Shaqqalıev mindettemelerin oryndamaǵan eksporttaýshylar jaıynda: Qajet bolsa, sotqa beremiz
ASTANA. KAZINFORM — Otandyq taýar eksporttaýshylarǵa kómek retinde berilgen 1 teńge tek salyq retinde 500 teńge kiris ákeledi. Bul týraly Parlament palatalarynyń birlesken otyrysynda Saýda jáne ıntegratsııa mınıstri Arman Shaqqalıev aıtty.
Birlesken otyrys barysynda senat depýtaty Serik Shaıdarov ótken jyly Qazaqstannyń eksporty shamaly ósim kórsetip, 81,6, mlrd dollardy quraǵanyn, alaıda, eksportty negizinen shıkizat taýarlary quraýyn jalǵastyryp kele jatqanyn aıtty.
— Bul ekonomıkany álemdik baǵanyń aýytqýyna osal etedi. Máselen, ótken jyly jalpy eksport kóleminiń 53 paıyzyn shıki munaı qurady. Eksport kólemin yntalandyrý jáne arttyrý jónindegi memlekettik sharalardyń biri — eksporttaýshylar shyǵyndarynyń bir bóligin óteý. Qazaqstan taýarlaryn syrtqy naryqtarǵa eksportyn ilgeriletýge járdemdesý baǵdarlamasy boıynsha 3 jyl ishinde respýblıkalyq bıýdjetten 29,2 mlrd teńge bólindi. Bul bizdiń oıymyzsha, az emes. Ótken jyly atalǵan memlekettik qoldaý sharasyn 129 kásiporyn 6,3 mlrd teńge somasynda aldy. Bul rette eksporttaýshylardyń eksport kólemin, salyqtyq túsimderin jáne jumys oryndarynyń sanyn arttyrý boıynsha mindettemelerin alady. Aıta ketý kerek, 2021 jyly memlekettik qoldaý alǵan eksporttaýshylardyń 25 paıyzy ózderine qarsy mindettemelerin oryndamady, — dedi ol.
Onyń atap ótýinshe, 2022 jyly mundaı kompanııalardyń úlesi úshten birge jetti.
— Bul memlekettik qoldaý sharasy eksport kóleminiń artýyna jáne ártaraptandyrylýyna aıtarlyqtaı áser etpedi dep aıtýǵa bolady. Depýtattyq korpýs memlekettik qoldaýdyń tıimdiligine kúmándanýda. Eksporttaýshylardy memlekettik qoldaýdyń tıimdiligine taldaý júrgizildi me? Óz mindettemelerin oryndamaıtyn kompanııalar sany nege ósýde? Sizdiń oıyńyzsha, Qazaqstan eksportynyń qurylymyn ártaraptandyrý úshin ne qajet? — dep surady senator Saýda jáne ıntegratsııa mınıstri Arman Shaqqalıevten.
Mınıstrdiń dereginshe, ótken jyldyń qorytyndysy boıynsha shıkizattyq emes eksport 46 mlrd dollardy qurady. Ol josparlanǵan kórsetkishten 3 mlrd dollarǵa kóp.
— Sońǵy 3 jylda 14 elde 40-tan astam is-shara ótkizdik. Іs-sharalar barysynda 2,5 myń V2V kezdesý uıymdastyrdyq. 2024 jyly ǵana 1,3 mlrd dollardan astam somaǵa kelisimsharttarǵa qol qoıyldy. Kómek retinde berilgen 1 teńge tek salyq retinde 500 teńge kiris ákeledi. Bul biz kórsetken qoldaýdyń tıimdiligi. Sońǵy 3 jylda jańadan qosylǵan turaqty eksporttaýshylar sany 780-ge jetti. Ótken jyly 129 kompanııa 6,3 mlrd qoldaý alǵan. Bul kompanııalardyń eksport kólemi 1,3 trln teńge boldy. Ókinishke qaraı, Joǵary aýdıtorlyq palatanyń esebinde 13 kompanııa bar. Olarmen naqty jumys isteımiz. Qajet bolsa, materıaldardy sotqa beremiz. 2024 jyly kómek alǵan kompanııalar ózderiniń qarsy mindetterin 100 paıyz oryndady. Al shıkizattyq emes eksportty arttyrý úshin bizdiń nysanaly kórsetkishimiz 2030 jylǵa deıin ony 52 mlrd dollarǵa jetkizý. Bul eksporttyń 45 paıyzyn quraıdy. Naqty sharalar qoldanyp jatyrmyz, — dedi Arman Shaqqalıev.
Aıta keteıik, Úkimet úıinde Parlament palatalarynyń birlesken otyrysy ótip jatyr.