen.
Osy gazettiń jazýynsha, Shyǵys Qazaqstan oblysynda jemqorlyq deregi kóbeıip barady. 2011 jyldan bastap aǵymdaǵy jyldyń birinshi toqsanyna deıin aımaqta 450-ge tarta túrli laýazym ıeleri Tártiptik keńestiń talqysyna túsip, jaýapkershilikke tartylǵan. Olardyń arasynda 243 ákimdik, 48 ishki ister organdarynyń qyzmetkerleri men túrli memlekettik mekemelerde jumys isteıtin 135 qyzmetker de bar. Málimetterge qaraǵanda «tártipsizdikten» ákimdik pen polıtsııa kósh bastap keledi. Prokýratýra zańdy belden basyp júre beretin shyǵystaǵy tártipsiz sheneýnikterge qatysty 190 ret tekserý júrgizip, 2 300-den astam zań buzýshylyqtardy anyqtaǵan. Bas prokýratýranyń saraptaýynsha, zań buzýshylyqtyń basym bóligi tenderge baılanysty eken. Bul jaıynda «Shyǵysta tender daýy shyr aınaldyryp tur» atty taqyryppen jarııalanǵan maqaladan bile alasyzdar.
***
«Ana tili» gazetiniń sońǵy sanynda «Óleń «kóldeneń kók attynyń» ermegi emes» degen kólemdi maqala berilgen. «Qazaq tilindegi aýdarma máselesi zııaly qaýym, jurtshylyq tarapynan jıi talqylanyp, keńinen sóz bolyp keledi. Meniń bilýimshe, aýdarma til biliminiń eń bir kúrdeli salasy. Onyń sheberi bolý úshin aýdarmashy maman eki tildiń zańdylyqtaryn birdeı bilýi tıis. Olaı bolmaǵan jaǵdaıda, aýdarmadaǵy biliksizdik birden baıqalyp qalady. Mundaı mysaldar kúndelikti ómirde az kezdespeıdi. Qujat mátinderinde nemese teledıdardaǵy jarnamalarda, kınofılmderde, t.b. salalyq mátinderge nazar aýdarsańyz, aýdarma sapasynda qandaı da bir shıkiliktiń baıqalyp qalatyny qupııa emes. Orysshasy túsinikti, anyq bolyp jazylyp tursa, qazaqsha jazylǵan mátin oıdaǵydaı bolmaı shyǵatyny qalaı? Nelikten? Másele tilde me? Joq, másele tilde emes. Qazaq tiliniń múmkindigi, sózdik qory álemdik klassıkaǵa jatatyn ádebı-kórkem týyndylardy aýdarýǵa jetkende, jarnama nemese kınostsenarıı mátinderin talapqa saı aýdarýǵa jetpeıdi dep aıta almas edik»,-dep jazady maqala avtory.
***
«Ekspress-K» basylymynyń búgingi sanynda « Farsh nevozmojno prokrýtıt nazad, ı mıaso ız kotlet ne vosstanovısh» atty maqala jarııalandy. "Qarashyǵanaq Petroleým Opereıtıng B.V." sheteldik konsortsıýmynda jumys isteıtin 400 qazaqstandyq jumysshy kásiporynnyń bas dırektory Damıano Ratıge baǵyttalǵan petıtsııaǵa qol qoıdy. Olarǵa konsortsıým ashanasyna shetelden jetkiziletin etten jasalatyn taǵamdar unamaıtyn kórinedi. Jumysshylardyń paıymynsha, sheteldik ónim tamaqtyń dámdik sapasy jaǵynan otandyq sıyr etimen básekelese almaıdy. Sebebi, esh bıoqospalarsyz ósirilgen elimizdegi maldyń etine úırengen qazaqstandyqtar sheteldik et ónimderin taǵam retinde kórgisi kelmeıdi eken.
