Shatyrdyń tóbesi – Ras-ál-Haıma qazaqstandyq týrısterge ne usynady
RAS-ÁL-HAIMA. KAZINFORM – Birikken Arab Ámirliginiń Ras-ál-Haıma qalasy qazaqstandyqtar arasynda tanymal baǵytqa aınalyp keledi. Ótken jyly onda 65 myń otandasymyz baryp, Qazaqstan týrısteri jıi kelgen TOP-3 memleket qataryna engen. Ras-ál-Haıma ámirligi týrızmdi damytý basqarmasynyń bas dırektory Rakı Fıllıps qazaqstandyqtar qandaı kórikti oryndarǵa bara alatynyn, qolaıly saıahat úshin qandaı sharalar qolǵa alynǵanyn aıtyp berdi.
Ras-ál-Haıma – arab tilinen aýdarǵanda «Shatyrdyń tóbesi» degen maǵynany bildiredi. Ol Birikken Arab Ámirlikteriniń eń soltústik bóliginde ornalasqan, sondyqtan jazǵy ýaqytta salystyrmaly túrde aýa raıy qolaılyraq. Týrısterdi ámirliktiń taýy, teńizi, ormany, oǵan qosa sahara shól dalasy qatty qyzyqtyrady.
Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattary Birikken Arab Ámirlikterinde 30 kúnge deıin vızasyz júre alady. Ras-ál-Haımaǵa kólikpen Dýbaı áýejaıynan 45 mınýtta, kórshiles Shardja áýejaıynan 30 mınýtta jetýge bolady. Oǵan qosa, bıyl Astanadan Ras-ál-Haıma áýejaılaryna tikeleı reıs ashý josparlanyp otyr.
«Biz Qazaqstanmen jáne «Eır Astana» sekildi áýe kompanııalarymen tyǵyz yntymaqtastyqta jumys istep jatyrmyz. Bıyl 15 naýryzdan bastap, Naýryz merekesi qarsańynda Astanadan Ras-ál-Haımaǵa tikeleı áýe reısteri qaıta ashylatynyn qýanyshpen habarlaımyn. Bizdiń áýejaıdyń baǵasy da tıimdi, saıahattaýǵa da yńǵaıly. Ushaqtan túsken boıda az ýaqytta 64 shaqyrymǵa sozylǵan aq qumdy jaǵajaıymyzǵa jetýge bolady. Arab halqynyń biregeı qonaqjaılylyǵy da qazaqstandyqtarǵa unaýy tıis», - dedi R. Fıllıps agenttik tilshisine bergen suhbatynda.
Eń ejelgi ámirlik
Zertteýshiler Ras-ál-Haımanyń 7 myń jyldan astam tarıhy baryn anyqtady. Parsy shyǵanaǵy jaǵasynda saýda porttary salynyp, injý-marjan saýdasy qyzǵan. Munda týrıster HІH ǵasyrda turǵyzylǵan Daııa bekinisin tamashalaı alady. Bekinis 70 metrlik tóbede salynǵan jáne 239 baspaldaqpen kóterilip, Parsy shyǵanaǵyn, qurma baqtary men Djebel-Djeıs taýlaryn tamashalaýǵa bolady.
Tarıh súıetin saıahatshylardy ál-Jazıra-ál-Hamra kóne qalashyǵy da qyzyqtyra alady, bul – Parsy shyǵanaǵyndaǵy balyqshylar men injý jınaýshylardyń búgingi kúnge deıin saqtalǵan jalǵyz aýyly. Ál-Jazıra ál-Hamra barlyq dástúrli elementterdi qamtıdy, sonyń ishinde fort pen kúzet munaralary, meshit, bazar jáne ártúrli dızaındaǵy úıler bar. Keı jerde koralldan salynǵan úıler saqtalǵan. Týrıstik saparlardan bólek, keıde sýretshiler ashyq aspan astynda shaǵyn kórmelerin ótkizip turady.
Odan bólek, Ras-ál-Haıma ulttyq mýzeıi ámirliktiń mádenı ári kórikti orny sanalady. Bastapqyda bıleýshi ámir rezıdentsııasy, keıinirek polıtsııa bólimi bolǵan bul bekinis 1987 jyly túpkilikti mýzeıge aınaldy. Kelýshiler tarıhı, etnografııalyq jáne arheologııalyq materıaldardy tamashalap, aımaq turǵyndarynyń ómiri men tirshiliginen habardar bolady. Interaktıvti etnografııalyq dıspleıde ámirliktegi ómir, injý-marjan izdeýshiler, qurma sharýashylyǵy, balyq aýlaý, eginshilik týraly aqparat beriledi.
Arab Ámirlikteriniń eń bıik shyńy
Birikken Arab Ámirlikteriniń eń bıik núktesi Ras-ál-Haımada ornalasqan. Bul – teńiz deńgeıinen 1934 metr bıiktiktegi Djebel Djeıs shyńy. Búginde Djebel Djeıs túrli ekstrım sport túrlerin usynyp otyr. Munda álemdegi eń uzyn zıplaında týrıster 1680 metr bıiktikte tereń saılar, kanondar men jartasty shyńdar arqyly 120-150 km/saǵ jyldamdyqpen ushady.
Al Jais Slider attraktsıony 40 km/saǵ jyldamdyqta taý ishinde 2 shaqyrymǵa jýyq jol júrýge múmkindik beredi. Rels ústindegi shana búkil otbasy músheleri úshin qolaıly bolmaq.
Sonymen birge, Arab Ámirlikteriniń eń bıik meıramhanasy – 1484 metr bıiktikte ornalasqan «1484 by Puro» kelýshilerge umytylmas áser syılaıdy. Panoramalyq terezeden nemese meıramhana terrassasynan taýlarǵa ǵajap kórinis ashylady. Munda túrli elden jınalǵan aspazdar áleminiń túrli ashanasynan dámdi taǵamdar usynady.
Eldegi jalǵyz injý-marjan fermasy
Ras-ál-Haıma ǵasyrlar boıy injý-marjan óndirýimen tanyldy, osynyń arqasynda aımaqtaǵy eń iri saýda porttarynyń birine aınaldy. Ejelgi zamanda súńgýirler ómirin qaterge tigip, murnyn qysqyshpen, qulaǵyn balaýyzben jaýyp, sý astynan qabyrshaqtar jınaıtyn. Onyń qaısysynan injý tabylary da belgisiz. Sebebi qabyrshaq ishine túsken bógde zat, topyraq, tas qıyrshyǵynan qorǵaný úshin mıdııa injý qabatyn bóle bastaıdy. Osylaısha, qabyrshaqtan tabylǵan árbir marjan kólemine, formasyna, túsine, jyltyryna qaraı ár túrli baǵalanady.
Keıinirek qoldan marjan óndirý tehnologııasy paıda boldy, munaıdyń tabylýy da dástúrli marjan jınaý jumysyn báseńdetti. Al 2005 jyly kásipker Abdýlla ál Sýaıdı eski dástúrli jandandyryp, Arab Ámirlikterindegi jalǵyz marjan fermasyn ashty. Onda mıdııalarǵa qoldan ımplant salynyp, marjan óndirý isi turaqty jolǵa qoıylǵan. Óz kezeginde týrıster «Suwaidi Pearls» fermasyna ekskýrsııaǵa baryp, marjan óndirý tarıhymen tanysa alady. Baǵyn synap, qabyrshaq arasynan marjan izdep, daıyn áshekeı buıymdar satyp alady.
Shól dalada demalýdy qalaıtyndar ál-Vadı tabıǵı qoryǵyna bara alady. Bul shól dala aqbókeni – orıks pen qaraquıryqtardyń tabıǵı mekeni. Aq orıks – Birikken Arab Ámirlikteriniń ulttyq janýary jáne 1970 jyldary joıylý aldynda turǵan janýardyń sany kóbeıdi. Odan bólek, týrıster djıp nemese at, túıe ústinde serýen quryp, qumda syrǵanap, shól ortasynda túski as ishe alady. Keshki ýaqytta shoý baǵdarlamalar men arab halqynyń dástúrli án-kúıleri kórsetiledi.
