Senat úleskerlikti rettep, azamattyq qorǵanys júıesin nyǵaıtatyn zańdardy qaraıdy

ASTANA. KAZINFORM – Búgin Senattyń jalpy otyrysy ótedi. Onda senatorlar buǵan deıin Májilis qabyldaǵan 6 zańdy talqyǵa salady.

Olar mynalar:

1. «2009 jylǵy 9 maýsymdaǵy Eýrazııalyq turaqtandyrý jáne damý qoryn qurý týraly shartqa ózgerister engizý týraly hattamany ratıfıkatsııalaý týraly»;
2. «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine turǵyn úı qurylysyna úlestik qatysý, avtomobıl joldary jáne múgedektigi bar adamdardy tasymaldaý jónindegi qyzmetterdi kórsetý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» (birinshi oqylym);
3. «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine quqyq qorǵaý qyzmetin jetildirý, quqyq qorǵaý organdarynyń, arnaýly memlekettik organdardyń, azamattyq qorǵaý organdarynyń qyzmetkerlerin jáne áskerı qyzmetshilerdi turǵyn úımen qamtamasyz etý jáne áleýmettik qorǵaý, sondaı-aq ishki ister organdarynyń qyzmeti salasynda artyq zańnamalyq reglamentteýdi bolǵyzbaý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly»;
4. «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine azamattyq qorǵaý, elektr energetıkasy jáne memlekettik múlikti basqarý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» (birinshi oqylym, ilespe zań);
5. «Nysanaly kapıtal qorlary jáne endaýment-qorlar (nysanaly kapıtaldar) týraly»;
6. «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine nysanaly kapıtal qorlarynyń jáne endaýment-qorlardyń (nysanaly kapıtaldardyń) qyzmeti, sondaı-aq Aral mańynyń qazaqstandyq bóliginiń ekologııalyq qolaısyz aýmaǵy máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zańdar (birinshi oqylym, ilespe zań).

Senatorlar talqylaýyna shyǵarylyp otyrǵan birinshi zańdy Májilis 14 mamyrda qabyldaǵan edi. Sol kezde Qarjy vıtse-mınıstri Dáýren Keńbeıil Eýrazııalyq turaqtandyrý jáne damý qory 6 memleket tarapynan 2009 jyly daǵdarysqa qarsy aımaqtyq mehanızm retinde qurylǵanyn atap ótken bolatyn. 

Foto: Qarjy mınıstrligi

- Jınaqtalǵan tájirıbe men álemdik ekonomıkalyq saıasattaǵy ózgeristerdi eskere otyryp, qordyń qyzmetin qaıta qaraý qajet. Hattamaǵa sáıkes, kelesideı túzetýler engizilip otyr. Olar: qordy tolyqqandy derbes halyqaralyq uıymǵa aınaldyrý, qordyń shtab-páterin Astana qalasynda ashý, jobalar men baǵdarlamalardy qarjylandyrý úshin ulttyq valıýtalardy paıdalaný, tehnıkalyq kómekti usyný, qorda daýys berý prıntsıpin anyqtaý. Bul turǵyda qordy tolyqqandy derbes halyqaralyq uıymǵa aınaldyrý qordyń jumysyn jandandyrýǵa múmkindik beredi. Jańa mártebeni alý arqyly qordyń qyzmeti Qazaqstannyń ekonomıkasyna da eleýli úles qosady degen senimdemiz, - dedi D. Keńbeıil.

Al Májilis qabyldaǵan turǵyn úı qurylysyna úlestik qatysý erejesin jetildiretin zań turǵyn úı qurylysyna úlestik qatysý sharttaryn elektrondyq nysanda jasaýǵa múmkindik bermek. 

Zańda mynadaı jańashyldyqtar bar:

1. Salynyp jatqan turǵyn úılerdi jarnamalaý úshin jergilikti ákimdik ruqsat berip, Qazaqstan turǵyn úı kompanııasy kepildik usyný shart.
2. Salynyp jatqan kóppáterli úıden úlestik jolmen páter satqysy keletin kompanııaǵa tólemdi aqshalaı qabyldaýǵa tyıym salynbaq. Ol úshin «Tólemder jáne tólem júıeleri týraly», «Turǵyn úı qurylysyna úlestik qatysý týraly» zańdarǵa túzetýler engizildi.
3. «Turǵyn úı qurylysyna úlestik qatysý týraly» zańnyń az qabatty qurylystarǵa da qoldanylmaq.
4. Ruqsatsyz salynyp jatqan úıden páter satyp alýǵa ıpotekalyq qaryz berýge tyıym salynady.
5. Úleskerlerdiń aqshasyn tartýǵa ruqsat almaı turyp aqsha tartqan kompanııalarǵa 2000 AEK (7 mln 384 myń teńge), daıyn emes páterlerdi jarnamalaǵan kompanııalarǵa 1000 AEK (3 mln 692 myń teńge) aıyppul salý kózdelgen.

Azamattyq qorǵaý máseleleri týraly jáne oǵan ilespe zańdy da Májilis buǵan deıin ekinshi oqylymda qabyldan-dy. Sol kezde jumys tobynyń jetekshisi Aıan Zeınýllın zańnamalyq ózgerister qyzmetkerlerdiń mártebesin kóterý arqyly azamattyq qorǵanys júıesin nyǵaıtý, adam sany kóp nysandardy paıdalanýǵa qabyldaý kezinde órtke qarsy baqylaýdy qalpyna keltirý, seısmıkalyq qaýipsizdikti qamtamasyz etý máselelerin qarastyratynyn jetkizdi.

Foto: parlam.kz

– Ekinshi oqylymǵa daıyndyq barysynda qujatqa depýtattar tarapynan jańa normalar engizildi. Olardyń qatarynda órt saldarynan úshinshi tulǵalarǵa zııan keltirilgen jaǵdaıda adam jappaı jınalatyn obektiler ıeleriniń azamattyq-quqyqtyq jaýapkershiligin mindetti saqtandyrý, jahandyq nemese óńirlik aýqymdaǵy tótenshe jaǵdaılardy joıý jónindegi respýblıkalyq jedel shtab qurý jáne onyń qyzmet tártibin aıqyndaý jáne basqalar kiredi, – dedi A. Zeınýllın.

«Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine azamattyq qorǵaý, elektr energetıkasy jáne memlekettik múlikti basqarý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» Zań azamattyq qorǵaý salasyndaǵy ózekti máselelerdi keshendi túrde sheshýge, quqyqtyq normalardy jetildirýge jáne jaýapty organdardyń tıimdiligin arttyrýǵa baǵyttalǵan. Zań jobasynyń negizgi jańalyǵy — azamattyq qorǵaý organdary qyzmetkerleriniń mártebesin bekitý jáne áleýmettik jaǵdaıyn arttyrý.

Jumys tobynyń talqylaýlary barysynda zań jobasyna depýtattar tarapynan kóptegen túzetý usynylyp, olardyń basym bóligi naqtylanyp, zańnamalyq tehnıkanyń talaptarǵa saı jetildirildi.

Olardyń ishinde mynalar bar:

• qyzmettik turǵyn úıdi jekeshelendirý múmkindigi jáne turǵyn úı tólemderi arqyly azamattyq qorǵaý organdary qyzmetkerleriniń turǵyn úı máselesin sheshý;
• órt kezinde úshinshi tulǵalarǵa keltirilgen zııan úshin jaýapkershilikti mindetti saqtandyrýdy engizý;
• erikti órt sóndirýshilerge eńbek kepildigi men ótemaqy tóleý quqyǵyn belgileý;
• ınvestıtsııalyq tartymdylyqty arttyrý úshin ınflıatsııalyq táýekelderdi eskeretin elektr qýatyna jeke tarıfter engizý;
• memlekettik múlikti jekeshelendirýdiń ashyqtyǵyn arttyrý maqsatynda úlestes tulǵalardyń aýktsıonǵa qatysýyna tyıym salý.

Munan bólek, Májilis nysanaly kapıtal qorlary jáne endaýment-qorlar (nysanaly kapıtaldar) týraly zań men oǵan ilespe túzetýlerdi ekinshi oqylymda qabyldady. Jumys tobynyń jetekshisi Juldyz Súleımenova qujatty qaraý nátıjesinde aktıvterdi senimgerlik basqarýǵa berýdiń shekti mólsheri 10 myń AEK dep belgilenip, depýtattardyń usynysymen ákimshilik-sharýashylyq shyǵystardyń shekti kólemi ınvestıtsııalyq kiristiń 15 paıyzyn nemese taza aktıvterdiń ortasha qunynyń 0,5 paıyzyn quraıtynyn aıtty. Nysanaly kapıtal qoryn qurý kezinde alýshynyń jazbasha kelisimin alý talaby engizildi. Bul uıymdardyń kelisiminsiz olardyń atynan qor qurý múmkindigin shekteıdi.

Foto: Májilis

Esterińizge sala ketsek, ótken aptadaǵy Senattyń jalpy otyrysynda «Qazaqstan Respýblıkasynyń aýmaqtyq qorǵanysy týraly» zań men oǵan ilespe «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine aýmaqtyq qorǵanys máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zańdy maquldady.

Atalǵan zańdar aýmaqtyq qorǵanys júıesiniń jumysyna arnalǵan normatıvtik baza qalyptastyrýdy kózdeıdi. Olar Prezıdenttiń, Úkimettiń jáne Qorǵanys mınıstrliginiń ókilettikterin bekitedi jáne menshik túrine qaramastan basqa memlekettik organdar men uıymdardyń rólin anyqtaıdy.

- Maquldanǵan zańdar memlekettiń aýmaqtyq qorǵanys júıesin jetildirý jáne osy saladaǵy qoǵamdyq qatynastardy zańnamalyq deńgeıde retteý maqsatymen ázirlengen. Jańa zańda aýmaqtyq qorǵanystyń maqsaty men mindetteri jáne qaǵıdattary men is-sharalary aıqyndaldy. Aýmaqtyq qorǵanys júıesin uıymdastyrýǵa jaýapty barlyq taraptyń mindetteri men quzyretteri de belgilendi. Sondaı-aq salany memlekettik baqylaý júıesi jan-jaqty rettelip otyr. Aldaǵy ýaqytta bul zańdar aýmaqtyq qorǵanys júıesiniń áleýetin kúsheıtýge jáne elimizdiń qorǵanys qabiletin arttyrýǵa oń septigin tıgizedi dep senemiz, – degen edi sol kezde Senat spıkeri Máýlen Áshimbaev.

Palata otyrysyna shyǵarylǵan máseleler qaralyp bolǵannan keıin birqatar senator depýtattyq saýal joldady. Atap aıtqanda, Aınur Arǵynbekova pallıatıvtik kómek júıesin reformalaý máselesine toqtalsa, Sultan Dúısembınov baý-baqsha sharýashylyǵyndaǵy ózekti problemalarǵa nazar aýdardy. Al Ásem Rahmetova elimizdegi arhıv isiniń daǵdarystyq jaǵdaıyna alańdaýshylyq bildirip, atalǵan saladaǵy ınfraqurylymǵa, tsıfrlandyrýdyń tómen deńgeıine, kadrlardyń tapshylyǵyna jáne mardymsyz qarjylandyrýǵa qatysty túıtkilderdi atap ótti. Lázzat Rysbekova QTJ-nyń Oral bólimshesin taratýdyń saldary týraly aıtyp, osy máselege Úkimettiń nazaryn aýdardy. Rýslan Rústemov bolsa balalar ádebıetin damytýdyń ulttyq strategııasyn qabyldaýdyń, tsıfrlyq platforma qurýdyń jáne mobıldi kitaphanalar arqyly qoljetimdilikti keńeıtýdiń mańyzdy ekenin aıtty.