Serik Qonaqbaev: Azııa boksynyń sporttyq rýhyn oıata aldyq
- Serik Kerimbekuly, taıaýda Vetnamda qyzdar arasynda bokstan Azııa chempıonaty ótken bolatyn. Osy baıraqty básekedegi qazaqstandyq quramanyń ónerine qandaı baǵa berer edińiz?
- Menińshe, bir altyn, bir kúmis jáne tórt qola medal - bul óte jaqsy nátıje. Bul rette qyzdar arasynda Azııa boksynda Vetnam, Úndistan, Qytaı, Soltústik Koreıa jáne Taıpeı qyzdarynyń myqty ekendigin esten shyǵarmaǵan abzal. Dál osyndaı óte básekelestik óte aýyr topta qyzdarymyz ózderiniń sheberlikterin kórsetti. Nátıje de, umytylatyn meje de bar. Meniń jeke kózqarasym, Qazaqstannyń qyzdar quramasy barynsha jaqsy nátıje kórsetti.
- Aǵymdaǵy jyly Azııanyń bokstan 4 chempıonaty ótti. Olar: erler, qyzdar, jastar jáne jasóspirimder arasynda Azııa birinshilikteri. Atalǵan barlyq baıraqty básekege Qazaqstan óz komandasyn tolyq quramda alyp bardy. Osy chempıonattardaǵy boksshylarymyzdyń nátıjesi jaıynda ne aıtar edińiz?
- Ózderińiz de jaqsy bilesizder, qazaq boks mektebi - bul tarıhy baı, dástúri myǵym qalyptasqan, búkil álem moıyndaǵan óte joǵary top, mektep. Qazaq boksynyń negizin qalaýshy Shoqyr Bóltekulynyń dańqty zamanynan bastalyp, keńes dáýirinde óz jalǵasyn taýyp, búgingi kúnge deıin saqtalyp otyr. Otandyq boksqa tek qana bizdiń jankúıerler ǵana emes, sonymen birge búkil álem jurtshylyǵynyń nazary óte joǵary bolyp tur. Bizdiń boksshylarymyz ózderiniń jankúıerlerin joǵary qundylyqty medaldarmen erkeletip kelgendikten, olardan munan ózge jetistik kútilmeıdi de. Álemdik sporttyq qoǵamdastyq bizdiń mektebimizge, balalarymyzdyń tehnıkasyna tań qalýda. Ózge elderdiń boks uıymdarynyń ókilderi Qazaqstan boks federatsııasynyń jumysyn ár ýaqytta da atap ótip, kópshiligi bizdiń federatsııanyń jumys isteý júıesine qyzyǵýshylyq tanytýda. Aıta keterligi, álemniń bizden basqa birde bir memleketinde boksshylar memleket, federatsııa jáne jankúıerler tarabynan mundaı qýatty qoldaýǵa ıe bolyp otyrǵan joq. Bizdiń sportshylarymyzdyń úsh ese joly bolǵan. Shynymen de bul aqıqat dúnıe. Elimizde sport eń joǵary deńgeıde qoldaýǵa ıe bolyp otyr. Memleket basshysynyń sapary sporttyq nysandy aralap kórýsiz bolǵan emes. Bul Nursultan Ábishulynyń buqaralyq sportqa jáne sporttyń joǵary jetistikterine basa nazar aýdaratyndyǵynyń naqty dáleli bola alady. Eger bizdiń sport túrimizdi jeke alyp qaraıtyn bolsaq, onda Qazaqstan boks federatsııasynyń basshylyq pozıtsııasyna Tımýr Qulybaev kelgennen keıin qazaqstandyq bokstyń jańa dáýiri bastaý aldy. Keshendi menedjment boksshy ómiriniń barlyq quramdas bóligin qamtydy. Ol: sportshylardy, komandany tolyqqandy qarjylandyrý, biliktiligi joǵary bapkerlerdi, tóreshiler men dárigerlerdi tartý, zamanaýı bazalar salý, árıne odan keıin álemdik sporttyq qoǵamdastyqta bizdiń bokstyń bedelin odan ary nyǵaıtý. Óte aýqymdy jumys júrgizildi jáne bul deńgeıdi ustap turý da ońaı emes. Bul - federatsııaǵa da, bapkerlerge de, sportshylarǵa da júkteletin zor jaýapkershilik. Árıne, alǵa qoıylǵan mindetter ár ýaqytta da oryndala bermes. Óıtkeni, álem bir orynda turǵany joq, boks únemi damý ústinde, básekelestik te joǵary. Bul jaqsy da. Sebebi, básekege toly kúres shynyqtyryp, munan da zor jetistikterge jete túsetin bolady. Biz jańa olımpıadalyq tsıklge aıaq bastyq. Alǵa qoıǵan mindetter de joǵary jáne biz soǵan umtylýǵa tıispiz. Aıta keterligi, jastar men jasóspirimder arasynda ótken Azııa chempıonattary óte jaqsy izbasarlardyń bar ekendigin kórsetti. Eń bastysy, sol balalardy joǵaltyp almaı, durys baǵyt-baǵdar kórsetýimiz kerek.
- Serik Kerimbekuly, Azııa boks konfederatsııasy qurlyqtyq chemponattardyń jyldyq josparyn japty. Osy rette 2017 jyldy qalaı baǵalar edińiz? Alǵa qoıylǵan barlyq maqsattardy oryndaýǵa múmkindik boldy ma?
- Suraǵyńyzǵa rahmet. Bilesiz be, ýaqyt óte jyldam ótedi eken. Azııa boks konfederatsııasynyń prezıdenti bolǵan úsh jyl kózdi ashyp-jumǵansha syrǵyp óte shyqty. Bastapqyda biz qolymyzda bar dúnıege jáne nege qol jetkizýimiz kerektigine tereń taldaý jasadyq. Bizdiń konfederatsııanyń quramyna 44 ulttyq federatsııa kiredi. Al bul - Azııa óńiri elderiniń basym bóligi. Alaıda, qurlyqtyń adamı áleýetiniń zor bolǵandyǵyna qaramastan, barlyq elderdiń birdeı boksty damytý úshin ekonomıkalyq múmkinshilikteri joq, barlyq memlekettiń boksshylar áleýeti de birdeı joǵary emes. Bizdiń mindetimiz osynaý «uıqyda» jatqan federatsııalardy oıatý, bizdiń, qazaqstandyq túsiniktegi boksty, ony qalaı túsinetindigimizdi, qalaı jaqsy kóretindigimizdi kórsetý boldy. Bokstyń ishki «ashanasyn» biletin adam bolǵannan keıin sáıkesinshe materıaldyq-tehnıkalyq qoldaýsyz oǵan qol jetkizýdiń ońaıǵa túspesin túsingen edim. Sol jyldan bastap biz óz aramyzda «kishkene qadamdar baǵdarlamasy» dep aıtatyn sharamyzdy bastap ta kettik. Bul ejelden kele jatqan aqıqat. Eshteńeden qorqýdyń qajeti joq, birdeńeden bastap, áreket etý qajet. AIBA akkredıttegen resmı seriktesimiz, boksshy kıim-keshegi men qural-jabdyǵyn jetkizýmen aınalysatyn qytaılyq «Wesing» kompanııasynyń qoldaýymen atalǵan dúnıelerge muqtaj federatsııalarǵa boksshy qolǵabyn jáne ózge de qajetti zattardy tapsyrý sharasyn dástúrge aınaldyrdyq. Nátıjesinde, 2017 jyldyń ishinde atalǵan baǵdarlamamen 14 eldi qamtydyq. Sonymen qatar aǵymdaǵy jyly konfederatsııa qazaqstandyq bapker Muhtar Berdimbetovti úsh aıǵa Nepalǵa jumys isteýge jiberdi. Atalǵan qysqa ýaqyttyń ishinde Berdimbetov olarǵa boks mektebiniń qyr-syryn kórsetip, jattyǵý protsesin jolǵa qoıýǵa kómek berip úlgerdi. Nátıjesinde, aǵymdaǵy jyly Nepal alǵash ret jasóspirimder men qyzdar arasyndaǵy Azııa chempıonattaryna qatysty. Aıta keterligi, bizdiń chempıonattarymyzǵa Kambodja men Mıanma da qatysty. Bul olardyń azııalyq rıngte tuńǵysh ret óner kórsetýleri edi. 2 jyl boıy Aýǵanstan jarystarǵa komandasyn jiberýde qarjylyq qıyndyqtarǵa dýshar bolyp kelse, taıaýda bul el óz tarıhynda alǵash ret bapkerler úshin AIBA-nyń sertıfıkatttalǵan kýrsyn ótkizdi. Bul da qýantarlyq jaıt. Únemi soǵys jaǵdaıynda turǵan el úshin bul aıryqsha mańyzdy fakt der edim. Óz tarıhynda qıyn-qystaý zamandy bastan keshirip jatqan Sırııa úshin de munyń qatysy bar. Degenmen, bul el jarystardy jiberip almaýǵa tyrysady. Qarjylyq qıyndyqtarǵa baılanysty Kambodja men Soltústik Koreıa komandalary Azııanyń bokstan qyzdar chempıonatyn jiberip ala jazdady. Bizdiń konfederatsııa olardyń Vetnamdaǵy tamaǵy men jatyn oryndaryna ketetin shyǵyndaryn ótep berdi. Affılırlengen federatsııalar qataryndaǵy bizdiń seriktesterimizdiń kópshiligi bastamalarymyzǵa qoldaý kórsetip otyrady. Dál qazir biz azııalyq bokstyń birtutas sporttyq rýhyn oıata aldyq dep aıta alamyn. Sporttyq birliktiń ereksheligi - biz sharshy alańda ǵana qarsylaspyz, al rıngten tys - biz birtutas sporttyq otbasymyz. Dóńgelek túski as ústeliniń basynda Soltústik pen Ońtústik Koreıanyń, Qytaı men Taıpeıdiń sportshylarynyń birge otyrǵany, Gambýrgte ótken álem chempıonatynda ózbek jankúıerleriniń «Qazaqstan! Qazaqstan!» dep urandatýy janǵa jaıly emes pe? Aıtpaqshy, aǵymdaǵy jyly Germanııada ótken álem chempıonatynda Azııa alǵash ret jalpy medal sany boıynsha ózge qurlyqtardan basym tústi. Múmkin kishpeıildik tanytpaǵandaı kórinermin, biraq bul maqtanarlyq jaıt qoı. Mine, bul jyldy biz osyndaı qorytyndymen aıaqtaýdamyz.
- Qyzyqty suhbat bergenińiz úshin rahmet!
- Sportqa degen shynaıy qyzyǵýshylyǵyńyz úshin sizge de zor rızashylyǵymdy bildiremin!