Senat TMD elderine Qazaqstan eksportyn arttyrýǵa arnalǵan zańdy maquldady
ASTANA. KAZINFORM — Búgin Senattyń jalpy otyrysynda «Kórsetiletin qyzmetterdiń erkin saýdasy, ınvestıtsııalardyń qurylýy, qyzmeti jáne júzege asyrylýy týraly kelisimdi ratıfıkatsııalaý týraly» zań maquldandy.
Kelisimniń negizgi mindetteri retinde Táýelsiz Memleketter Dostastyǵynyń erkin saýda aımaǵynyń ornyqty damýyn qamtamasyz etý, sondaı-aq TMD-ǵa múshe memleketterdiń ekonomıkasynyń odan ári ósýi úshin qolaıly jaǵdaılar jasaý belgilengen. Kelisimniń taraptaryna Armenııa, Belarýs, Qazaqstan, Qyrǵyzstan, Tájikstan, Ózbekstan Respýblıkasy jáne Reseı Federatsııasy kiredi.
Senator Serik Shaıdarovtyń taıtýynsha, Qazaqstan Respýblıkasynyń Reseımen, Qyrǵyzstanmen, Armenııamen jáne Belarýspen qyzmetterin satý sharttary Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq aıasynda retteledi. Tájikstanmen qyzmetter saýdasy olardyń Dúnıejúzilik saýda uıymy sheńberindegi mindettemelerinde kózdelgen sharttarmen júzege asyrylady. Ózbekstan Dúnıejúzilik saýda uıymynyń jáne Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqtyń múshesi sanalmaıdy, sondyqtan bul Kelisim qazaqstandyq bıznestiń Ózbekstan qyzmetteri naryǵyna preferentsııalyq tártipte qatysýyn qamtamasyz etýde mańyzdy tetigi bolady.
Kelisim normalarymen:
— áriptestik naryqtarda TMD-ǵa múshe elderden kórsetiletin qyzmetterdi jetkizýshiler úshin neǵurlym tıimdi jaǵdaılar belgileý, usyný ári qamtamasyz etý, onyń ishinde kórsetiletin qyzmetterdiń ózara saýdasyn keńeıtý jáne ony yryqtandyrý deńgeıin arttyrý úshin jaǵdaılar jasaýdy;
— eksproprıatsııadan qorǵaýdy jáne kapıtaldy erkin aýdarý kepildigin qosa alǵanda, ınvestorlar úshin quqyqtyq kepildikter jasaýdy;
— ekinshi Tarap ınvestorlarynyń ınvestıtsııalaryna onyń aýmaǵynda tolyq qaýipsizdik pen qorǵaýdy usynýdy kózdeıtin qolaıly jaǵdaılar jasaý qarastyrylǵan.
— Kelisim aıasynda ınvestor men Kelisim tarapy arasyndaǵy ınvestıtsııalyq daýlardy sheshý tetigi kózdelgen. Investıtsııalardy retteıtin Kelisimniń erejeleri ınvestıtsııalardy qorǵaý jáne kótermeleý týraly qoldanystaǵy ekijaqty kelisimderdi tolyqtyrýǵa ári damytýǵa múmkindik beredi. Bul óz kezeginde TMD-ǵa qatysýshy memleketter arasynda ınvestıtsııalardy ózara tartý úshin qolaıly jaǵdaılardy damytýǵa yqpal etedi. Sonymen qatar, Ózbekstan osy qujat aıasynda zańgerlik, salyq, býhgalterlik, sáýlet, ınjenerlik, IT qyzmetterin, týrızmdi jáne basqa da birqatar sektorlardy qosa alǵanda, qyzmetterdiń 54 kishi sektoryn yryqtandyrady, bul qazaqstandyq kompanııalardyń ózbek naryǵyna shyǵýy úshin qolaıly jaǵdaılar jasaıdy. Bul rette, Qazaqstan dástúrli túrde Ózbekstanǵa qyzmetterdiń netto-eksporttaýshysy sanalady, munyń ózi qazaqstandyq qyzmetterdiń joǵary suranysqa ıe ekendigin kýálandyrady, — dedi Serik Shaıdarov.
2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha Qazaqstan men Ózbekstan arasyndaǵy qyzmetter saýdasynyń kólemi 916,8 mln AQSh dollaryn, onyń ishinde qazaqstandyq qyzmetterdiń eksporty 574,6 mln AQSh dollary, al ımport 342,2 mln AQSh dollary boldy. Qazaqstan qyzmetterdiń netto-eksporttaýshysy mártebesin saqtaıdy, al eksport qurylymy negizinen jeke jáne iskerlik saparlardy, sondaı-aq kompıýterlik, býhgalterlik jáne sáýlet-ınjenerlik qyzmetterdi qamtıdy.
Depýtattyń sózine qaraǵanda, qyzmetterdiń erkin saýdasy týraly kelisim qazaqstandyq qyzmetter úshin ótkizý naryǵyn keńeıtýge yqpal etedi. Onyń ishinde ózbek naryǵyna kirýdi ońaılatý qazaqstandyq kompanııalarǵa kórshi elde óziniń qatysýyn keńeıtýge múmkindik beredi, bul qyzmetter eksportynyń kólemin ulǵaıtady.
— Kelisim saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyqty keńeıtýge, TMD-ǵa múshe memleketterdiń naryqtaryna otandyq qyzmetter eksportyn arttyrýǵa jáne Qazaqstanǵa ınvestıtsııalar kólemin ulǵaıtýǵa múmkindik beredi, — dedi senator.
Eske salsaq, Parlament Májilisi atalǵan zańdy bıyl aqpan aıynda qabyldaǵan edi.
Budan buryn habarlanǵandaı, 2026 jyly TMD volonterler forýmy Qazaqstanda ótedi.