Shetelge saıahatqa shyqqanda neni este ustaǵan jón

PETROPAVL. KAZINFORM – Shetelge saıahatyńyz jaqsy esteliktermen jadyńyzda saqtalsyn deseńiz, qarapaıym erejelerdi umytpańyz.

Jaz mezgili – saıahat pen demalystyń ýaqyty. Bul kezeńde kóptegen azamat shetelge týrıstik saparǵa attanady. Alaıda, basqa memleketke jolǵa shyqqanda densaýlyqqa qatysty qaýipter de arta túsetinin esten shyǵarmaǵan jón. Ásirese, tropıkalyq aımaqtarda kezdesetin juqpaly aýrýlardyń taralý qaýpi joǵary.

Soltústik Qazaqstan oblysynyń sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamenti asa qaýipti ınfektsııalardy jáne týberkýlezdi epıdemıologııalyq qadaǵalaý bóliminiń bas mamany Tolqyn Qajenova mańyzdy jadynama týraly aıtty.

- Qazirgi ýaqytta ylǵaldy klımatqa jáne tropıkalyq aýrýlardyń joǵary kontsentratsııasyna baılanysty Afrıka, Ońtústik Amerıka, Ońtústik-Shyǵys Azııa qaýipti elderdiń qatarynda. Bul elderde bezgek, tyrysqaq, denge qyzbasy sııaqty qaýipti ınfektsııalar tez juǵady. Bul juqpaly aýrýlar Qazaqstanǵa tán emes bolǵanymen, shetelden ákeliný qaýpi bar. Aýyrǵan jaǵdaıda aýyr ótip, emdeýde qıyndyqtar týyndaýy múmkin. Sondyqtan saparǵa shyqpas buryn mindetti túrde barar eldiń epıdemıologııalyq jaǵdaıymen tanysyp, dárigerden aldyn ala profılaktıkalyq keńes alý qajet. Juqtyrýdyń negizgi joldaryna lastanǵan sý men taǵam, masalardyń shaǵýy, naýqas adamdarmen tikeleı baılanys jáne jynystyq jol jatady. Mysaly, tyrysqaqtan saqtaný úshin tek bótelkedegi nemese qaınatylǵan sý ishý, kókónister men jemisterdi muqııat jýyp, qaınaǵan sýmen shaıyp paıdalaný, qoldy jıi sabynmen jýý – basty talaptardyń biri», - deıdi departamenttiń asa qaýipti ınfektsııalardy jáne týberkýlezdi epıdemıologııalyq qadaǵalaý bóliminiń bas mamany Tolqyn Qajenova.

Mamannyń aıtýynsha, Afrıka, Azııa, Latyn Amerıkasy sııaqty elderge saıahattap barǵanda bezgek pen denge sekildi masa arqyly taralatyn aýrýlar bar. Olardan qorǵaný úshin jabyq kıim kıip, terini jándikterden qorǵaıtyn repellentter jaǵý, moskıt torlaryn paıdalaný, sondaı-aq fýmıgatorlar men arnaıy aerozolderdi qoldaný qajet. Aýrý belgileri baıqalǵan jaǵdaıda, óz betinshe emdelýge bolmaıdy – dereý dárigerge qaralǵan jón.

- Sonymen qatar, jolǵa shyǵar aldynda jeke qorǵanys quraldary men dárilik qobdıshany daıyndap alý mańyzdy. Jaýapkershilikpen qarasańyz, demalysyńyz tek jaǵymdy ásermen ǵana emes, densaýlyǵyńyzdy nyǵaıtýmen de este qalady, – deıdi sanıtar dáriger.

Buǵan deıin Petropavldan Mysyrǵa tikeleı reıs qaıta jandanǵanyn jazǵan edik.