Shekarashylar – el shebiniń qalqany

ASTANA. KAZINFORM – 18 tamyz – shekarashylar kúni. Elimizdiń tynyshtyǵy úshin kirpik qaqpaı jurt múddesin árdaıym basty orynǵa qoıatyn azamattardyń aıtýly merekesi.

Qazaqstanda 18 tamyz – shekarashy kúni mereke bolyp 2012 jylǵy 28 tamyzdaǵy Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń №372 Jarlyǵymen bekitilgen.

- «Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy kásibı jáne ózge de merekeler týraly» 1998 jylǵy 20 qańtardaǵy №3827 Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Jarlyǵyna tolyqtyrý engizý engizilsin. Atalǵan Jarlyqpen bekitilgen Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy kásibı jáne ózge de merekeler tizimi mynadaı 171-tarmaqpen tolyqtyrylsyn, 18 tamyz – shekarashy kúni,- delingen qujatta.

Memlekettik shekarany qorǵaý shekaralyq keńistikte Qazaqstan Respýblıkasynyń ulttyq qaýipsizdigin qamtamasyz etýden turady jáne ony Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti men ýákiletti organdar óz quzyreti sheginde saıası, quqyqtyq, uıymdastyrýshylyq, ekonomıkalyq, shekaralyq, áskerı jáne ózge de sharalardy qoldaný jolymen iske asyrady.

Memlekettik shekarany qorǵaýǵa Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattary men uıymdary qatysa alady.

Shekara qyzmeti birneshe baǵyttan turady:

• Memlekettik shekarany qorǵaý jáne kúzetý;
• Memlekettik shekara arqyly ótkizý (memlekettik shekara arqyly adamdardy, kólik quraldaryn, júk pen taýar ótkizý);
• Shekaralyq baqylaý;
• Memlekettik shekara rejımin qamtamasyz etý;
• Shekara rejımin baqylaý;
• Ótkizý pýnktteri rejımin baqylaý;
• Aýmaqtyq jáne ishki sý rejımin baqylaý;
• Kontınenttik qaırań rejımin baqylaý;
• Shekaradaǵy tosyn oqıǵalardy sheshý;
• Sheteldegi mekemelerdi fızıkalyq qorǵaý.

Ulttyq qaýipsizdik komıtetiniń Shekara qyzmeti memlekettik shekarany kúzetý men qorǵaýdy qamtamasyz etý aıasynda quzyrly organdarmen birlesip árekettesedi.

Resmı málimetke súıensek, bıyl 6 aıdyń ishinde shekara keńistiginde Qazaqstan Respýblıkasynyń zańyn buzǵan 5 359 azamat ustaldy, onyń ishinde 4 696 shetel azamaty bar.

Memlekettik shekara arqyly 1 569 zańsyz ótý faktisiniń joly kesildi, atap aıtqanda:

• 62 – qarý men oq-dári;
• 22 – dinı ádebıet (346 dana);
• 470 – jalpy quny 6,8 mln teńgeden asatyn janar-jaǵarmaı;
• 837 – jalpy quny 2,8 mlrd teńgeden astam tutyný taýarlary;
• 178 – jalpy quny 1,5 mlrd teńgeden astam shetel valıýtasy.

Sondaı-aq shekarashylar 58 brakonerlik faktiniń aldyn aldy:

- 25 dana júzý quraly;

- jalpy uzyndyǵy 20 shaqyrymdyq aý tárkilendi.

Osylaısha, shekara qyzmeti shamamen 34 mln teńge zalaldyń jolyn kesti.

Aıta keteıik, elimizde shekara qyzmeti jaıly «Otan saqshysy – el shebinde» atty aptalyq gazet shyǵady.

Taıaýda ǵana Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń shekaralyq ınfraqurylymdy jańǵyrtý jónindegi tapsyrmasyn oryndaý sheńberinde Qyrǵyzstanmen shekarada ornalasqan «Qordaı» ótkizý pýnktinde Qgate avtomattandyrylǵan tólqujattyq qadaǵalaý júıesi pılottyq rejımde engizildi. Qgate júıesi shekaradan ótý ýaqytyn bir jarym mınýtqa deıin qysqartty.

Sondaı-aq bıyl shildede júk kólikterin Qazaqstan men Qytaı shekarasynan júrgizýshisiz ótkizetin aqyldy keden iske qosyldy. 

Eske sala ketsek, birneshe jyl buryn shekara qyzmetiniń 30 jyldyǵyna oraı aýqymdy sholý jasaǵan edik.